ظریف: نگارش متن توافق هسته‌ای چهارشنبه آغاز می‌شود
۱۳۹۴ اردیبهشت ۸, سه‌شنبه
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفته که با توجه به حضور وزیران و مدیران سیاسی در روزهای نخست اجلاس بازنگری ان‌پی‌‌تی (پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی) و در دیدار با جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در نیویورک، قرار شده که نگارش متن توافق هسته‌ای از روز چهارشنبه (۲۹ آوریل / ۹ اردیبهشت) آغاز شود و این کار هفته آینده نیز ادامه یابد تا متن نهایی تهیه شود.
وزیر امور خارجه ایران گفته است که هیئت اتحادیه اروپا روز چهارشنبه وارد نیویورک می‌شود. وی افزوده که ایران و کشورهای ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه باضافه آلمان) تمام وقت کار فشرده بر روی متن را ادامه خواهند داد و در هفته‌های آینده نیز این کار را در اروپا دنبال خواهند کرد.
هیئت‌های مذاکره‌کننده اتمی از ایران و شش قدرت جهانی در آغاز ماه جاری میلادی به چارچوبی برای توافقی جامع به منظور محدود کردن برنامه اتمی جمهوری اسلامی در قبال رفع تحریم‌های اقتصادی علیه ایران دست یافتند. مهلت حصول توافق جامع روز ۳۰ ژوئن تعیین شده است.
مسائل داخلی آمریکا
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد جواد ظریف در پاسخ به پرسشی درباره تعهدات بین‌المللی آمریکا در برابر توافق هسته‌ای با ایران گفته است که وزیر امور خارجه آمریکا تکرار کرده که آمریکا در صورت توافق اتمی با ایران "بخش مربوط به خود را اجرا خواهد کرد". ظریف افزوده است: «البته مقررات داخلی دارند که مسئولیت خود آن‌هاست که پی‌گیری کنند.»
ظریف پیش از این نیز گفته بود که "هیچ کشوری نمی‌تواند به بهانه مسائل داخلی خود از انجام تعهداتش طفره برود". این امکان که دولت آمریکا نتواند به تعهداتی که در توافق اتمی با ایران می‌کند عمل کند از مدت‌ها پیش مطرح است و بحث در این باره، با تصویب طرح لزوم بررسی توافق اتمی با ایران در کمیته سنای آمریکا در هفته گذشته (۱۴ آوریل) تشدید شده است.
به گزارش مهر، محمد جواد ظریف همچنین اولویت جمهوری اسلامی را "خلع سلاح هسته‌ای" خوانده و در عین حال برنامه هسته‌ای اسرائيل را موجب نگرانی و "بزرگترین تهدید برای منطقه و جهان" دانسته است.
ادامه انتقاد در ایران به توافق اتمی
به موازات پیشرفت روند دستیابی به توافق اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ برخی نیروهای نظامی تندرو در داخل ایران طی سخنرانی‌های خود به مخالفت با این توافق ادامه داده‌اند. در کنار محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین که کشورهای ۱+۵ را "نماد استکبار" دانسته، امیر فرزاد اسماعیلی، فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا، نیز روز سه‌شنبه (۸ اردیبهشت/ ۲۸ آوریل) گفته است: «هیچگاه هیچ سازشی با امریکا حاصل نخواهد شد چون مقاصد و منافع ما با آن‌ها متفاوت است.»
اسماعیلی در جمع طلاب و روحانیان در تهران گفته که "امروزه دشمنان ما هم داخلی هستند و هم خارجی". او سپس افزوده که هدف دشمنان جدایی دین از سیاست و تضعیف ولایت فقیه و روحانیت است.
ابراز خوش‌بینی و نگرانی آژانس بین‌المللی اتمی
در این میان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده که با وجود پیشرفت‌هایی که در راه رسیدن به توافق هسته‌ای بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی میان ایران و گروه ۱+۵ دیده می‌شود، اما این نهاد هنوز انتظار دارد که ایران در مورد مسائلی که مطرح است همکاری کامل از خود نشان دهد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقشی کلیدی در توافق اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ ایفا می‌کند.
