عبدالقدیر خان، پدر بمب اتمی پاکستان درگذشت

عبدالقدیر خان، دانشمند هسته‌ای پاکستان و بنیان‌گذار صنعت هسته‌ای این کشور در سن ۸۵ سالگی در اسلام‌آباد درگذشت. او در پی مشکلات ریوی به بیمارستان منتقل شده بود. عبدالقدیر خان پیش از آن در پی ابتلا به کووید-۱۹ در بیمارستان بستری شده بود.

از این دانشمند در پاکستان به‌عنوان یک قهرمان ملی یاد می‌شود، در حالی ‌که کشورهای غربی او را به قاچاق تکنولوژی هسته‌ای به "دولت‌های سرکش" از جمله کره شمالی، ایران و لیبی متهم می‌کنند و او را "خائنی خطرناک" می‌شناختند.

پاکستان در رقابت با هند با تلاش‌های عبدالقدیر خان پاکستان در سال ۱۹۹۸ اولین کشور در جهان اسلام شد که صاحب سلاح هسته‌ای می‌شود. او به همین دلیل "پدر بمب اتمی اسلامی" نیز نامیده می‌شود.

 عمران خان، نخست وزیر پاکستان، روز یکشنبه ۱۰ اکتبر گفت: «مردم به دلیل دستاوردهای او برای تبدیل ما به یک قدرت اتمی به او عشق می‌ورزند.»

عمران خان اعلام کرد که این دانشمند فقید به درخواست خود در محوطه مسجد "فیصل" در اسلام آباد به خاک سپرده خواهد شد.

حصر خانگی و انفصال از خدمت

این دانشمند هسته‌ای پاکستان در پی تحقیقاتی به درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به راه‌اندازی شبکه‌ای برای انتقال اطلاعات هسته‌ای به چند کشور در سال ۲۰۰۴ اعتراف کرد. او در پی آن از مقام  مشاور رئیس جمهور در امور هسته‌ای برکنار شد. اسلام آباد اما اتهام‌های او در خصوص اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را تایید نکرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این فیزیکدان پاکستانی از آن زمان تا سال ۲۰۰۹ در حصر خانگی به سر برد.

در فوریه ۲۰۰۹ دادگاهی در پاکستان به پایان حصر خانگی او رای داد ولی عبداقدیر خان از آن زمان تا هنگام مرگ برای تردد در کشور آزادی کامل نداشت و همواره فقط تحت کنترل نیروهای امنیتی می توانست تردد کند.

پاکستان هیچ‌وقت به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) نپیوسته بود اما رئیس جمهور وقت، پرویز مشرف، بارها تاکید کرده بود که کشورش در این خصوص "مسئولانه" رفتار خواهد کرد و فناوری تولید سلاح هسته‌ای را اشاعه نخواهد داد.

شبکه مخفی انتقال اطلاعات حساس هسته‌ای به خارج

در سال ۲۰۰۴ مقامات پاکستان در گفت‌وگو با خبرنگاران از شبکه‌ای به سرپرستی عبدالقدیرخان پرده برداشتند که او با برقرار کردن پل ارتباطی بین آزمایشگاه هسته‌ای و خارج از پاکستان ایجاد کرده بود.

عبدالقدیر خان متهم است که در این زمینه بین ساله‌ای ۱۹۸۹ و ۱۹۹۱ با ایران و بین سال‌های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۷ با لیبی و کره شمالی در ارتباط بوده است.

محمد البرادعی، رئیس وقت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، شبکه عبدالقدیر خان را "سوپرمارکت هسته‌ای" نامیده بود که هر کس پول کافی داشته باشد می‌تواند از آن خرید کند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

نماینده‌های دولت پاکستان از جلسه‌هایی در لیبی و کازابلانکا  میان "قهرمان هسته‌ای" کشورشان با مهندسان هسته‌ای لیبی خبر داده بودند؛ همزمان گزارش‌هایی از جلسات عبدالقدیر خان با کارشناسان ایرانی در کراچی و دانشمندان مالزیایی.

گفته شده که عبدالقدیر خان شخصا تجهیزات مورد نیاز را از طریق دوبی به منطقه و سپس با هواپیماهای چارتر به کره شمالی انتقال داده است.

در گزارش‌های دیگر آمده است که سانتریفیوژهای دیگری در مالزی تولید شده‌اند و به کشورهای طرف قرارداد منتقل شده‌اند.

در گزارش‌های مقام‌های پاکستانی همچنین از یک بازرگان هلندی و سه بازرگان آلمانی که با نام‌های "برومر"، "هاینس" و "لیچ" معرفی شده‌اند، نام برده شد.