عضویت ایران در پروژه نابوکو<br>نظر ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا
۱۳۸۸ آبان ۱۰, یکشنبه
ایران پس از روسیه صاحب بیشترین منابع گاز دنیاست. ترکیه در نظر دارد تا با شرکت ایران در پروژه خط لوله نابوکو، گاز طبیعی خزر از راه ترکیه، بلغارستان، رومانی و مجارستان به اتریش منتقل شود. به همین جهت مقامات این کشور میخواهند در سالهای آتی میلیاردها دلار در جهت بهبود زیرساخت صنایع تولید انرژی در ایران سرمایهگذاری کنند. این خبر در جریان سفر رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، به ایران بازتاب وسیعی یافت. یک مقام بلندپایه ایرانی نیز در همین مورد اعلام کرد که گفتوگوهایی در همین مورد با شرکتهای تولید انرژی در اروپا انجام شده است.
نابوکو
در ماه ژوئیه سال جاری میلادی سران پنج کشور ترکیه، اتریش، بلغارستان، رومانی، مجارستان و همچنین نمایندگان اتحادیه اروپا در نشستی در آنکارا شرکت کردند و پایههای شروع پروژه خط لوله نابوکو را تصویب کردند. این خط لولهی ۳۳۰۰ کیلومتری از روسیه نمیگذرد و گاز حوزه دریای خزر را به اتریش میرساند. قرار است گاز آذربایجان و ترکمنستان از سال ۲۰۱۴ میلادی به سوی اتریش به حرکت در آید. گذر نکردن خط لوله از روسیه، به اتحادیه اروپا کمک میکند تا وابستگی کمتری به انرژی روسیه داشته باشد.
آمریکا، منتقد نزدیکی
کوشش ترکیه برای نزدیک شدن اقتصادی به ایران و همکاریهای صنعتی در زمینه انرژی، همواره با انتقاد آمریکا روبرو بوده است. مقامات آمریکایی همواره در موردهای مشخص، مثلا در رابطه با همکاریهای اقتصادی میان اتریش و بعد سوئیس با ایران، همواره هشدار دادهاند و به گونهای جلوی این همکاریها را گرفتهاند. دلیل اصلی آنان برای این ممانعت، این ادعا بوده که همکاری اقتصادی با ایران کمک به تروریسم در سطح جهان است.
ترکیه: "پلی میان شرق و غرب"
اما اردوغان که تنها کشور مسلمان ناتو را رهبری می کند، خواستار همکاری با ایران است و بار دیگر سخنانی را که در تهران زده بود، تکرار کرده است که تحریم ایران را بخاطر برنامههای اتمی نمیپذیرد. این در حالی است که ترکیه بهترین روابط را با آمریکا دارد و روابطش با کشورهای اسلامی نیز خوب است. ترکیه میخواهد از موقعیت خود به عنوان پلی میان غرب و شرق نهایت استفاده را ببرد و کشورش را تا حد اهرم ارسال انرژی جهان ارتقا بخشد.
منفعتگرایی اتحادیه اروپا
اما گویا اتحادیه اروپا نیز چندان مخالفتی با طرح ترکیه برای ورود ایران به نابوکو ندارد. رضا کساییزاده، مدیر عامل شرکت ملی صادرات گاز ایران، روز شنبه (۳۱ اکتبر) در گفتوگویی با خبرگزاری مهر بر این نکته تاکید کرد که به طور قطع بدون گاز ایران اجرای خط لوله نابوکو اجرایی نخواهد شد. مدیرعامل شركت ملی صادرات گاز ایران درباره آخرین وضعیت حضور ایران در طرح خط لوله نابوکو گفت که هم اکنون مذاکرات غیررسمی برخی از شرکتهای اروپایی برای پیوستن ایران به این خط لوله آغاز شده است.
گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان، نیز نظرش در این مورد مانند رضا کساییزاده، مدیر عامل شرکت ملی صادرات گاز ایران، است. او میگوید که طرح خط لوله نابوکو بدون شرکت ایران نمیتواند اجرایی شود و به همین جهت باید اتحادیه اروپا اختلافات سیاسی با ایران را به پایان برساند تا بتواند با ایران به تفاهم برسد.