یوکیا آمانو، رئيس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصاحبه با فرستنده تلویزیونی "سی‌بی‌اس" نسبت به پیشرفت مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ ابراز خوش‌بینی کرد، اما در عین حال گفت که ایران نتوانسته نگرانی‌های آژانس را در مورد ابعاد نظامی برنامه اتمی‌اش رفع کند.
آمانو گفت در حالی‌که دو طرف مذاکره در ماه اوت ۲۰۱۳ توافق کردند که برخی عرصه‌ها نیاز به روشنگری دارد، "از آن موقع تا کنون پیشرفت نسبتا محدود بوده است".
آمانو ابراز امیدواری کرد که همراه با توافق هسته‌ای که متن آن هم‌اکنون در دست تهیه است "بتوان به روشنگری شتاب بخشید".
آمانو گفت: «یکی از مشکلات یا دلیل آن‌که ما نمی‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که همه چیز در خدمت اهداف صلح‌جویانه است، این است که ما وسیله‌ای برای رسیدگی در دست نداریم. اجرای پروتکل الحاقی برای افزایش اعتماد نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران الزامی است.»
پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این نهاد اجازه می‌دهد از تمامی مراکزی که بخواهد بازدید کند. دولت ایران این پروتکل را در سال ۱۳۸۲ امضا کرد، اما اجرایی شدن آن منوط به تصویب در مجلس شورای اسلامی ایران است.
در همین رابطه روز دوشنبه (۲۷ آوریل، ۷ اردیبهشت) علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در گفت‌وگو با فرستنده تلویزیونی "سی‌سی‌تی‌وی" چین گفت که اگر درباره همه مسائل با قدرت‌های بزرگ توافق شود، ایران برای پذیرفتن پروتکل الحاقی آماده است. صالحی در عین حال تاکید کرد که تنها در صورت رفع سریع تحریم‌ها علیه ایران مجلس شورای اسلامی پروتکل الحاقی را تصویب خواهد کرد.
آمانو گفت امیدوار است که ایران تا حد امکان شفافیت از خود نشان دهد تا آژانس بتواند به کار خود ادامه دهد. او افزود که آژانس پس از انجام توافق اتمی بین ۴ تا ۱۰ بازرس را مامور کار در ایران خواهد کرد.
گره بازدید از پارچین
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین به مجتمع نظامی پارچین به عنوان یکی از موارد مشکل برای آژانس در گفت‌وگو با ایران اشاره کرد و گفت: «ما درخواست بازدید از پارچین را کرده‌ایم، چون پارچین بخشی از بعد نظامی احتمالی است.»
آمانو افزود که آژانس از ایران درخواست بازرسی از پارچین را کرده، اما تضمینی در این مورد دریافت نکرده است. او گفت که مشاهدات ماهواره‌ای نشانگر فعالیت‌هایی بوده که آژانس نگران است توانایی رسیدگی این نهاد را به طور منفی تحت تاثیر قرار دهد و از این رو آژانس مایل است از این مجتمع نظامی بازدید کند.
اجازه بازدید از پارچین همواره از موضوع‌های محوری مذاکرات اتمی با ایران بوده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش ۱۹ فوریه (۳۰ بهمن) خود نیز آورده بود که ایران اطلاعات لازم درباره مجتمع نظامی پارچین را ارائه نکرده است.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز دوشنبه گفت که در صورت تصویب مجلس ایران، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌توانند از برخی مراکز غیرهسته‌ای ایران در چارچوب و شرایط مشخص بازدید کنند. صالحی افزود که بازدید این بازرسان از هر مرکز یا تاسیسات غیر هسته‌ای که بخواهند ممکن نیست و درباره هر بازدیدی باید گفت‌وگو صورت گیرد.
صالحی گفت که بر اساس پروتکل الحاقی، بازرسان آژانس می‌توانند از مناطق اطراف مراکز غیر هسته‌ای نمونه‌برداری کنند.