ظریف: اعلام مرگ توافق ژنو بیشتر خواست است تا واقعیت
۱۳۹۲ آذر ۲۴, یکشنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز یکشنبه (۲۴ آذر/ ۱۵ دسامبر) در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: «در چند روز گذشته اقدامات نامناسبی از سوی آمریکایی‌ها صورت گرفت که ما به شکل مقتضی و با در نظر گرفتن همه جوانب امر به آن پاسخ دادیم. البته برخی دوستان که از ابتدا دل خوشی از برنامه اقدام ژنو نداشتند مرگ زودرس آن را اعلام کرده‌اند که بیشتر بیان خواست تا واقعیت است.»
"اقدامات نامناسبی" که ظریف به آن اشاره می‌کند، عبارت است از اضافه شدن ۱۴ شرکت و ۴ فرد در تاریخ ۲۱ آذر (۱۲ دسامبر) به فهرست تحریم‌های آمریکا علیه ایران. این شرکت‌ها و افراد با معاملات نفتی و بانکی با ایران در ارتباط بوده‌اند.
در ۲۰ آذر (۱۱ دسامبر) نیز دولت آمریکا ۱۹ شرکت و شخص را به اتهام کمک به شرکت هواپیمایی ماهان در دور زدن تحریم‌ها، به فهرست تحریم‌های خود افزود.
البته دولت آمریکا افزودن این افراد و شرکت‌های جدید به فهرست ناقضان تحریم‌های ایران را به معنای اعمال تحریم جدید علیه ایران ندانسته است.
یک روز پس از تحریم چند شرکت ایرانی و خارجی توسط وزارت دارایی آمریکا، هیأت کارشناسی ایران که در وین با نمایندگان ۱+۵ در حال مذاکره بود، مذاکرات خود را قطع کرد و به تهران بازگشت. عباس عراقچی، یکی از اعضای هیأت ایرانی در مذاکرات اتمی، گفت که افزودن اسامی و افراد و شرکت‌های جدید به فهرست تحریم از سوی دولت اوباما را "خلاف روح توافق‌نامه ژنو" می‌داند.
همچنین برخی سیاستمداران در ایران به تحریم‌های جدید واکنش نشان دادند. از جمله کاظم جلالی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، گفت: «در صورت عدم پایبندی غرب به تعهدات خود، دلیلی برای پایبندی ایران به توافقات وجود ندارد.»
رئیس مجلس شورای اسلامی، علی لاریجانی، نیز روز یکشنبه در دیدار با جمعی از مسئولان دولتی در قم از "اقدامات و کارشکنی‌های اروپا و آمریکا" در اجرای توافق ژنو سخن گفت و آن را جزو "بداخلاقی‌های سیاسی" خواند. او گفت: «اروپا و آمریکا شرایط اجرای توافق ژنو به شکل عملی را فراهم نکرده‌اند» و «سنگ‌اندازی در مسیر توافق ژنو به نفع اروپا و آمریکا نیز نخواهد بود».
توکلی: وزارت خارجه موضع روشن بگیرد
روز یکشنبه (۲۴ آذر/ ۱۵ دسامبر) احمد توکلی، نماینده تهران در مجلس، از وزارت امور خارجه خواست که در برابر تحریم‌های جدید آمریکا "موضع روشن" اتخاذ کند.
وی با برخواندن متن انگلیسی بخشی از تفاهمنامه ژنو به عنوان "نفس تفاهمنامه" تاکید کرد که دولت آمریکا متعهد شده است از هر نوع اعمال تحریم جدید یا گسترش تحریم‌های قبلی علیه ایران خودداری کند.
نماینده تهران در مجلس همچنین سخنان عباس عراقچی را تایید کرد که تحریم‌های جدید را "خلاف روح توافق‌نامه" دانسته بود، بدین معنا که "همه طرف‌ها تلاش می‌کنند فضای سازنده‌ای بر اساس حسن نیت فراهم کنند". توکلی گفت: «در حالی که این چه فضای سازنده‌ای است که آمریکا هنوز مرکب تعهدش خشک نشده برخلاف روح و نفس تفاهمنامه به تحریم‌ها اضافه کند آن هم با این بهانه که در چارچوب تحریم‌های قبلی است.»
این نماینده مجلس از وزارت امور خارجه خواست، در این مورد موضعی روشن اتخاذ کند. او گفت: «سخنگوی این وزارتخانه یک بار اقدام آمریکا را تخطئه کرد و گفت اقدام آمریکا خلاف تفاهمنامه است. اما جای دیگری آن را مغایر ندانست. به نظر می‌رسد وزارت خارجه در تصمیم‌گیری دچار تردید است و این تردید به نفع کشور نیست.»
"سکوت ضروری" وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه ایران، محمد جواد ظریف، در یادداشت امروز خود در فیس‌بوک سکوت چند روزه خود را "ضروری" می‌نامد. او می‌نویسد: «ما با جدیت مذاکرات ژنو را دنبال می‌کنیم و البته در برابر هر اقدام نامناسب و غیرسازنده (حتی اگر نقض توافق هم نباشد) واکنش مناسب، حساب شده، هدفمند و هوشمندانه نشان خواهیم داد.»
ظریف می‌افزاید: «ضمنا دوستانی که با استفاده از سکوت ضروری ما، مشغول خرده‌گیری از کنار گود هستند هم حتما می‌دانند که فرمایشاتشان همگی جواب دارد ولی تیم مذاکره‌کننده وظیفه مهمتری برای پیگیری منافع ملی دارد و پاسخ عمومی به برخی موارد را فعلا به مصلحت نمی‌داند و آماده است در برابر اتهامات ناروا و غیرمنصفانه بخاطر منافع ملی سکوت کند ولی در زمان مناسب به همه ایرادها و ابهامات پاسخ خواهیم داد.»
ایران و گروه ۱+۵ (پنج کشور دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل باضافه آلمان) در روز ۳ آذر (۲۴ نوامبر) توافق کردند که در مرحله اول برای شش ماه، در ازای متوقف شدن بخشی از فعالیت‌های اتمی ایران، از جمله تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی، و همکاری بیشتر ایران با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحریم علیه صنایع پتروشیمی، تجارت طلا و فلزات گرانبها، فروش قطعات خودرو و هواپیما به ایران برداشته شود. همچنین قرار شد که تحریم‌های جدیدی علیه ایران مقرر نشود.