"قدرشناسی" از مذاکرهکنندگان اتمی ایران در مجلس
۱۳۹۴ فروردین ۱۶, یکشنبهمحمد حسن ابوترابیفرد، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، یکشنبه (۱۶ فروردین/ ۵ آوریل) در نخستین جلسه علنی مجلس از هیئت ایرانی در مذاکرات اتمی با گروه ۵+۱ تشکر کرد.
او که در غیاب علیلاریجانی ریاست مجلس را برعهده داشت، گفت: «امروز دشمن اذعان میکند چرخه کامل سوخت در خاک ایران سامان مییابد و اینها در سایه استقامت، صبر و حرکت در چهارچوبی که رهبر معظم انقلاب تعریف و تبیین کردهاند به دست آمده است.»
محمد حسن ابوترابیفرد در ادامه مدعی شد: «غرب هیچگاه برای هیچ کشوری حق غنیسازی را به رسمیت نخواهد شناخت، تنها یک استثنا وجود دارد و آن ایران است که گرفتن این حق در ساختار نظام بینالملل یک پیروزی بزرگ برای ملت ایران است.»
جلسه فراکسیون رهروان ولایت
کاظم جلالی، رئیس فراکسیون رهروان ولایت مجلس نیز در حاشیه نشست علنی روز یکشنبه به خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفت: «مجلس و نمایندگان قدرشناس زحمات دولت و تیم مذاکرهکننده هستهای هستند و در عین حال مجلس با چشمان هوشمند ناظر بر مذاکرات است و در جاهایی که نیاز به تذکر باشد تذکر میدهد و اگر نیاز به مداخله باشد، مداخله میکند.»
او افزود: «ما مطمئن هستیم آنها براساس اصول ترسیم شده توسط رهبری و حفظ خطوط قرمز نظام حرکت میکنند و طبعا آنچه که مورد تایید رهبر معظم انقلاب و نظام باشد مورد حمایت مجلس است.»
لاریجانی مذاکرات را "مثبت" خوانده است
حسین سبحانینیا، نایب رئیس فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت هم از رضایت رئیس مجلس از مذاکرات لوزان خبر داد.
سبحانینیا در گفتوگو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت، علی لاریجانی در جلسه صبح روز یکشنبه شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت مذاکرات لوزان را مثبت خوانده است.
نایب رئیس فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت افزود: «آقای لاریجانی به صورت کلی مذاکرات را مثبت خواندند، منتهی تأکید کردند که باید منتظر پایان کار و متن نهایی توافق باشیم. »
به گفته این نماینده مجلس، علی لاریجانی از نمایندگان خواسته است که با اطلاعات کامل نسبت به بیانیه سوئیس اظهارنظر کنند و اطلاعات دقیقی داشته باشند.
حسین سبحانینیا یادآور شد که قرار است در روز سهشنبه (۱۸ فروردین/ ۷ آوریل) صبح و یا بعدازظهر جلسهای با حضور ظریف، صالحی و عراقچی برگزار شود و آنها نسبت به بیانیه توضیحات داده و نمایندگان نیز سوالاتشان را مطرح کنند.
چهارچوب توافق نهایی میان ایران و گروه ۱+۵
بخشی از مناقشه اتمی کشورهای گروه ۱+۵ و ایران بر سر غنیسازی اورانیوم با درصد بالا بود که میتوان از آن برای ساخت بمب اتمی استفاده کرد.
در بیانیه نهایی مذاکرات لوزان که قرار است چهارچوب توافق نهایی میان ایران و کشورهای گروه ۵+۱ باشد آمده است: «همچنان که ایران برنامه صلحآمیز هستهای خود را دنبال میکند، سطح و ظرفیت غنیسازی و میزان ذخایر ایران برای دورههای زمانی مشخص، محدود خواهد شد و نطنز تنها مرکز غنیسازی ایران خواهد بود. تحقیق و توسعه غنیسازی در ایران بر روی ماشینهای سانتریفیوژ بر اساس یک جدول زمانی و سطح توافق شده، انجام خواهد شد.»
در مقابل، اتحادیه اروپا موظف شده است به تحریمهای اقتصادی و و مالی مرتبط با برنامه اتمی ایران خاتمه دهد و ایالات متحده آمریکا نیز قرار است پس از راستیآزمایی اجرای تعهدات مورد پذیرش ایران توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تحریمهای یکجانبه خود در ارتباط با برنامه اتمی را متوقف کند.
بیشتر بخوانید: بیانیه مشترک ایران و گروه ۱+۵ در لوزان
برخی از موارد ذکر شده در این بیانیه، از جمله تغییر کارکرد سایت فردو، شیوه فعالیت رآکتور آب سنگین اراک و همینطور تفاوتهای موجود در بیانیه منتشر شده از سوی وزارت خارجه آمریکا و بیانیه وزارت خارجه جمهوری اسلامی، مورد انقتاد شدید گروهی از نمایندگان اصولگرا در ایران قرار گرفت.
دعوت کمیسیون امنیت ملی مجلس از ظریف برای ارائه توضیحات
کمیسیون امنیت ملی مجلس برای ارائه پارهای توضیحات در مورد توافق اولیه لوزان، از محمد جواد ظریف برای شرکت در یکی از جلسات این کمیسیون دعوت کرد.
علاءالدین بروجردی، رئیس این کمیسیون، روز یکشنبه (۱۶ فروردین/ ۵ آوریل) در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «امروز اولین جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور وزیر امور خارجه برگزار میشود تا درباره بیانیه قرائت شده در لوزان بحث شود و طبیعی است که پس از بحث، موضع کمیسیون درباره آن اعلام خواهد شد.»
بروجردی افزود، چالش جدی در مذاکرات نمایندگان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ "نکات مهم اما انگشتشماری" از جمله رآکتور آب سنگین اراک بود.
او گفت: «در نهایت مذاکرهکنندگان ما موفق شدند تا نظرمان را به طرفهای دیگر بقبولانند که رآکتور آب سنگین اراک با حداقل خروجی تولید پلوتونیوم فعال باشد و این در بیانیه لوزان مصوب شد.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس پذیرش حق غنیسازی ایران توسط گروه ۱+۵ را برای ایران "بسیار مهم" توصیف کرد و افزود: «یعنی عملا جمهوری اسلامی وارد باشگاه فناوری صلحآمیز هستهای منهای ساخت بمب هستهای شده است.»
تنش بر سر برنامه اتمی ۱۲ سال پیش، پس از آن شکل گرفت که تردیدهایی جدی در صلحآمیز بودن برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران مطرح شد.
سال ۲۰۰۲ میلادی روزنامه نیویورک تایمز از وجود تأسیسات اتمی پنهان در نطنز خبر داد.
یک سال بعد بخشهایی از یک گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی به بیرون درز کرد که در آن آمده بود، آژانس پس از بازدید از سایت نطنز نمونههایی از اورانیوم با غلظت بالا یافته است. رئیس وقت این سازمان، محمد البرادعی، در گزارشی به جلسه شورای حکام آژانس از قصور ایران در اجرای NPT خبر داد.
بیشتر بخوانید: گاهشمار۱۲ سال مناقشه هستهای ایران
شورای حکام با صدور بیانیهای برای اولین بار نسبت به برنامه هستهای ایران ابراز نگرانی کرد و از این کشور خواست که برای رفع ابهامها همکاری کند. سپس عدم همکاری کامل ایران با این نهاد برنامه اتمی جمهوری اسلامی را به چالشی جدی در عرصه بینالملل تبدیل کرد.