سفر دو هیأت بلندپایهی آمریکائی به ترکمنستان
۱۳۸۷ اسفند ۸, پنجشنبه"میشائل لاوبش" رئیس یک بنیاد بینالمللی غیردولتی مدافع آزادی و حقوق شهروندی در آسیای میانه میگوید، در مذاکرات آمریکائی ها با دولتمردان ترکمنستان مسائل حقوق بشر و آزادی های شهروندی کمتر مطرح میشوند.
حقوق بشر و منافع اقتصادی
سفر دو هیأت بلند پایه آمریکائی به ترکمنستان به نظر میشائل لاوبش، رئیس Eurasian Transition Group، با وضعیت نیروهای آمریکائی در افغانستان ارتباط دارد نه با حقوق بشر. ترکمنستان با افغانستان بیش از ۸۰۰ کیلومتر مرز زمینی دارد و برای پشتیبانی از نیروهای ناتو و آمریکا میتواند نقش کلیدی بازی کند. لاوبش در مصاحبه با بخش فارسی صدای آلمان اضافه میکند: "گفتوگو با ترکمنستان هم در عرصه مسائل امنینی منطقه و کمک به نیروهای ناتو و آمریکا و هم در خصوص وضعیت حقوق بشر در این کشور انجام میگیرد. ما امیدواریم به دنبال مذاکرات آمریکائیها وضعیت حقوق بشردر این کشور بهبود یابد."
ایران دلیل حضور آمریکائی ها در ترکمنستان
ترکمنستان با ایران حدود ۱۳۰۰ کیلومتر مرز زمینی و آبی دارد. با سفر مقامات آمریکائی به ترکمنستان مطبوعات رسمی و دولتی ایران از «نفوذ سیاسی و فرهنگی آمریکا» در این کشور انتقاد کردهاند.
ولی به نظر کارشناسان غربی، از جمله میشائل لاوبش، مسئله ایران در مذاکرات ترکمنستان و آمریکا مطرح نمیگردد. لاوبش به اهمیت انتخابات ریاست جمهوری در ایران و حضور بیشتر نیروهای آمریکائی در افغانستان اشاره میکند: «ایران در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار گرفته و آمریکا امیدوار است اصلاح طلبان در تهران پیروز شوند تا مذاکرات با این کشور را سودمند ادامه دهند. در اولویت سیاست خارجی اوباما هم افغانستان قرار دارد و آمریکا قصد ندارد مشارکت ایران را در گفتگوهای پیرامون افغانستان محدود کند.»
خبرنگار هفتهنامه اشپیگل ویزا نگرفت
برخی از کارشناسان افزایش سفرهای دیپلماتهای غربی و آمریکائی به ترکمنستان را نشانه نتایج مثبت اصلاحات در این کشور ارزیابی میکنند.
گفته می شود اصلاحات در سیستم آموزش و پرورش ترکمنستان در دو سال گذشته موفقتآمیز بوده. ولی میشائل لاوبش رئیس بنیاد بینالمللی غیردولتی مدافع آزادی و حقوق شهروندی در آسیای میانه این نظر را قبول ندارد. وی میگوید: «آثار نیازاف جمع آوری شده ولی به جای "روحنامه" اکنون کتاب ریئس جمهور جدید در دانشگاههای این کشور آموزش داده میشود. در حال حاضر موج جدیدی از ساختن قصرها و کاخها در عشقآباد آغاز شده. مطبوعات و رسانههای گروهی در دست دولت قرار دارد و خبرنگاران خارجی حق ورود به این کشور را ندارند. خبرنگاران روزنامههای آلمانی از جمله هفته نامه "شپیگل" برای سفر به ترکمنستان تابحال نتوانستند ویزا دریافت کنند.»
لاوبش در ادامه صحبت هایش می گوید، وضعیت حقوق بشر در ترکمنستان تغییری نکرده است.
موفقیت سیاستهای آمریکا در ترکمنستان
مقامات آمریکائی در گفتوگو با رسانههای ترکمنستان اعلام کردهاند که قصد دارند در تاسیس سازمانهای غیر دولتی و توسعه اینترنت به ترکمنستان کمک کنند. آمریکا در مراکز استانها و کتابخانه ملی ترکمنستان سامانه اینترنتی پرقدرتی تاسیس کرده است. رسانههای ترکمنستان گزارش میدهند که تاکنون بیش از یک هزار و ۳۰۰دانشجوی ترکمن در موسسات آموزش عالی آمریکا تحصیل کردهاند. گفته میشود، آمریکا هم اکنون در فکر تاسیس دانشگاهی با عنوان "ترکمن – آمریکا" در شهر عشقآباد پایتخت ترکمنستان است.
کارشناسان به موفقیت سفر اخیر ژنرال دیوید پترائوس فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا به ترکمنستان هم اشاره میکنند. بدنبال سفر این مقام بلند پایه نظامی، مقامات ترکمن برای همکاری بیشتر با ناتو و آمریکا اظهار تمایل نشان دادند.
طاهر شیرمحمدی