صنعت زیان‌ده شیر ایران در آستانه ورشکستگی
۱۳۹۱ خرداد ۱۱, پنجشنبه
صنعت شیر ایران که اخیرا با مشکلات زیادی روبرو شده، در مرحله زیان دهی قرار گرفته است. به گزارش خبرگزاری مهر حسین چمنی مشاور انجمن صنایع شیر ایران از کشتار دام‌های شیری توسط دامداران به دلیل عدم توجیه اقتصادی خبر داده است.
مشاور انجمن صنایع شیر ایران همچنین درباره تاثیر و تبعات پیاده‌سازی طرح هدفمندسازی یارانه‌ها بر صنعت شیر گفته است: «با وجود سیاست‌های موجود، سود شرکت‌های لبنی به منهای ۲۵ / ۱ رسیده است.»
در ماه‌های اخیر افزایش قیمت علوفه، سوخت، دستمزد، حمل و نقل و تحریم‌های بین‌المللی، مشکلات صنعت شیر ایران را پیچیده‌تر کرد. به گفته مشاور انجمن صنایع شیر ایران ۹۵ درصد سرمایه گذاری‌ها در صنعت شیر مربوط به بخش خصوصی است و این صنعت از رقابتی‌ترین بخش‌های صنعتی ایران به شمار می رود.
همزمان با افزایش قیمت مواد اولیه برای تولید شیر و گرانی این محصول در بازار ایران، اردیبهشت ۱۳۹۱، سعادت الله عباسی معاون وزیر جهاد کشاورزی ایران از اختصاص ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای حمایت از تولیدات دامداران کشور سخن گفته بود اما به نظر نمی‌رسد مشکل دامداران ایرانی حل شده باشد.
تعطیلی ۳۰ درصد دامداری‌ها
در همین زمینه کاظم فرهمند نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ۵ خرداد ۱۳۹۱، از تعطیلی ۳۰ درصد دامداری‌های ایران به دلیل افزایش قیمت ارز، تهیه علوفه ونهاده‌های دامی خبر داد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی پیش از این نیز به خبرگزاری مهر گفته بود: «قیمت تمام شده شیر با توجه به گران شدن قیمت نهاده‌ها بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ تومان در هر کیلو است.»
رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی، روز سه‌شنبه ۱۵ فروردین ۱۳۹۱ به خبرنگار خبرگزاری ایلنا گفت: «دامداران اعلام کرده‌اند که از فروردین ماه امسال حاضر به‌عرضه شیر خام با نرخ مصوب ۶۳۰ تومان نبوده و فروش خود را با نرخ ۸۰۰ تومان تسویه خواهند کرد.»
دبیر انجمن صنایع لبنی از مسئولان سازمان دولتی حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خواسته بود «اجازه دهند نرخ محصولات لبنی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود.»
اعتراض ۲۰۰ نماینده مجلس شورای اسلامی
اواخر اردیبهشت ۱۳۹۱، ۲۰۰ نماینده مجلس شورای اسلامی ایران نیز در بیانیه‌ای از افزایش قیمت شیر انتقاد کردند. نمایندگان معترض "اقدامات و رویه بخشی از دولت" را عاملی در جهت وارد آوردن خسارت جبران‌ناپذیر به تولید و امنیت غذایی در کشور دانسته‌اند.
به گزارش خبرگزاری مهر در این بیانیه آمده بود: «تورم ناشی از گرانی محصولات لبنی پذیرفتنی نیست و لیکن تعطیلی عوامل تولید و ایجاد بیکاری به مراتب تلخ‌تر است. تعیین قیمت غیرکارشناسی و غیرمنصفانه شیر به هر کیلو ۶۳۰ تومان در حالی تحمیل می‌شود که قیمت تمام شده حدود ۸۰۰ تومان برای هر کیلو است.»
ناظران بازار ایران معتقدند در این شرایط دشوار، کارخانه‌داران چون سودی در پاستوریزه‌کردن و بسته‌بندی و توزیع شیر تازه نمی‌بینند، حاضر به خرید شیر از دامداران نیستند.
روزنامه جهان صنعت در اکتبر سال ۲۰۱۱ گزارش داده بود: «کارخانه‌ها باید بابت هر کیلو شیر تازه‌ای که از دامدار می‌خرند، ۵۰۰ تومان بپردازند. اما می‌توانند یک کیلو شیرخشکی را که از چین، هند، استرالیا، هلند یا نیوزیلند می‌خرند، با ده کیلو آب مخلوط کنند. به این ترتیب، هرکیلو شیر برای آن‌ها ۲۵۰ تومان تمام می‌شود و می‌توانند خود را از ورشکستگی نجات دهند.»
ادامه این روند سبب شده است که مدیران بسیاری از کارخانه‌ها از واردات شیر خشک جانبداری کنند. در نتیجه، ایران که قبلا در زمینه تامین شیر مصرفی خودکفا بود، ۴۰ تا ۵۰ درصد تولید شیرخام خود را از دست داده است.
هشدار وزارت بهداشت
آمارها نشان می‌دهد با افزایش قیمت شیر، میزان مصرف آن در ایران کاهش یافته است. حسین چمنی مشاور انجمن صنایع شیر ایران با اشاره به این‌که سرانه مصرف شیر در ایران سال گذشته ۱۴ تا ۲۰ درصد کاهش یافته، از افزایش ۱۸ درصدی قیمت شیر پس از قطع یارانه این صنعت در پی اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها خبر داده است.
مشاور انجمن صنایع لبنی ایران گفته است: «سرانه مصرف سالانه شیر در ایران ۸۰ کیلوگرم است که این رقم در کشورهای توسعه یافته حداقل ۳۵۰ کیلوگرم و در بعضی کشورها ۵۰۰ کیلوگرم است.»
علیرضا مصداقی نیا معاون وزیر بهداشت روز سه شنبه ۹ خرداد ۱۳۹۱ گفته بود میانگین مصرف میوه و مواد لبنی در سبد مصرفی مردم ایران کمتر از حد استاندارد است. معاون وزیر بهداشت هشدار داده بود: «در صورت گران شدن برخی اقلام غذایی در بازار از مردم می‌خواهیم حداقل مصرف میوه، شیر و لبنیات را از سبد غذایی خود حذف نکنند.»