1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ریاست هاشمی بر خبرگان و منازعه قدرت در ایران

۱۳۸۶ شهریور ۱۳, سه‌شنبه

هاشمی رفسنجانی درحالی امروز توسط اعضای مجلس خبرگان رهبری ایران به ریاست این مجلس انتخاب شد كه در هفته‌های اخیر، انتشار جلد جدید از مجموعه خاطرات او با عنوان «به سوی سرنوشت»، با موضع گیری مخالفان سیاسی او همراه شده است.

https://p.dw.com/p/BbMN
عکس: AP

هاشمی رفسنجانی که پیش از درگذشت علی مشکینی، به عنوان نایب رییس مجلس خبرگان رهبری فعالیت می‌کرد، صبح امروز (سه‌شنبه) با رای نمایندگان این مجلس به سمت ریاست مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد. انتخاب هاشمی رفسنجانی به این سمت در حالی صورت گرفت که مخالفان او درهفته‌های اخیر، رایزنی‌‌های فراوانی را برای ممانعت از این امر به کار بسته بودند.

با این حال هاشمی رفسنجانی در رقابت با دیگر كاندیداهای ریاست مجلس خبرگان یعنی محمد یزدی و احمد جنتی با کسب اکثریت آرا به عنوان رییس مجلس خبرگان انتخاب شود. دقایقی پیش از آغاز رای‌گیری محمد یزدی به نفع احمد جنتی کناره‌گیری کرده بود.

به اعتقاد آگاهان سیاسی کناره‌گیری محمد یزدی با هدف یکدست شدن جناح مقابل و ممانعت از ریزش آرای آنان انجام شده بود. با این حال پس از رای‌گیری مخفی از اعضای خبرگان رهبری، هاشمی رفسنجانی با ۴۱ رای در مقابل ۳۴ رای به ریاست مجلس خبرگان رسید.

با این حال كاندیداتوری احمد جنتی برای بسیاری غیرمنتظره بود. همچنین هاشمی امروز در حالی تنها ۴۱ رأی را برای ریاست بر خبرگان كسب كرد كه پیشتر با بیش از هفتاد رأی، نایب‌رئیس اول مجلس خبرگان شده بود.

به دنبال انتخاب هاشمی رفسنجانی به ریاست مجلس خبرگان، اما مجید انصاری كه پیشتر در این مجلس عضویت داشته است این انتخاب را طبیعی دانسته و گفته است: «به اعتقاد من انتخاب هاشمی رفسنجانی به ریاست مجلس خبرگان کاملا طبیعی و قابل انتظار و پیش‌بینی بود. کسانی که در ادوار قبل در مجلس خبرگان بوده‌اند، می‌دانند گرچه آیت‌الله مشکینی رئیس بودند، اما عملا ریاست مجلس خبرگان حتی در حضور آیت‌الله مشکینی با هاشمی رفسنجانی بود.» (آفتاب)

انتخاب هاشمی به ریاست مجلس خبرگان درحالی صورت گرفت كه طی یك ماه اخیر، به بهانه‌های مختلف از جمله انتشار خاطرات سال ۱۳۶۳ هاشمی رفسنجانی، او هدف تخریب‌های گسترده قرار گرفت كه به نظر می‌رسد هدف اصلی این تخریب‌ها اثرگذاری برای جلوگیری از ریاست وی بر مجلس خبرگان بوده است.

انتشار كتاب «به سوی سرنوشت» كه روایتگر خاطرات سال ۱۳۶۳ هاشمی ‌رفسنجانی است به علت درج یك روزنوشت مربوط به موافقت آیت‌الله ‌خمینی با حذف شعار «مرگ بر آمریكا» در محافل سیاسی اصولگرا مورد مناقشه قرار گرفت و مخالفان هاشمی آن را دستاویز انتقادات بسیار علیه او قرار دادند.

گفتنی است که در نقل خاطرات هاشمی رفسنجانی از روز پنج شنبه ۱۴تیر ۱۳۶۳ آمده است «... نماینده شوشتر هم آمد و پیشنهاد قطع شعار مرگ بر آمریكا و مرگ بر شوروی را می‌داد.[من هم] گفتم به طور اصولی تصمیم گرفته‌ایم، امام هم موافقت كرده‌اند ولی منتظر فرصت هستیم.»

با این حال این موضوع، برای اولین‌بار درخاطرات سال ۶۳ هاشمی مطرح نشده و پیش از این در خاطرات سال ۸۱ هاشمی نیز چنین روایتی منتشر شده بود، امری كه البته در آن زمان از جانب هیچكدام از چهره‌های سیاسی كشور مورد اعتراض قرار نگرفته بود.

دامنه اعتراض به این بخش از خاطرات هاشمی رفسنجانی اما تاجایی بوده است كه برخی خبرگزاری‌ها از جمع آوری كتاب خاطرات هاشمی از كتاب فروشی های ایران خبر دادند. خبری كه البته دیروز از سوی حسین صفارهرندی، وزیر ارشاد تكذیب شد. صفار هرندی دستور وزارت ارشاد مبنی بر جمع‌آوری این كتاب را تكذیب كرده و گفته است: «تاكنون هیچ اقدامی در مورد جمع آوری كتاب خاطرات آیت‌الله «اكبر هاشمی رفسنجانی» صورت نگرفته است.»

این سخنان درحالی ایراد می‌شود كه وزارت ارشاد تاكنون با تجدید چاپ این كتاب موافقت نكرده است.

صفارهرندی علت چنین تصمیمی را «اعتراض علاقمندان امام خمینی» به این كتاب اعلام كرده و گفته است:«به اعتقاد این افراد، برخی از مطالب كتاب در مورد شخصیت امام راحل، موهن به نظر می‌رسد و نباید به این صورت در كتاب مطرح می‌شد. لذا تصمیم مااین است كه اگر برای چاپ مجدد این كتاب درخواست مجوز شود، آن را به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت امام (ره) ارجاع دهیم.»

با این حال رسول منتجب‌‌نیا، قائم مقام حزب اعتماد ملی با انتقاد از مخالفان هاشمی رفسنجانی و در دفاع از كتاب گفته است: «امام خمینی رابطه‌ای ناگسستنی میان آقای هاشمی و انقلاب برقرار کردند و لذا این اعتماد را نسبت به ایشان داشتند. اکنون آقایانی که در این باره خدشه می‌کنند ارتباط خود با امام(ره) را مشخص کنند. جملاتی از حضرت امام(ره) درباره خودشان بیاورند و مشخص کنند ریشه آنها تا کجای تاریخ است. آیا به قبل از انقلاب و دوران مبارزه می‌رسد و یا طی همین چند سال قطع می‌شود». (آفتاب)

رضا خجسته رحیمی، گزارشگر دویچه وله در تهران