1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعی

ساختمان پلاسکو در تهران فرو ریخت؛ چندین آتش‌نشان کشته شدند

۱۳۹۵ دی ۳۰, پنجشنبه

ساختمان پلاسکو که از صبح پنجشنبه دچار حریق گسترده شده بود، کاملا فرو ریخت. یک مقام شهرداری از حفر چاه و تونل در زیر پاساژ پلاسکو خبر داد. احتمال داده می‌شود ۵ آتش‌نشان در زیر آوار هنوز زنده باشند.

https://p.dw.com/p/2W1nB
Iran Plasco Absturz Teheran Feuerwehr
عکس: Mehr

زبانه کشیدن مجدد آتش

• طبق خبری که دقایقی پیش خبرنگار مهر منتشر کرده، آتش بار دیگر از ساختمان فروریخته پلاسکو زبانه کشیده است. گفته می‌شود که آتش‌نشانان برای دسترسی به افرادی که زیر آوار مانده‌اند، به موازات تلاش برای حفر تونل، سعی داشتند از بالا و با برداشتن نما و سقف تحریب شده، راهی به درون باز کنند، که بار دیگر با شعله‌های آتش روبرو شده‌اند. 

تردید درباره تعداد قربانیان

• سخنگوی آتش‌نشانی اعلام کرد که خبر مربوط به کشته شدن ۲۰ مامور آتش‌نشانی را تایید نمی‌کند. این در حالی است که ساعتی پیش از آن، شهردار تهران خبر کشته شدن ۲۰ مامور آتش‌نشانی را اعلام کرده بود. 

اعتراض یکی از آتش‌نشانان

• طبق خبری که ایسنا منتشر کرده است، یکی از آتش‌نشانان درباره فرسودگی دستگاه‌ها و تجهیزات امدادی آتش‌نشانی اعتراض کرده است. گفته می‌شود که نایب رئیس شورای شهر تهران، مرتضی طلایی برای بازدید از محل حادثه حضور یافته است. یکی از آتش‌نشانایی که پشت لودر نشسته بوده است در اعتراض به طلایی گفته است: «چرا نگاه می‌کنید، پول بدهید دستگاه بخریم، این دستگاه برای چندین سال قبل است و چرا وقتی می‌خواهیم پول نمی‌دهید و باید نامه‌نگاری کنیم؟»

وضعیت ناروشن سفارتخانه‌ها

خبرگزاری میزان به نقل از پلیس دیپلماتیک کشور اعلام کرد که هیچ سفارتخانه‌ای در تهران و در حوالی ساختمان پلاسکو تخلیه نشده است. این در حالی است که پیش‌تر خبر تخلیه سفارتخانه‌هایی که در حوالی ساختمان پلاسکو قرار دارند، و از آن جمله سفارتخانه آلمان، اعلام شده بود. 

هنوز کسی از زیر آوار خارج نشده است

سخنگوی ستاد بحران پلاسکو اعلام کرد علی‌رغم خبری که در شبکه‌های اجتماعی نشر و بازنشر شده است، هنوز کسی از زیر آوار خارج نشده است. علت این امر در آتشی است که زیر آوار کماکان زبانه می‌کشد. او گفته است که آتش‌نشانان به محض مشاهده آتش به سرعت آن را خاموش می‌کنند و مانع از سرایت آن به نقاط دیگر می‌شوند.

احتمال زنده بودن ۵ آتش‌نشان

شهردار تهران اعلام کرده است که پیامکی دریافت شده که حکایت از زنده بودن ۵ مامور آتش‌نشانی در زیر آوار دارد. 

معاون اورژانس تهران خبر داده است که تعداد مصدومان به ۸۸ نفر رسیده است. که ۳۳ نفر  از آن‌ها به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند. گفته می‌شود که ۲۳ نفر از مصدومان ترخیص شده و ۱۰ نفر هنوز در بیمارستان‌ها بستری هستند.

ظاهرا حفر تونل و راهیابی به زیرزمین پاساژ پلاسکو نیز نتوانسته امکان نجات آتش‌نشانان را فراهم کند. خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که گرچه با حفر تونل، مسیر برای راهیابی به طبقات و بخش‌های زیرین پلاسکو باز شده است، اما پس ازشکافتن هر بخشی، دود و آتش بیرون می‌زند و خطر شعله‌ور شدن مجدد آتش منتفی نیست.

