صدور برق از شمال آفریقا به اروپا

شرکت آلمانی «دزرتک کونسورتیوم» (Desertec-Konsortium) در روز دوشنبه (۱۳ ژوئیه) در مونیخ رسماً برنامه‌ای را برای تاسیس یک نیروگاه خورشیدی در شمال آفریقا معرفی خواهد کرد. به گفته‌ی مسئولان این شرکت، این نیروگاه خورشیدی، یکی از بزرگترین نیروگاه‌های خصوصی برای تولید انرژی تجدیدپذیر در جهان خواهد بود.

عبدالله آلاویی، رئیس پرنفوذ اتحادیه‌ی نیروگاه‌های مراکش با خشنودی فراوان درباره‌ی این پروژه می‌گوید: «فکر می‌کنم، تا سال ۲۰۱۵ میلادی، ساخت نخستین کلکتورهای خورشیدی در مراکش به پایان خواهد رسید. برق تولید شده از این نیروگاه خورشیدی، نه تنها قادر به تامین انرژی مورد نیاز در مراکش است، بلکه مازاد آن را می‌توان به اروپا نیز صادر کرد. این سهم ما برای توسعه‌ی کشورهای اروپایی خواهد بود.»

مسئولان وزارت انرژی مراکش نیز از پروژه‌ی ساخت نیروگاه خورشیدی در کشور خود پشتیبانی می‌کنند. یکی از مقامات مراکشی در زمینه‌ی تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، بر این باور است که برنامه‌ی احداث نیروگاه خورشیدی فرصتی بزرگ برای مراکش بوده و این کشور را قادر به استفاده از ظرفیت‌های خود در عرصه‌ی تولید انرژی خواهد کرد؛ ظرفیت‌ها و امکاناتی که تاکنون مورد بهره‌برداری قرار نگرفته‌اند.

به گفته‌ی مسئولان انرژی در مراکش، انرژی تولید شده نخست در سطح ملی به کار گرفته خواهد شد و مازاد آن را می‌توان با شرکای اروپایی تقسیم کرد.

اولویت مصرف داخلی انرژی خورشیدی

لابی انرژی‌های تجدید‌پذیر در مراکش تصور روشنی از برق تولید‌شده در نیروگاه خورشیدی دارد. به نظر مسئولان مراکشی، تحقق این پروژه نخست در گروی تامین برق مورد نیاز برای مصرف داخلی خواهد بود و صدور انرژی تنها گام بعدی در این زمینه به شمار می‌آید.

این موضع‌گیری زیاد عجیب به نظر نمی‌رسد، زیرا مراکش با کمبود عظیم انرژی مواجه است. حدود ۹۷ درصد از انرژی مورد نیاز مراکش از خارج وارد می‌شود. مراکش زغال‌سنگ را از موریتانی، گاز را از الجزایر و نفت خام مورد نیاز خود را از کشورهای حوزه‌ی خلیج‌فارس به کشور وارد می‌کند. در صورتیکه تولید برق در داخل نیاز‌های این کشور را تامین نکند، مراکش مجبور به خرید برق از اسپانیا است، مسئله‌ای که تاکنون بارها اتفاق افتاده است.

صورتحساب انرژی مراکش در سال گذشته بالغ بر هفت میلیارد یورو بوده، که هزینه‌ای سنگین برای کشوری در حال توسعه به حساب می‌آید. با توجه به رشد جمعیتی در مراکش، مصرف انرژی سرانه در این کشور در حال افزایش است. نیاز صنایع مراکش به انرژی نیز روندی صعودی را نشان می‌دهد. دولت مراکش مجبور به پاسخی مناسب در این زمینه است.

تاکنون دولت مراکش بیشتر به ساخت نیروگاه‌های زغال سنگی تمایل نشان داده است، اما رویکردی جدید برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نیز، چون باد و آفتاب، در حال شکل‌گیری است. در سواحل مراکش همیشه باد در جریان است و در اکثر نقاط این کشور نیز تعداد روزهای آفتابی بسیار بالا است.

خوش‌اقبالی مراکش

سعید مولینه، مسئول انجمن انرژی خورشیدی و باد در مراکش به طنزمی‌گوید: «ما خوشبختیم، که کشوری نفت‌خیز نیستیم. در مقابل مراکش دارای منابع عظیم انرژی خورشیدی و بادی است. با این انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توان امکانات شغلی فراوانی را بوجود آورد، که همزمان می‌توانند در خدمت محیط‌زیست و اقتصاد باشند. آلمان با تجربه‌ی خود در این‌عرصه‌ها می‌تواند به همراه مراکش الگویی برای کشورهای دیگر باشد.»

گرچه اغلب مسئولان مراکشی با رویی گشاده از احداث نیروگاه خورشیدی در نواحی صحرایی این کشور استقبال کرده‌اند، اما هنوز برخی از مقامات دولتی این کشور پیرامون ورود استعمار جدید، اینبار از طریق آلمان، هشدار می‌دهند.

مقامات فرانسوی نیز با تردید به این پروژه می‌نگرند و مشکلات قانونی، همچون حقوق کوچ‌کنندگان بیابانگرد را مطرح می‌کنند. به نظر کارشناسان فرانسوی، تجربه‌ی نفت نشانگر این واقعیت است که شایسته نیست که بخاطر انرژی به یک کشور وابسته بود. به نظر کارشناسان، در مجموع این پروژه‌ای مثبت، اما با ریسک‌های فراوان است.

SE/KG