سرکوب تظاهرات مخالفان در پایتخت جمهوری آذربایجان
۱۳۹۱ اردیبهشت ۲۶, سهشنبهدو هفته پیش از برگزاری مسابقات آوازخوانی پاپ اروپایی موسوم به "یورو ویژن" در باکو، پلیس آذربایجان از تجمع مخالفان در پایتخت این کشور جلوگیری کرد.
با ورود نخستین مهمانان به باکو، مقامات دولتی و نیروهای انتظامی آذربایجان با شدت و حساسیت بیشتر نسبت به اعتراضات واکنش نشان میدهند. پلیس در روز دوشنبه (۱۴ مه/۲۵ اردیبهشت) با خشونت تمام از برگزاری یک تظاهرات بدون مجوز در باکو جلوگیری کرد.
به گفته وزارت کشور آذربایجان پلیس حدود ۱۸ تظاهرکننده را در روز دوشنبه بطور موقت بازداشت کرد، اما پس از اخطارهای حقوقی آنان را دوباره آزاد کرد.
نیروهای اپوزیسیون در آذربایجان میکوشند که از فرصت بدست آمده در آستانه مسابقات خوانندگی در اروپا برای آزادی زندانیان سیاسی و آزادی تجمعات بهره برند.
"آزادی، آزادی"
تنها اندک زمانی پس از آنکه ۲۰۰ تظاهرکننده در خیابانهای باکو شعار "آزادی،آزادی" سر داده بودند، پلیس وارد عمل شد و به ضرب و شتم معترضان پرداخت. نیروهای انتظامی با جمعآوری پلاکاردها، اغلب معترضان را با اتوبوسهای از پیش آمادهشده به زور از محل تظاهرات خارج کرد.
به گفته گزارشگر خبرگزاری آلمان دستکم سه تظاهرکننده در حمله پلیس مجروح شدند. این گزارشگر میافزاید که ماموران پلیس بدون هیچگونه اخطار قبلی به تظاهرکنندگان یورش بردند و حتی از ضرب و شتم معترضان بر زمینافتاده نیز ابایی نداشتند.
نقض مستمر حقوقبشر در جمهوری آذربایجان
سازمانهای بینالمللی حقوقبشر جمهوری آذربایجان را متهم به نقض سیستماتیک حقوقشهروندان میکنند. به گفته این نهادهای حقوقبشری "بدیهی است که مخالفان در آستانه یورو ویژن" خواهان رساندن صدای اعتراضات و مطالبات خود به جامعه جهانی، بهویژه به کشورهای اروپایی هستند.
سازمان دیدهبان حقوقبشر میگوید که شرایط سیاسی در سایه حکومت اقتدارگرای الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان بسیار بسته است و با هر گونه مخالفتی به شدت برخورد میشود. محدودیتهای سیاسی حتی در آستانه مسابقات خوانندگی اروپا فزونی نیز گرفته است.
مارکوس لونینگ، مسئول حقوقبشر دولت آلمان نیز جمهوری آذربایجان را به نقض حقوقبشر و حقوقپایهای شهروندان خود متهم کرد.
نتیجه موفقیت در مسابقات خوانندگی
زمانی که الدار قاسموف و نگار جمال از کشور آذربایجان در سال ۲۰۱۱ موفق به کسب عنوان نخست مسابقات یوروویژن شدند، نگاهها به شهر باکو معطوف شد که با این برد میزبانی یوروویژن را در سال ۲۰۱۲ به دست آورد.
اما این پیروزی نتایجی نیز برای ساکنان باکو در پی داشت. دولت تصمیم گرفت که به نوسازی پایتخت سرعت بخشد. اما اجرای ساخت و سازها در شهر باکو به نظر نمیرسد که تا تاریخ برگزاری مسابقات به اتمام برسد. دولت ساکنان چندین هزار خانه در شهر باکو را مجبور کرده تا خانههای خود را به زیر قیمت بفروشند تا به جای آنها ساختمانهای مدرن سر برآورند.
گرچه تخلیه اجباری خانهها از سال ۲۰۰۹ شروع شده بود، اما برگزاری مسابقات یوروویژن این عملیات دولتی را شدت بخشیده است. لیلا یونس، سرپرست یکی از سازمان حقوقبشری در آذربایجان میگوید: «در آذربایجان یک سیستم مافیایی به راه افتاده است؛ بدین معنا که شما در مصونیت کامل میتوانید مردم را ضرب و شتم کنید، شکنجه دهید، به زندان بیفکنید، خانههایشان را خراب و اموالشان را نابود کنید.»
آذربایجان از نظر سازمان شفافیت بینالمللی یکی از "فاسدترین کشورهای جهان" است و در میان ۱۸۳ کشور فاسد دنیا در مکان ۱۴۳ جای دارد.