محمد خاتمی: خروج از بحران با سه اقدام ضروری
۱۳۸۹ خرداد ۱, شنبهسید محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، در دیدار با گروهی از استادان دانشگاهها دیدگاههای خود را درباره بحران سیاسی کشور تشریح کرد. آقای خاتمی سه راهکرد را برشمرد که به گفته او برای بیرون رفتن از بحران کنونی ضرورت دارد: آزادی زندانیان سیاسی، ایجاد فضای امن و آزاد، و برگزاری انتخابات سالم و آزاد. او سپس در هر مورد توضیحاتی داد.
رئیس جمهور دوران اصلاحات گفت: «با تأسف این روزها شاهد فشارهای بیشتر و دستگیریهای تازهتر و نیز اعمال روشها و برخوردهایی از سوی گروههای بیپروای غیرمسئول ولی تحت حمایت هستیم تا آنان که به ظاهر نیز در زندان نیستند احساس تنگنا و ناامنی کنند.»
آقای خاتمی درباره راهکار دوم توضیح داد: «دومین راهکار ایجاد فضای امن و آزاد طبق قانون اساسی است که مظهر آن آزادی تشکلها و اجتماعات و تبدیل فضای امنیتی به فضای قانونی و بانشاط سیاسی سالم میباشد.»
رئیس مؤسسه بینالمللی گفتوگوی فرهنگها و تمدنها راهکرد سوم را چنین تعریف کرد: «حرکت به سوی انتخابات آزاد و سالم و پرشور که روح انقلاب ما نیز آن را طلب میکند و ملت نیز آن را میخواهد.»
جایگاه ماه خرداد
به گزارش سایت جرس، که دیدگاههای جنبش سبز را بازتاب میدهد، آقای خاتمی گفت که ماه خرداد همواره جایگاهی خاص در مرحله اخیر تاریخ ایران داشته است. او گفت این ماه را "باید تجلیگاه ایمان، اراده، فداکاری، ستمسوزی، استبدادستیزی و عدالتخواهی ملت ایران بنامیم."
آقای خاتمی سیر انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری را مرحلهای مهم در تاریخ معاصر ارزیابی کرد و گفت: «حضور بانشاط مردم در انتخابات ۲۲ خرداد که با کمال تأسف حوادث تلخی را در پی داشت، چشمگیر بود و نشانه زندگی و نشاط مردمی بود که بر حقوق خود پای میفشارند، و ای کاش قدر این مردم دانسته میشد.»
آقای خاتمی با اشاره به اعتراضات گسترده مردم به نتایج انتخابات ۲۲ خرداد، گفت: «روز ۲۵ خرداد یکی از اوجهای حضور مدنی مردم و طرح مسالمتآمیز خواستهها و اعتراضها و پرهیز از خشونت بود و چه خوب بود که نفس این حضور مترقیانه گرامی داشته میشد.»
رئیس جمهور سابق در انتقاد از برخورد خشن با جنبش اعتراضی اظهار داشت: «با کمال تأسف نه تنها مردم بیدار ما، "خس و خاشاک" نامیده شدند، بلکه رفتار مسالمتجویانه و مدنی آنان با خشونت پاسخ داده شد، زندانها پر و فشارها روزافزون گشت...» آقای خاتمی ابراز تأسف کرد که قوه قضائیه با قانونشکنیها و حقکشیها برخورد شایستهای انجام نداده است.
در پایان این دیدار آقای خاتمی با تأکید بر این که: "میتوان و باید به آینده نگاه کرد و از گذشته عبرت گرفت" از ادامه مبارزه مسالمتجویانه در راه مردمسالاری حمایت کرد.