دسترسی امدادگران به زیرزمین پاساژ پلاسکو

اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران اعلام کرد که امدادگران و آتش‌نشانان موفق شده‌اند به زیرزمین پاساژ پلاسکو دسترسی پیدا کنند. پیش از این او خبر از حفر چاه و تونل در پارکینگ بازار بزرگ کویتی‌های استانبول داده بود. مسئولان احتمال می‌دهند که شماری از آتش‌نشانان در جان پناهی در زیرزمین پاساژ محبوس شده باشند. پیش‌تر خبر ارسال پیامک آتش‌نشانان گزارش شده بود، اما این خبر پس از آن تکذیب شد.

حفر چاه و تونل زیر پاساژ پلاسکو

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران از حفر چاه و تونل در زیر پاساژ پلاسکو خبر داد. گفته شده است که آتش‌نشانان با استفاده از پارکینگ بازار بزرگ کویتی‌های استانبول لاش دارند چاهی برای رسیدن به افرادی که زیر آوار مانده‌اند، حفر کنند. پس از حفر این چاه و تونل دستگاه‌های زنده‌یاب به زیر پاساژ پلاسکو منتقل خواهد شد.

خطر سرایت حریق به ساختمان‌های مجاور

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، اقبال شاکری، خطر سرایت حریق به ساختمان‌های دیگر را منتفی نمی‌داند. او گفته است که احتمال سرایت حریق به ساختمان شمالی پلاسکو نیز وجود دارد و آتش‌نشانان سعی دارند که مانع از آتش گرفتن این ساختمان بشوند. ساختمان شمالی پلاسکو نیز یک ساختمان تجاری است.

مدیر روابط عمومی شهرداری تهران مدعی شد که تا کنون ۳۰ بار به مدیران ساختمان پلاسکو هشدار داده شده است. 

رئیس پلیس تهران احتمال می‌دهد که کار آواربرداری دو روز طول بکشد. این در حالی است که هنوز  از سرنوشت شماری از ماموران آتش‌نشانی اطلاعی در دست نیست.

خبر ارسال پیامک از سوی ماموران آتش‌نشانی از زیر آوار‌های ساختمان پلاسکو از سوی مسئولان تکذیب شده است.

تکذیب شایعه بمب‌گذاری

• شایعه امنیتی بودن حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو توسط رئیس پلیس تهران تکذیب شد. خبرگزاری ایسنا به نقل از رئیس پلیس تهران احتمال بمب‌گذاری یا خرابکاری در حادثه یاد شده را کاملا منتفی دانسته و تکذیب کرده است. 

• گفته می‌شود که انفجار یک مخزن ۴۰۰۰ لیتری گازوئیل علت بروز آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو بوده است. برای این پرسش که چرا این مخزن گازوئیل منفجر شده، تا کنون پاسخی از سوی مسئولان داده نشده است.

خبر کشته شدن ۲۰ مامور آتش‌نشانی

• سایت خبری میزان به نقل از شهردار تهران خبر از کشته شدن ۲۰ نفر از ماموران آتش نشانی داده است. 

• ستاد بحران با حضور معاونان دادستان و شهرداری تهران تشکیل جلسه داد. برادر رئیس جمهور نیز برای رسیدگی به وضعیت امدادرسانی به محل حادثه رفته است.

• بیمارستان‌های تهران به حالت آماده باش کامل درآمده‌اند.

امدادرسانی

• مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان تهران از اعزام نیروهای امدادرسانی به مصدومان و افرادی که زیر آوار گرفتار شده‌اند خبر داد. به گفته حسین کتابدار، تجهیزات مورد نیاز از شهرهای اطراف تهران گردآوری شده و به محل حادثه ارسال شده است. 

• حسین فریدون، دستیار ویژه روحانی نیز در محل حادثه حضور یافته و خواستار تسریع روند خدمت رسانی به مصدومان و نجات افرادی شده است که زیر آوار مانده‌اند.

