ماریو وارگاس یوسا: فرهنگ پوپولیستی جهان را فراگرفته
۱۳۹۵ آبان ۶, پنجشنبه
ماریو وارگاس یوسا، از معروف‌ترین نویسندگان معاصر در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان به موضوعات گوناگونی پرداخته که به گفته او، حاصل سطحی‌گرایی برخی رسانه‌ها و گروه‌های اجتماعی در سراسر جهان و رشد فرهنگ پوپولیستی در صحنه سیاست است.
این گفت‌وگو به مناسبت انتشار تازه‌ترین رمان یوسا ("افشاگری") انجام گرفته است. نویسنده در این رمان نگاهی سخت انتقادی به دوران دیکتاتوری آلبرتو فوجی‌موری در پرو بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ دارد. لوسا از جمله به شگردهای رئیس نیروهای امنیتی پرو در این دوران پرداخته که برای بدنام کردن و سرکوب مخالفان و منتقدان از رسانه‌ها استفاده می‌کرده است.
این نویسنده ۸۰ ساله معتقد است که امروزه نه تنها در پرو بلکه در کشورهای دیگر نیز فرهنگ در خدمت سرگرمی است و برخی رسانه‌ها زمینه‌ساز این پدیده هستند.
نوبل ادبی به باب دیلن
رمان‌نویس پرویی که تابعیت اسپانیا را هم دارد معتقد است که اهداء جایزه نوبل ادبی به باب دیلن را هم باید در این راستا دید. یوسا می‌گوید، فرهنگ سرگرمی به آکادمی علوم هم رخنه کرده است، وگرنه نباید این جایزه پراهمیت را به کسی داد که مستحق دریافت آن نیست.
بیتشر بخوانید: آکادمی نوبل از تماس بی‌نتیجه با باب دیلن خسته شد
یوسا باب دیلن را خواننده خوبی می‌داند اما معتقد است که ترانه‌های او ربطی به ادبیات والا ندارد. نویسنده رمان "سال‌های سگی" تاکید می‌کند که بسیاری از ادیبان در سراسر جهان مستحق دریافت این جایزه بوده و هستند اما از طرف هیات داوران آکادمی علوم سوئد نادیده گرفته شده‌اند.
این آکادمی علت اهدا نوبل ادبیات به دیلن را «خلق تعابیر جدید شاعرانه در سنت شعر آمریکایی» عنوان کرد.
این تصمیم واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری را در پی داشت و اکنون سکوت باب دیلن در این زمینه، بحث‌های تازه‌ای را برانگیخته است. خواننده سرشناس آمریکایی تاکنون در باره دریافت جایزه نوبل اظهار نظر نکرده و به تماس‌های مکرر آکادمی نوبل پاسخ نداده است. احتمال می‌رود که حتی برای دریافت جایزه هم اقدام نکند.
"پر واستبرگ"، از اعضای آکادمی نوبل، برخورد دیلن را "بی‌ادبانه" خوانده است.
ترویج فرهنگ پوپولیستی
یوسا در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان می‌گوید، پدیده تبدیل فرهنگ به وسیله‌ای برای تفریح و مردم‌فریبی به صحنه سیاست در سراسر جهان هم کشیده شده است. او در این رابطه رفتار دونالد ترامپ، نامزد انتخاباتی حزب جمهوری‌خواهان ایالات متحده و محبوبیت او، و نیز رشد حزب راستگرای "آلترناتیو برای آلمان" را مثال می‌زند.
برنده جایزه نوبل ادبی در سال ۲۰۱۰، ترامپ را فردی "بسیار خطرناک" و "بی‌مسئولیت" می‌داند و خوشحال است از اینکه بر اساس نظرسنجی‌ها این میلیاردر آمریکایی شانسی برای پیروزی در انتخابات ندارد.
یوسا در ادامه می‌گوید: «به هر حال همین که او موفق شده این همه انسان را مجذوب خود کند نشانه این است که حتی کشورهایی با فرهیخته‌ترین شهروندان هم از مردم‌فریبی مصون نیستد.»
به اعتقاد یوسا نمونه دیگر رشد پوپولیسم، رشد حزب راستگرای "آلترناتیو برای آلمان" است.
بیتشر بخوانید: قدرت‌نمایی حزب راست پوپولیست در انتخابات ایالتی آلمان
در آخرین انتخابات ایالتی آلمان که روز سوم سپتامبر در "مکلنبورگ ـ فورپومرن"، واقع در شمال شرق آلمان برگزار شد، حزب "آلترناتیو برای آلمان" با جهشی بزرگ ۲۱ درصد آرا را کسب کرد.
کارشناسان احتمال می‌دهند که این حزب پوپولیستی در انتخابات سراسری که سال آینده میلادی برگزار می‌شود موفقیت چشمگیری حاصل کند.
بیشتر بخوانید: دبیرکل شورای اروپا: رشد پوپولیسم دمکراسی را تهدید می‌کند