1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

سوءاستفاده تروریست‌های "دولت اسلامی" از آب

HH۱۳۹۴ اسفند ۱۴, جمعه

گروه تروریستی "دولت اسلامی" بر بخش بزرگی از ذخایر آبی عراق و سوریه تسلط دارد و از این امکان برای اعمال قدرت سوءاستفاده می‌کند. تروریست‌ها در مواردی آب را به روی مردم بسته و در مناطقی سیل جاری کرده‌اند.

https://p.dw.com/p/1I7UY
Irak Staudamm in Mossul
سد موصول در عراقعکس: picture-alliance/Anadolu Agency/E. Yorulmaz

از ۸ سد مهم در شمال عراق و سوریه که در مسیر رودخانه‌های دجله و فرات احداث شده‌اند، شش سد در مناطق تحت کنترل جهادگرایان دولت اسلامی (داعش سابق) قرار دارند.

تروریست‌ها بارها عملیاتی را برای تصرف سد هفتم نیز آغاز کرده‌اند که تاکنون به نتیجه نرسیده است. گروه دولت اسلامی با در اختیار داشتن همین شش سد نیز مردم مناطق مختلف را تحت فشار قرار می‌دهد.

فابیوس فون لوسوو، پژوهشگر بنیاد علوم و سیاست برلین، جمعه ۴ مارس/ ۱۴ اسفند به دویچه‌وله گفت، تروریست‌ها منابع آب ذخیرگاه‌های این منطقه را به گونه‌ای هدفمند به عنوان سلاحی برای اعمال قدرت به کار می‌برند.

بیشتر بخوانید: در اسپانیا بیست هزار اونیفورم داعش پیدا شد

آب، سلاحی در دست تمام گروه‌ها

فون لوسوو می‌گوید اسلام‌گرایان افراطی در مواردی جلوی جریان آب را گرفته‌اند و برخی روستاها و مناطق را از آب مورد نیاز محروم کرده‌اند و در موارد دیگر با رها کردن آب سیل راه انداخته و با نابود کردن خانه و کاشانه مردم آنها را آواره کرده‌اند.

استفاده از آب به عنوان سلاح سابقه‌ای بسیار کهن دارد و نمونه‌هایی از آن در دوران معاصر و در همین منطقه نیز تجربه شده است.

• به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید!

صدام حسین، دیکتاتور عراق در دهه ۹۰ قرن بیستم برای سرکوب شیعیان معترض در مناطق جنوبی این کشور جریان آب به سوی بسیاری از شهرها و روستاها را مسدود کرد.

پژوهشگر بنیاد مطالعاتی برلین می‌گوید در حال حاضر نیز تمام طرف‌های درگیر در جنگ داخلی سوریه آب را به عنوان سلاح به کار می‌گیرند، اما هیچ یک از آنها به اندازه دولت اسلامی این کار را تکرار نکرده است.

خشک‌سالی و سیل

به گفته‌ی فون لوسوو، گروه تروریستی دولت اسلامی تا کنون به تمام شیوه‌های ممکن از "سلاح آب" علیه گروه‌های دیگر و مردم منطقه استفاده کرده است.

• به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید!

اسلام‌گرایان دولت اسلامی ماه مه ۲۰۱۵ سد فرات در نزدیکی شهر رمادی را تصرف و اندکی بعد حجم آب انتقالی به پایین دست رودخانه را به نصف کاهش دادند و پنج استان عراق را دچار مشکل کم‌آبی کردند.

این گروه حدود یک سال پیش از آن نیز در نزدیکی شهر فلوجه عراق در فاصله چند روز آب را هم به عنوان سلاحی تهاجمی و هم به عنوان وسیله‌ای دفاعی به کار گرفت.

در این منطقه ابتدا راه خروج آب از مخزن پشت سد بسته شد تا عبور و مرور نیروهای ارتش عراق در بالادست با مشکل روبرو شود و چند روز بعد با رهاسازی ناگهانی حجم زیادی از آب بیش از ۶۰ هزار نفر از ساکنان روستاهای پائین دست را مجبور به فرار کرد.

بیشتر بخوانید: داعش در تنگنای مالی؛ حقوق نیروها نصف شد

سیلابی با ۲۰ متر ارتفاع

به خاطر همین پیشینه، زمانی که شبه‌نظامیان دولت اسلامی اواخر تابستان ۲۰۱۴ سد دجله در نزدیکی موصول را تصرف کردند، جامعه جهانی به شدت نگران شد.

سد موصول منبع تامین برق نیمی از عراق و تامین کننده اصلی آب مورد نیاز منطقه خودگردان اقلیم کردستان عراق محسوب می‌شود.

با کنترل این سد گروه دولت اسلامی قادر بود بخش بزرگی از عراق را از آب محروم و کار و زندگی در بسیاری از شهرهای این کشور را مختل کند.

خطرناک‌تر از این، احتمال انفجار این سد بود که در آن صورت سیلابی با ارتفاع ۲۰ متر شهر موصول را در می‌نوردید و امواجش هنگام رسیدن به بغداد همچنان پنج متر ارتفاع داشت. چنین رویدادی می‌توانست به قربانی شدن نیم میلیون نفر بینجامد.
سد موصول با بمباران شدید هوایی مواضع اسلام‌گرایان توسط جنگنده‌های آمریکا و با پیشروی نیروی زمینی ارتش عراق و پیشمرگه‌های کرد حدود یک هفته بعد از اشغال، دوباره آزاد شد.

بیشتر بخوانید: داعش هم‌چنان به سیستم بانکی سوئیفت دسترسی دارد

آب، سلاح کشتار جمعی

تروریست‌های دولت اسلامی در کنار بستن آب به روی مردم و جاری کردن سیلاب، از طریق دیگری نیز آن را وسیله اعمال قدرت کرده‌اند: آلوده کردن و مسموم کردن آب.

چنانکه فون لوسوو به دویچه‌وله گفته، جنگجویان این گروه دسامبر ۲۰۱۴ در جنوب شهر تکریت آب آشامیدنی را با نفت خام آلوده و غیرقابل استفاده کردند.

تروریست‌های دولت اسلامی تابستان امسال نیز قصد داشتند آب بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه شهر پریشتینا، پایخت کوزوو را مسموم کنند که اندکی پیش از این کار بازداشت شدند.

فون لوسوو بر این باور است که با تحت فشار قرار گرفتن و تضعیف بیشتر دولت اسلامی خطر بزرگتری منطقه را تهدید می‌کند.

بر این اساس چنانچه این گروه تروریستی نیروها و مناطق بیشتری را در عراق و سوریه از دست بدهد احتمال دارد که وارد یک "نبرد نهایی" شود.

در چنین شرایطی بعید نیست که اسلام‌گرایان دولت اسلامی تمام سدهای احداث شده بر رودخانه‌های دجله و فرات را منفجر کنند. در این حالت آب نقش "سلاح کشتارجمعی" را بازی خواهد کرد.