سخنان قشقاوی درباره اقامت خارجیان و روابط با بریتانیا
۱۳۹۱ خرداد ۲۰, شنبه
حسن قشقاوی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به خبرگزاری دولتی ایران ایرنا، گفته است در نشست‌های مشترک بین وزارت كشور و وزارت امور خارجه ، اعطای كارت سبز یا کارت اقامت به برخی اتباع خارجی در حال بررسی است.
به گفته معاون پارلمانی، كنسولی و امور ایرانیان خارج از كشور وزارت امور خارجه، «چنانچه روزی نظام به این نتیجه برسد كه به برخی اتباع خارجی، تابعیت خود را اعطا نكند، حداقل می‌توان یك كارت اقامت ایرانی به آنها اعطا كرد تا اینكه آنها از مجموعه‌ای از مزایا بهره مند شوند و برای اقامت مشكلی نداشته باشند و بتوانند تحصیل كنند، گواهینامه بگیرند و مالكیت و حساب بانكی داشته باشند.»
حسن قشقاوی گفته است اعطا یا عدم اعطای کارت اقامت نه تنها به افرادی كه مادر ایرانی و پدر خارجی دارند، بلكه به افرادی كه چندین سال در ایران زندگی كرده‌اند و حضور مفیدی داشته‌اند ولی وضعیت آنها با ضوابط اعطای تابعیت همخوانی ندارد، نیز در حال بررسی است.
معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در این گفت‌وگو از تجربه شخصی خود گفته که بر اساس آن فرزندانی كه مادر ایرانی دارند، به مراتب زبان فارسی را نسبت به كسانی كه پدر ایرانی دارند، بهتر صحبت می كنند. او افزوده است: «اگر ما این اصل و قاعده را قبول داشته باشیم، نباید با ایرانی محسوب شدن فرزندانی كه مادر ایرانی دارند، مخالفتی داشته باشیم. دستگاه‌های دیگر نیز در این‌باره ملاحظاتی دارند كه نمی توان آنها را نادیده گرفت. بیشتر ملاحظات، راجع افرادی است كه در داخل كشور از مادران ایرانی و پدران خارجی متولد شده‌اند و نه عمدتا از مادر ایرانی و پدر خارجی كه در خارج ازكشور زندگی می كنند.»
پیش از این مجلس شورای اسلامی روز سه‌شنبه (۷ فوریه/۱۸ بهمن) کلیات طرح اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را تصویب کرده بود. در صورت تصویب نهایی این طرح، فرزندان متولد از مادر ایرانی و پدر خارجی، ایرانی محسوب خواهند شد.
نمایندگان موافق این طرح هدف خود از اصرار برای تصویب این طرح را حل مشکلات تابعیت تعداد زیادی از فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی عنوان کرده‌اند. این طرح عمدتا شامل فرزندانی است که پدر عراقی یا افغان داشته و به دلیل برخوردار نبودن از تابعیت ایرانی، از تحصیل و سایر امکانات اجتماعی چون حق تردد آزاد محروم شده‌اند.
از سال ۱۳۸۵ به بعد ازدواج زنان ایرانی با مردان افغان از سوی دولت ایران پذیرفته نمی‌شود و به همین خاطر زنان ایرانی پس از ازدواج با مرد افغان ناچار به زندگی در افغانستان می‌شوند.
از سوی دیگر فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها نیز از سوی دولت ایران پذیرفته نمی‌شوند و با نام «کودکان بی‌هویت یا بی‌شناسنامه» از صدور هرگونه مدرک هویتی برای آنها خودداری می‌شود.
بنا بر گزارشات برخی رسانه‌های داخلی ایران، حدود ۴۰۰ هزار کودک افغان که در ایران زندگی می‌کنند، از حق تحصیل محروم‌اند.
تلاش برای جلوگیری از عدم قطع کامل روابط با بریتانیا
حسن قشقاوی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا از تلاش نمایندگان مجلس برای تصویب طرح قطع كامل روابط با "دولت انگلیس" در یک سال پیش و رایزنی محمد احمدینژاد و علی لاریجانی رئیس مجلس برای عدم به رای گذاشتن این طرح در نیمه شب خبر داده است.