پیامک از زیر آوار

• وبسایت عصر ایران به نقل از رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران نوشته است: «یک یا دو نفر از محبوس‌شدگان با ارسال پیامک به نیروهای امدادی اعلام کرده‌اند که در موتورخانه ساختمان پلاسکو در جان‌پناهی محبوس شده‌اند». 

از سوی دیگر، خبرگزاری میزان به نقل از جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی نوشته است: «هیچ یک از آتش نشان های گرفتار در زیر آوار با همکاران خود تماس نداشته و این اخبار تأیید نمی‌شود».

• تصاویر منتشرشده حضور نیروهای ارتش در محل حادثه را نشان می‌دهند.

• در پی انتشار اخباری مبنی بر انفجار گاز در ساختمان پلاسکو، شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد که ساختمان پلاسکو به گاز استان تهران وصل نبوده است. بر این اساس، گاز ساختمان‌های اطراف قطع شده است.

• اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، حسین هاشمی، استاندار تهران، و حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت در محل حاضر شدند.

• قاضی‌زاده به شبکه خبر گفت: بیمارستان‌های اطراف به حالت آماده‌باش درآمده‌اند. از ۲۳ مصدومی که به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند، حال یک نفر وخیم است. مجروحان از مأموران آتش‌نشانی و مردم عادی بوده‌اند.

• شهردار تهران در گفت‌وگو با شبکه خبر گفت: «به دلیل وقوع آتش‌سوزی در ساعات اولیه صبح جمعیت زیادی در ساختمان نبوده‌اند؛ حاضران پیش از تخریب ساختمان هم به بیرون منتقل شده بودند.» به گفته‌ی محمدباقر قالیباف، در حال حاضر بین ۲۰ تا ۲۵ نفر از مأموران آتش‌نشانی زیر آوار گرفتار هستند و تلاش برای نجات آنها در جریان است.

• حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در دستوری به وزیر کشور، ضمن ابراز تأسف از حادثه رخ داده، تصریح کرد: «مقتضی است در اسرع وقت،‌ علل حادثه و مسئولیت حادثه بررسی و گزارش شود و نسبت به رسیدگی به مجروحان و جبران خسارات آسیب‌دیدگان توسط نهادهای مسئول اقدام فوری صورت پذیرد».

• محسن نسج همدانی، معاون امنیتی و انتظامی استاندار تهران، با تکیه بر گزارش‌های اولیه آتش‌نشانان، "اتصال کابل برق و یا روشن‌بودن اجاق پیک‌نیک" را "علت اولیه حادثه" دانسته است. او "امنیتی‌بودن" آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو را رد کرده است.

• به گفته‌ی نسج همدانی، همزمان با آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو و پیش از تخریب آن، سفارتخانه‌های اطراف (آلمان، انگلیس و ترکیه) به درخواست مقامات تخلیه شده‌اند.

• بنا بر گزارش‌ها، در مراحل پایانی اطفای حریق ساختمان پلاسکو چند انفجار رخ داده و ساختمان تخریب شده است. خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه، به نقل از ابوالفضل قناعتی، عضو هیئت رئیسه شورایی شهر تهران، نوشته است: «یک تانکر گازوئیل در محل ساختمان وجود داشته که انفجار این تانکر نیز سبب افزایش شدت آتش بوده است.»

حرارت بالا و ایمنی کم ساختمان از عوامل مؤثر در تخریب آن عنوان شده‌اند.

• گفته می‌شود مراحل امدادرسانی و تأمین امنیت محل تا دو روز طول بکشد.

• محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، برای نظارت بر روند کار در محل حاضر شده است.

• منابع خبری از مجروح‌شدن حدود ۷۰ نفر گزارش می‌دهند که به نوشته‌ی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بیشتر آنها امدادرسانان آتش‌نشانی هستند. از آمار کشته‌شدگان احتمالی خبری منتشر نشده است. ایسنا به نقل از پیرحسین کولیوند، سرپرست اورژانس کشور نوشته که گروهی از مأموران آتش‌نشانی هم به دلیل ریزش ساختمان در محل گرفتار شده‌اند.

• تیم‌های امداد و نجات، آواربرداری و سگ‌های زنده‌یاب در محل هستند.

