عباس عراقچی از احتمال خروج ایران از برجام خبر داد
۱۳۹۷ تیر ۱, جمعهعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، روز جمعه (۱ تیر/۲۲ ژوئن) اعلام کرد که برجام در شرایط اضطراری (آی سی یو) بسر میبرد و "مهمترین نقطه تعادل خود را از دست داده است". او نقطه تعادل را خروج آمریکا از برجام دانسته است.
عراقچی روز جمعه در همایش "همکاریهای بینالمللی اقتصادی ایران و اروپا" شرکت کرده است. این همایش برای دومین بار "با محوریت همکاریهای طرفین روی موضوعهایی همچون توسعه اقتصادی و فناوری، رشد جامعه استارتاپی و نیز بینالمللیسازی شرکتهای دانشبنیان" در محل اتحادیه اروپا در بلژیک برگزار میشود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دولت ایران از اروپا و دیگر امضاکنندگان برجام انتظار دارد که دست به تلاشهای جدیتری برای حفظ این توافق بزنند. عراقچی در رابطه با اروپا گفته است: «اگر میخواهند این توافق هستهای را حفظ کنند باید فداکاری بیشتری کنند و خصوصاً عدم حضور آمریکا و تحریمهای دوباره این کشور علیه ایران را جبران کنند.»
او به یورونیوز گفته است: «آنچه برای ما اهمیت دارد اجرای کامل و تمامعیار برجام است. برای ما اهمیتی ندارد که اروپا چگونه میخواهد برجام را حفظ و تحریمهای آمریکا را دور بزند. آنچه برای ما اهمیت دارد حضور و ماندگاری شرکتهای اروپایی در ایران است. آنچه برای ما اهمیت دارد فروش نفت خام است. ما میخواهیم که پولها بهراحتی به حساب ما واریز شود. باید یک ارتباط بینبانکی بین ما و اروپا باشد. این موضوع با اروپاییهاست تا راه اصلی را پیدا کنند.»
مشکل این جاست که اروپا هم برای پاسخ به این تقاضای ایران شروطی را مطرح میکند که دولت حسن روحانی قادر به تامین آنها نیست. از جمله این شروط اجرای قوانین مبارزه با پولشویی، پیوستن به کنوانسیون تامین مالی تروریسم، دست کشیدن از حمایت از نیروهایی مانند حزبالله لبنان، حماس، پایان دادن به سیاستهای تنشزا در منطقه از جمله در سوریه و یمن و دشمنی با اسرائیل و عربستان سعودی است.
به نظر نمیرسد جناح تندروی حکومت ایران حاضر باشد حداقل در این روزها به هیچیک از این شروط تن بدهد. آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، همین دو روز پیش (چهارشنبه ۳۰ خرداد /۲۰ژوئن) با الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم مخالفت کرد و در عمل راه نمایندگان مجلس را برای بررسی و تصویب این قانون گرفت.
مقامهای بلندپایه نظامی ایران نیز در واکنش به خواست طرف اروپایی مبنی بر پایان دادن به حضور منطقهای پاسخی صریح دادهاند. حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران، روز جمعه (۱تیر/۲۲ ژوئن) گفت که عقبنشینی از کشورهایی که به گفته او "خاکریز اول ایران" هستند، غیرممکن است.
اما سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) بر شروط خود مصرند. این شروط حتی زمانی که آمریکا از برجام خارج نشده بود، با جدیت از سوی آنان پیگیری میشد. روز گذشته (پنجشنبه ۳۱ خرداد) نیز آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در دیدار با پادشاه اردن از "گرایشهای تهاجمی ایران" انتقاد کرد و گفت این گرایش آشکار است و باید "هرچه سریعتر" راهی برای مقابله با آن یافت.
عباس عراقچی از آمادگی ایران «برای یافتن راهحل و بستههای اروپا برای حفظ برجام» سخن گفته است. ولی دولت روحانی و وزارت خارجه آن به خوبی میدانند که رسیدن به چنین راه حلی در شرایط فعلی عملی نیست. به همین دلیل نیز این عضو تیم مذاکره کننده توافق هستهای ایران از چشماندازی حرف میزند که نه روشن و نه مثبت برای ادامه مذاکرات با اروپا و حفظ برجام است.