صالحی: برخی گروگان‌های ایرانی نظامیان بازنشسته هستند
۱۳۹۱ مرداد ۱۸, چهارشنبه
علی‌اکبر صالحی، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی در مسیر بازگشت از ترکیه درباره گروگان‌های ایرانی در سوریه به خبرنگاران گفت: «تعدادی از این عزیزان از بازنشستگان سپاه و ارتش بوده‌اند، البته افرادی نیز از ادارات مختلف دیگر بوده‌اند.»
این برای نخستین بار است که این مقام ارشد جمهوری اسلامی اعتراف می‌کند که شهروندان ربوده شده‌ی ایرانی عضو سپاه پاسداران و نیروهای مسلح بوده‌اند. مقامات ایرانی پیش از این همواره تاکید کرده بودند که این افراد زائر هستند و هیچ‌گونه وابستگی به نیروهای مسلح ایران ندارند.
در ویدیویی که دو روز پیش از سوی شبکه تلویزیونی العربیه پخش شد، یکی از مخالفان که اونیفورم افسران ارتش آزاد سوریه را بر تن دارد، کارت‌های شناسایی را جلوی دوربین می‌گیرد که نشانگر وابستگی گروگان‌ها به نیروی‌های مسلح ایران است. خبرهای رسیده حاکی از آن است که ربایندگان مسلح، اعضای "گردان البراء" هستند که مستقل از ارتش آزاد سوریه عمل می‌کنند.
صالحی درباره فیلم منتشر شده از گروگان‌های ایرانی گفت: «در این فیلم شاهد هستیم که افراد زائر بوده‌اند و هیچ وسیله دیگری غیر از لباس و وسائل شخصی و کارت‌های شناسایی به همراه نداشتند.»
گفت‌وگوی صالحی و داوداغلو پشت درهای بسته
به نظر می‌رسد که وزیر خارجه ایران در دیدار با داوداغلو، همتای ترک خود مجبور به افشای واقعی هویت گروگان‌های ایرانی در گفت‌وگویی ۱۵۰ دقیقه‌ای شده است.
صالحی درباره مضمون رایزنی‌های خود با وزیر امورخارجه ترکیه گفت: «بسیار صریح و واضح در مورد وضعیت این افراد صحبت کردیم و اخبار منتشر شده در مورد وابستگی این افراد به سپاه راتکذیب کردیم و شرح دادیم که برای مدتی بود که زائرین به سوریه نمی‌رفتند، اما از زمانی که دمشق آرام شد مجدداَ آغاز به اعزام زائرین کردیم و بازنشستگان ادارات مختلف از سپاه و وزارت‌خانه‌های دیگر به نوبت در لیست زائرین قرار گرفتند.»
سخنان صالحی در تناقض با توضیحات یک مقام سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق است که پس از خبر ربوده شدن ایرانیان گفته بود: «بر طبق تصمیمات اتخاذ شده از سوی نهادهای ذی‌ربط در کشور، اعزام رسمی زائران به سوریه متوقف شده است. زائران مذکور در قالب کاروان‌های آزاد راهی سوریه شده بودند و متاسفانه صبح امروز (شنبه، ۱۴ مرداد / ۴ اوت) در مسیر خود به حرم حضرت زینب در منطقه ریف دمشق از سوی گروه‌های مسلح دستگیر و ربوده شدند.»
به گفته خبرنگاران خارجی که در دمشق حضور دارند، حتی پس از فروکش نبردهای خونین در دمشق درگیری‌های پراکنده در سطح شهر همچنان وجود داشته و دارند. گویاترین دلیل برای عدم امنیت در دمشق و ناتوانی نیروهای نظامی از برقراری نظم همین ربوده شدن شهروندان ایرانی است.
دعوت از مخالفان اسد به ایران
وزیر خارجه ایران درباره بحران سوریه نیز با داوداغلو گفت‌وگو داشت. صالحی در این باره افزود: «ما به دنبال نفی خشونت هستیم و گفت‌وگو در سوریه را دنبال می‌کنیم. تاکید کردیم ایران آمادگی میزبانی معارضان را در ایران دارد و می‌خواهد معارضان در ایران کنار یکدیگر بنشینند و با دولت سوریه صحبت کنند.»
