سرکوب و "تبعید"؛ پاسخ کارفرما به دو کارگر معترض در یزد
۱۳۹۶ آذر ۱۵, چهارشنبهروز سهشنبه (۱۴ آذر / ۵ دسامبر) خبرگزاری ایلنا گزارشی با عنوان "خواستیم آستین بالا بزنیم، تبعیدمان کردند" در باره تلاش دو کارگر معدن چادرملو در استان یزد برای ایجاد تشکل صنفی منتشر کرد.
در ابتدای گزارش ایلنا آمده است: «کارگرانی که بسیارند؛ که قصههایشان شبیه هم است؛ کارگرانی که زیر بار ترس مجبورند خیلی از فشارها را بپذیرند و روایتهایی که تکراریست. طبیعیست وقتی قراردادها، موقت است و هیچ امنیتی وجود ندارد، کارفرما با هزار بهانه میتواند از احقاق حق کارگر جلوگیری کند.»
ایلنا در ادامه گزارش خود به نقل از یکی از دو کارگر "تبعیدی" مینویسد که کارگران به این نتیجه رسیده بودند «تا خودمان آستین بالا نزنیم، کسی قرار نیست از حق و حقوق ما دفاع کند.» به همین دلیل ابتدا در شبکه اجتماعی "تلگرام" گروهی تشکیل میدهند و شمار زیادی از کارگران پیمانکاری را جذب میکنند.
آنها سپس نامهای خطاب به ریاست مجتمع چادرملو مینویسند و سه خواسته اصلی خود را مطرح میکنند: «حسابرسی دقیق و نظارت بر امور، اجرای طرح طبقهبندی مشاغل و داشتن سه نماینده کارگری».
بیشتر بخوانید: کارگران از دولت دوازدهم چه میخواهند؟
کارگر فعال به ایلنا گفته است: «نیمی از پرسنل امضا کردند. مدیریت مجتمع با دو خواسته اول موافقت کرد اما اعلام کرد سه نماینده هرگز؛ فقط میتوانید یک نماینده داشته باشید. پس از آن قرار شد انتخابات را برگزار کنیم.»
در گزارش ایلنا آمده است: «از قرار معلوم انتخابات با حضور نماینده حراست و نماینده پیمانکار برگزار میشود، اما مدیریت مجتمع اعلام میکند که تعداد نفرات حاضر در رایگیری به حدنصاب نرسیده و انتخابات ملغیست.»
آغاز فشارها
سپس فشارها بر مبتکران تشکل گروه "تلگرامی" آغاز میشود، تا حدی که آنها دست به دامن مقامات در تهران میشوند: « در وزارت کار ما را راهنمایی کردند و گفتند برای ایجاد تشکل اقدام کنید. ما هم تصمیم گرفتیم انجمن صنفی تشکیل دهیم. نامهنگاری کردیم و درخواست ایجاد انجمن را در بیستویکم آبان ماه ثبت کردیم و از آنجا بود که دوباره فشار بر ما سه نفر که عضو هیات موسس بودیم و چند کارگر فعال دیگر شروع شد.»
اوج این فشارها انتقال اجباری دو تن از اعضای هیات موسس به کارگاهی است که ۳۰۰ کیلومتر با محل سکونتشان فاصله دارد.
خبرنگار ایلنا در این باره با پیمانکار نیز گفتوگو کرده و به نقل از او نوشته است: «اتفاقا همین دیروز اداره کار شهرستان نامه ترک کارشان را فرستاده وزارتخانه. ما در دو محل کارگاه داریم؛ یکی چادرملو و دیگری گندلهسازی اردکان. وقتی نرفتند خودشان را به گندلهسازی معرفی کنند، مشخص است که معنایی غیر از ترک کار ندارد. کارفرمای چادرملو اعلام کرده دیگر نیازی به این نیروها ندارم.»
بسط دامنه اعتراضات به خارج
سرنوشت کارگران معدن چادرملو نمونهای کوچک از فشاری است که کارگران ایرانی این روزها باید تحمل کنند. در سالهای اخیر رسانههای فارسی زبان پیوسته از اعتراضات کارگری و برخورد تند کارفرمایان یا نیروهای دولتی با آنان گزارش دادهاند.
موضوع به حدی فراگیر شده که تشکلهای کارگری مستقل در روز جهانی کارگر بر ضرورت منع تعقیب قضایی فعالان کارگری و پایان امنیتی کردن اعتراضات تأکید کرده بودند.
آخرین نمونه سرکوب که در رسانهها بازتاب گستردهای داشت، حمله پلیس ضد شورش استان مرکزی به کارگران معترض دو شرکت "هپکو" و "آذرآب" در شهریور ماه بود.
در مرداد ماه نیز دستگیری شماری از کارکنان معترض شرکت کشت و صنعت نیشکر هفتتپه موجی از اعتراضات را برانگیخته بود.
حرکات اعتراضی کارکنان این شرکت ادامه یافت و باعث شد که در روز ۱۱ آذر اتحادیه بین المللی صنایع مواد غذایی، کشاورزی و خدمات (IUF) کمپینی برای حمایت از آنان ایجاد کند. کمپین امضا به مقامات جمهوری اسلامی از طریق وبسایت این نهاد قابل دسترسی است.
آخرین نمونه اعتراضی
با وجود فشارهایی که از جوانب گوناگون به کارگران، بهویژه کارگران پیمانکار وارد میشود، آنها به حرکات اعتراضی خود ادامه میدهند. تازهترین حرکت، تحصن کارگران شرکت حمل ونقل خلیج فارس در روز ۱۴ آذر است. این کارگران در اعتراض به پرداخت نشدن مطالبات مزدی خود مقابل یکی از دفاتر اصلی شرکت واقع در چهار راه چیتسازی تهران گرد آمدند.
بیشتر بخوانید: کارگر و کارفرما؛ هردو قربانی قوانینی نادرست و سیستمی معیوب
ایلنا نوشت که پرداخت مطالبات کارکنان دفتر مرکزی این شرکت در اسلامشهر تهران دو ماه به تعویق افتاده و «همکاران شهرستانی آنها تا ۴ماه طلبکارند.»
در روز ۱۳ آذر نیز این خبرگزاری گزارش داد که مطالبات مزدی سال جاری جمعی از کارگران کارخانه آبنبات و بیسکویت آذرشهد ارومیه پرداخت نشده است. این کارگران در خردادماه گفته بودند که از اسفند ۹۵ دستمزد دریافت نکردهاند.