به گفته آقای قشقاوی یكی از نمایندگان كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به او اطلاع داده كه فردا (۶ آذر ۱۳۹۰) در جلسه علنی مجلس، طرح قطع كامل روابط با "دولت انگلیس" راس ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه با قید دو فوریت مطرح خواهد شد. حسن قشقاوی ساعت ۱۱ شب این موضوع را به رئیس جمهور، وزیر امور خارجه، رئیس مجلس اطلاع داده است و در نهایت این طرح به رای گذاشته نشده است.
با این همه نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران ۶ آذر ۱۳۹۰، طرح کاهش روابط جمهوری اسلامی ایران و بریتانیا به سطح کاردار و به حداقل رساندن روابط تجاری با این کشور را تصویب کردند.
دو روز پس از تصویب این طرح، ۸ آذر ۱۳۹۰ نیروهای لباس شخصی و افرادی که رسانه‌های دولتی ایران آنها را "دانشجویان بسیجی" معرفی می‌کردند، به ساختمان سفارت بریتانیا در ایران حمله برده و با پرتاب سنگ و کوکتل مولوتف خرابی‌های بسیاری به‌بار آوردند.
رامين مهمانپرست سخنگوی وزارت‌خارجه ایران، آن زمان حمله به سفارت بریتانیا در تهران را «غيرقابل پيش‌بينی» خوانده و از «برخورد با متخلفين» و«پیگیری و بررسی قوه قضائيه ایران در این رابطه» خبر داد اما رسانه‌های داخل ایران همزمان با سخنان مهمانپرست از آزادی ۱۱ نفر از حمله‌کنندگان به سفارت بریتانیا و باغ سفارت در قلهک خبر دادند که سه‌شنبه ۸ آذر ۱۳۹۰، بازداشت شده بودند.
در پی حمله به سفارت بریتانیا در تهران، کشورهای اروپایی همچون آلمان، فرانسه، نروژ، هلند و... سفیران خود را از تهران فراخواندند. لندن سفارت خود در تهران را بست. متعاقبا دپپلمات‌های ایرانی نیز از لندن اخراج شدند.
ویلیام هیگ، وزیر خارجه‌ی بریتانیا، ۹ آذر ۱۳۹۰اعلام کرد که نمایندگان دیپلماتیک ایران باید ظرف ۴۸ ساعت خاک بریتانیا را ترک کنند.
چگونگی "سفیر شدن"
حسن قشقاوی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با خبرگزاری ایرنا که روز شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۱ منتشر شده به موضوع چگونگی "سفیر شدن" در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.
آقای قشقایی گفته است سفیر شدن برای هیچ كسی تابو نیست ولی در وزارت امور خارجه این تعصب وجود دارد که سفیران همواره از داخل وزارت خارجه و اصطلاحا از "دیپلمات‌های حرفه‌ای" انتخاب شوند. به گفته او، به هر نماینده، وزیر، استاندار یا هر مقام دیگری كه بخواهد سفیر شود، "دیپلمات غیر حرفه ای" می گویند.
معاون پارلمانی، كنسولی و امور ایرانیان خارج از كشور افزود: «اكنون یك سفیر، حداقل باید بر زبان انگلیسی تسلط كامل داشته باشد و اكثر دیپلمات‌های حرفه‌ای در وزارت امور خارجه به دو یا سه زبان تسلط كامل دارند. اكثر سفرای خارجی مقیم تهران، حتی سفرای اروپایی و سفرای كشورهایی مانند چین و ژاپن كه زبانشان نسبت به زبان فارسی بیگانه‌تر است، فارسی را بدون اتكا به مترجم می‌توانند صحبت كنند.»
توضیح درباره چگونگی عزل منوچهر متکی وزیر سابق امور خارجه ایران به نمایندگان مجلس از دیگر بخش‌های گفت‌وگوی حسن قشقاوی با خبرگزاری دولتی ایران است.
حسن قشقاوی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفته است بحث کردن و پاسخ دادن به سوالات نمایندگان درباره عزل متکی "اصلا به حوزه او مربوط نیست و كل سوالات را معاون پارلمانی محمود احمدینژاد پیگیری کرده است. او ادامه داده است: «البته اگر از ما كمكی می خواستند حتما كمک می‌كردیم.»
منوچهر متکی وزیر سابق امور خارجه جمهوری اسلامی آذر ۱۳۸۹ در حالی که برای "مذاکرات دوجانبه" به سنگال رفته بود، طی حکمی از سوی محمود احمدینژاد از این سمت برکنار شد. بعدها معلوم شد که طرف سنگالی حین مذاکرات دوجانبه، خبر برکناری منوچهر متکی از وزارت امور خارجه را به او داده است.