Iran Hochhaus in Teheran - Einsturz nach Brand
تلاش برای مهار آتش نتیجه نداشت و ساختمان فرور ریختعکس: picture-alliance/dpa/V. Salemi

پیشینه خبر:

اندکی پیش از ساعت هشت صبح پنجشنبه (۱۹ ژانویه/ ۳۰ دی) ساختمان پلاسکو در چهارراه استانبول تهران (تقاطع جمهوری-فردوسی) دچار آتش‌سوزی شد. آتش‌سوزی گسترده‌ای که گفته می‌شد تا ۹۰ درصد مهار شده، در نهایت ساختمان را در هم شکست. این ساختمان ظاهرا به صورت عمودی ویران شده و آوار در محل ساختمان فرو ریخته است. به گزارش شبکه خبر تلویزیون ایران، علاوه بر مأموران آتش‌نشانی که در طبقات مختلف مشغول به کار بوده‌اند، کارکنان و همچنین جمعی از کسبه که نگران دارایی خود بوده‌اند، هم در ساختمان حضور داشته‌اند.

علت آتش‌سوزی هنوز مشخص نیست؛ تا کنون خبر دقیقی هم از تلفات احتمالی این آتش‌سوزی منتشر نشده است.

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی تهران نوشته بود که آتش‌سوزی در ساعت ۷ و ۵۹ دقیقه به سامانه ۱۲۵ گزارش شده است.

شدت آتش‌سوزی به حدی بوده که از ۱۰ ایستگاه آتش‌نشانی اطراف مأمور و تجهیزات به عمل اعزام شده و شماری از ایستگاه‌ها نیز به حالت آماده‌باش درآمدند. در تصاویر اولیه دود سیاه و غلیظی در طبقه‌های بالایی ساختمان دیده می‌شد. آتش‌سوزی از قرار معلوم در طبقات هشتم یا نهم آغاز شده و تا طبقه پانزدهم این ساختمان سرایت کرده بود.

این آتش‌سوزی موجب اعمال محدودیت‌های ترافیکی در چهارراه استانبول، خیابان جمهوری و خیابان سعدی شده است.

جلال ملکی حدود ۲ ساعت پس از آغاز آتش‌سوزی به ایسنا گفته است که حدود ۹۰ درصد از آتش مهار شده و مأموران در حال لکه‌گیری و تخلیه دود هستند.

Iran Tehran Brand Haus Gebäude Einsturz Feuerwehr
عکس: Reuters/Tasnim

ساختمان اداری-تجاری پلاسکو عموما محل تولید و توزیع پوشاک بود. این ساختمان ۱۷ طبقه نخستین ساختمان بلندمرتبه خصوصی در ایران بود که در سال ۱۳۴۱ به دست خانواده‌ی یهودی‌مذهب القانیان ساخته شد. حبیب القانیان، صنعتگر و صاحب ساختمان که بعدها ساختمان آلومینیوم در تهران را هم ساخت، پس از انقلاب ۱۳۵۷ به حکم صادق خلخالی، حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اعدام شد. ساختمان‌ها هم مصادره شدند.

حبیب القانیان اولین تاجر شاخته‌شده و اولین یهودی‌ای بود که پس از پیروزی انقلاب ۵۷ اعدام شد. شهرزاد القانیان، نوه‌ی حبیب القانیان، سال ۲۰۱۵ در روزنامه "واشینگتن‌پست" نوشت که پدر بزرگش در دادگاهی ۲۰ دقیقه‌ای و بدون دسترسی به وکیل مدافع محاکمه شده و به اتهام "جاسوسی برای صهیونیست‌ها" حکم اعدام گرفته است.

حبیب القانیان، متولد ۲۳ فروردین ۱۲۹۱ در محله عودلاجان تهران، از جمله پایه‌گذار صنعت پلاستیک در ایران شناخته می‌شود. او در سال ۱۳۳۸ به ریاست انجمن کلیمیان ایران برگزیده شد و حدود دو دهه (تا انقلاب ۵۷) در این سمت باقی ماند.

نوه القانیان همچنین از حساسیت روحانیت شیعه به موفقیت‌های یهودیان در ایران نوشته است. بر این اساس، پس از ساخت ساختمان پلاسکو، آیت‌الله محمود طالقانی اعلام کرده که بلندترین ساختمان ایران (در آن زمان) به دست یک یهودی ساخته شده است.