به گفته صالحی ایران از مقامات ترکیه خواسته که با مخالفان بشار اسد مستقر در این کشور گفت‌وگو داشته باشند و آنان را برای سفر به ایران تشویق کنند.
این سخنان انعطاف‌پذیر در حالی گفته می‌شود که اغلب مقامات ایرانی و رسانه‌های رسمی از مخالفان به عنوان "تروریست" و "عوامل بیگانه" یاد می‌کنند.
صالحی اذعان کرد که به علت وجود گروه‌های مختلف مسلح در سوریه «انتظار نداریم که نفوذ کشوری مثل ترکیه به مفهوم این باشد که به تمامی معارضین دسترسی دارد. به هر حال آنها قول دادند که تمام تلاش‌شان را به کار گیرند و وزیر خارجه ترکیه تاکید کرد که شهروندان ایرانی را مانند شهروندان خود می‌دانیم.»
صالحی برخلاف اظهارات اغلب مقامات ارشد جمهوری اسلامی مبنی بر دخالت ترکیه در بحران سوریه گفت: «برادران ترک ما دخالتی در جنگ نداشته‌اند، ما اشتراکات زیادی با دولت ترکیه داریم و خواسته هر دوی ما بحث آزادی احزاب و انتخابات و رفع فساد حکومتی است.»
انتقاد صالحی از سخنان برخی مسئولان جمهوری اسلامی
پیشبرد سیاست‌های مختلف و حتی متناقض از سوی مقامات جمهوری اسلامی سبب سردرگمی صالحی در این سفر شد. سرلشگر حسن فیروزآبادی، فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران در روز دوشنبه ۱۶ مرداد گفته بود: «آل سعود، قطر و ترکیه مسئول خون‌هایی هستند که در خاک سوریه ریخته می‌شود.»
فیروزآبادی در گفت‌وگویی با سایت "سپاه نیوز"، تارنمای رسمی سپاه پاسداران افزود: «ترکیه و سایر کشورهای همسایه در سوریه به اهداف شیطان بزرگ آمریکا کمک می‌کنند.»
وزارت امورخارجه ترکیه در اعتراض به سخنان فیروزآبادی، اظهارات وی را "شدیداَ محکوم" کرد و در بیانیه‌ای رسمی تصریح داشت: «ادامه سخنان مسئولان مختلف ایرانی علیه کشور ما غیرقابل قبول است.»
حال صالحی که برای نجات گروگان‌های ایرانی به کمک‌های دولت ترکیه چشم دوخته، مجبور به دلجویی از مقامات این کشور شده است. وزیرخارجه ایران در این باره گفت: «به هر حال دولت‌مردان ترکیه علاقه فراوانی به همتایان خود در ایران دارند و ما نیز دولتی که در ترکیه روی کار است را دولتی شایسته و لایق و دلسوز برای ملت خود می‌دانیم.»
صالحی با کوچک جلوه دادن اعتراضات دولت ترکیه به سخنان مقامات ایرانی تصریح کرد که «مقامات ترکیه از برخی اظهارنظرهایی که در ایران شده گلایه‌هایی داشتند. درست است که امروز آقای اردوغان با توجه به برخی اظهار نظرهایی که در ایران شده بود واکنشی نشان دادند، اما تا به امروز چنین اظهاراتی را نداشتیم. خواهش ما از عزیزان مسئول در رده‌ها و سطوح مختلف این است که رعایت برخی مسائل و جنبه‌های مختلف را داشته باشند.»
وزارت امورخارجه ایران با احضار کاردار سوئیس در تهران به عنوان حافظ منافع آمریکا یادداشتی را در زمینه ربوده شدن ۴۸ ایرانی در سوریه به وی تقدیم کرد. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز "آمریکا و اسرائیل" را مسئول سلامت گروگان‌های ایرانی خوانده بود.
کاخ سفید ضمن رد ادعاهای ایران رسماَ اعلام کرد که دولت آمریکا هیچ گونه اطلاعی از هویت این افراد، چگونگی ربوده‌شدنشان و محل اقامت آنها ندارد، اما با دقت ماجرا را دنبال می‌کند.