فرونشست در کمین "تمام بافت تاریخی اصفهان"
۱۴۰۱ اردیبهشت ۱۲, دوشنبه
سرعت پیشرفت فرونشست زمین در اصفهان افزایش یافته و هشدارها را شدت بخشیده است. علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران هشدار داده که فرونشست اگرچه در سایر نقاط ایران نیز وجود دارد ولی بافت تاریخی اصفهان را نسبت به سایر استان‌ها بیشتر تهدید می‌کند.
به گزارش تجارت‌نیوز، بیت‌اللهی با اشاره به خطری که در کمین "تمام بافت‌های تاریخی استان اصفهان" است می‌گوید: «بالاترین کسری مخزن آبهای زیرزمینی به ترتیب در استان‌های خراسان رضوی، تهران، کرمان، اصفهان و فارس است. اما در اصفهان تعداد آثار تاریخی در خطر فرونشست بسیار بیشتر است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
آثار فرونشست زمین را می‌توان اینک در سطح بسیاری از بافت‌های تاریخی اصفهان، از جمله مساجد مشاهده کرد که همین باعث هشدار دکتر بهرام نادری، عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان شده است.
کارشناسان می‌گویند، راه کاهش فرونشست در اصفهان جاری بودن دائم آب در زاینده‌رود و مدیریت صحیح کشت و زرع است. اما جریان زاینده‌رود در اصفهان دائمی نبوده و آثار مخرب فرونشست نیز روزبه‌روز بیشتر نمایان می‌شود.
بیت‌اللهی می‌افزاید: «در بافت‌های تاریخی، ساختمان‌ها دارای اسکلت و مهندسی نیست که تاب‌آوری نسبتا بالایی داشته باشند. به دلیل نشست‌های نامتقارن آسیب می‌بینند. فرونشست آثار غیرقابل تعمیری روی بافت‌های تاریخی می‌گذارد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
فرونشست زمین در اصفهان تنها قسمت بافت‌های تاریخی نشده بلکه دشت‌ها، ساختمان‌های مسکونی و خیابان‌های این استان را نیز بی‌نصیب نگذاشته است.
از جمله دلایلی که به فرونشست می‌انجامد افت سطح آبهای زیرزمینی بر اثر برداشت بی‌رویه آب، حفر چاه‌های غیرمجاز، کاهش نزولات جوی و عدم مدیریت در آبیاری است.
بیت‌اللهی می‌گوید، تاریخچه کسری مخازن آبهای زیرزمینی ایران از حدود سال ۱۳۵۵، یعنی دو سال پیش از انقلاب شروع شده و نقطه عطف آن سال ۱۳۷۵ بوده است.
به بیان دیگر از سال ۱۳۵۵ تا کنون، ۱۴۰ میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی از دست رفته است.
در مهرماه سال گذشته محمد درویش، کارشناس و فعال محیط زیست در نشست فرونشست اصفهان در اتاق بازرگانی این شهر چنین پدیده‌ای را "آخرین و غیرقابل برگشت‌ترین مرحله از بیابان‌زایی و نشان‌دهنده کیفیت مدیریت حاکم بر سرزمین در حوزه محیط زیست و آب" دانست.
به گزارش خبرگزاری مهر، او وضعیت نشست زمین در دشت مهیار، در جنوب اصفهان را بسیار نگران‌کننده خواند و گفت: «در این منطقه مشاهده کردم که در هر یک هکتار پنج چاه حفر شده بود و ظاهراً متوجه خطر نیستند و نمی‌دانند این ترک‌های زمین ممکن است ما را وادار به ترک مناطق کند.»
علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز با اشاره به قدمت ۴۵ ساله فرونشست در ایران تأکید کرد که اکنون این پدیده به مرز بحرانی رسیده است: «مرز بحرانی زمانی است که آثار فرونشست نمایان می‌شود. از این به بعد آب‌رفت به تراکم نهایی که برسد، حالت مرگ دشت‌ها و آبخوان‌ها اتفاق می‌افتد.»
او هشدار خود را این‌گونه به پایان می‌برد: «سال آینده برای ما حیاتی است. اگر در این مدت اقدامات جدی برای مقابله با کسری آبهای زیرزمینی صورت بگیرد، می‌توانیم امیدوار باشیم.»