سرنوشت تلخ زنان و دختران در دست بوکوحرام
۱۳۹۳ آبان ۵, دوشنبه
همزمان با انتشار اخباری در مورد موج جدید حملات بوکوحرام در نیجریه، گزارشی از "بهره‌برداری" این گروه تروریستی از زنان و دختران ربوده شده منتشر شده است.
دیدبان حقوق بشر گزارش یادشده را بر مبنای گواهی گروهی از زنان و دختران تنظیم کرده که از خانه یا روستای خود، در حال کار روی زمین یا آوردن آب یا در مسیر مدرسه ربوده شده و بین دو روز تا سه ماه در بند شبه‌نظامیان بوکوحرام بوده‌اند.
زنانی برای ارائه "خدمات ویژه"
شاهدان در اسارتگاه‌های بوکوحرام، زنانی بین سن نوزادی تا حدود ۶۵ سالگی دیده‌اند که البته معلوم نبوده همه آنها گروگان بوده‌اند. زنان مقیم اردوگاه‌ها باید آشپزی و رفت و روب می‌کردند و کارهای خانه را انجام می‌داند؛ گروهی هم باید پس از یورش‌ها، اجناس غارتی را حمل و جابه‌جا می‌کردند.
بنا به گزارش دیدبان حقوق بشر، یکی از شاهدان، دخترانی را دیده که در خدمت زنان و دختران دیگری بوده‌اند؛ زنان و دخترانی که "به دلیل زیبایی‌شان برای امور ویژه" در نظر گرفته شده بودند.
شاهدان همچنین از تجاوز به زنان و خشونت علیه آنان سخن گفته‌اند. یکی از شاهدان گفته که به زور و برای فرار از مرگ مجبور شده مسلمان شود.
بر این اساس، یک دختر ۱۵ ساله گفته است که سنش برای ازدواج با یکی از شبه‌نظامیان کم است؛ یکی از فرماندهان اما برای برطرف کردن نگرانی‌های این دختر به او گفته که مشکلی نیست، چون دختر ۵ ساله‌ی خود او سال گذشته ازدواج کرده است.
قتل و مراقبت از مهمات
در گزارش یادشده از جمله به زنی ۱۹ ساله اشاره شده که سال گذشته به مدت سه ماه در اردوگاه‌های بوکوحرام اسیر بوده است. این زن گفته که شبه نظامیان او را مجبور کرده‌اند در حملات این گروه شرکت کند: «وقتی می‌جنگیدند به من می‌گفتند روی چمن دراز بکشم و مراقب گلوله‌ها باشم. وقتی نبرد ادامه یافت پیش من آمدند تا گلوله بگیرند. در همین بین نیروهای امنیتی سر رسیدند و به سمت ما آتش گشودند، من از وحشت روی زمین افتادم. شورشیان فرار کردند و در مسیر بازگشت به اردوگاه من را روی زمین کشیدند.»
این زن ۱۹ ساله همچنین از تجربه دیگری گفته که از او خواسته شده با چاقو شخصی را بکشد. قربانی یکی از ۵ پارتیزانی بوده که دستگیر شده و به شدت شکنجه شده بودند: «من از ترس می‌لرزیدم و نمی‌توانستم این کار را بکنم. در این هنگام همسر فرمانده اردوگاه چاقو را گرفت و او را کشت».
موج حملات انتحاری توسط زنان؛ تأیید مدعا؟
در ماه‌های آغازین سال جاری (۲۰۱۴) موجی از حملات انتحاری که زنان عامل آنها بودند به گمانه‌زنی‌ها در این مورد دامن زد که بوکوحرام به احتمال از زنان و دختران جوان برای حملات انتحاری استفاده می‌کند.
در ماه ژوئیه هم دختری ده ساله در یکی از ایالت‌های شمال غرب نیجریه دستگیر شد که مواد منفجره به همراه داشت.
البته تا کنون هیچ مدرک مستدلی به دست نیامده که نشان دهد مهاجمان قربانیان آدم‌ریایی بود و به اجبار تن به حمله انتحاری زده‌اند، یا داوطلب بوده‌اند.
اوج‌گیری حملات
گروهی که گمان می‌رود شبه‌نظامیان اسلامگرا بوده‌اند، در روزهای اخیر حدود ۳۰ کودک، از جمله چند دختر حدود ۱۱ ساله را در ایالت "بورنو" در شمال شرقی نیجریه ربودند. یک هفته پیش هم ۴۰ زن و دختر دیگر در ایالت "آداماوا" در شرق کشور به گروگان گرفته شدند.
روزنامه محلی "پرمیوم تایمز" به نقل از یک مقام امنیتی نوشته است: «گزارش‌های متعددی از حمله به حوالی مافا [شمال شرقی نیجریه] به دست ما رسیده که در آنها بوکوحرام دختران و پسران جوان را ربوده است». ساکنان این مناطق می‌گویند که افراد مسلح گروه افراطی ۳۰۰ گاو و مقدار زیادی مواد غذایی را هم دزدیده‌اند.
حملات اخیر که از چهارشنبه گذشته (۲۲ اکتبر) آغاز شده‌اند در حالی صورت می‌گیرند که گولاک جاناتان، رئیس جمهور اعلام کرده بود که هفدهم اکتبر با بوکوحرام توافق‌نامه‌ی آتش‌بس امضا شده است.
در مذاکرات، به گفته جاناتان، موضوع رهایی ۲۱۹ دانش‌آموز مدرسه‌ای هم به میان آمده است. ربایش این دختران واکنش‌های جهانی گسترده‌ای را برانگیخت. با وجود کمک‌های بین‌المللی و جست‌وجوی وسیع هنوز محل نگهداری گروگان‌ها مشخص نشده است.
بوکوحرام برای برپایی حکومتی دینی مبتنی بر شریعت اسلام در شمال نیجریه تلاش می‌کند. در حملات تروریست‌های بوکوحرام تنها در سال جاری میلادی (۲۰۱۴) بیش از ۳ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.
بنا به آمار دیدبان حقوق بشر از سال ۲۰۰۹ که شورش‌ها در نیجریه آغاز شد، ۵۰۰ زن و دختر در این کشور ربوده شده‌اند. برخی منابع شمار این گروگان‌ها را صدها تن بیشتر ارزیابی می‌کنند.
دیدبان حقوق بشر مقام‌های نیجریه را متهم می‌کند که اقدامی برای مقابله با ربایش زنان و دختران انجام نداده و آدم‌ربایان را به پای میز محاکمه نکشیده‌اند. به گفته دانیل بکله، مدیر آفریقایی دیدبان حقوق بشر سازمان ملل، از نجات‌یافتگان هم آن‌طور که باید و شاید حمایت روحی و جسمی نشده است.