رویترز: توافق ۱+۵ بر سر چگونگی بازگشت تحریمها علیه ایران
۱۳۹۴ خرداد ۱۰, یکشنبهتوافق شش قدرت جهانی بر سر چگونگی بازگشت سریع تحریمها علیه ایران رسیدن به توافق نهایی با جمهوری اسلامی را سادهتر میکند. خبرگزاری رویترز روز یکشنبه (۳۱ مه/ ۱۰ خرداد) به نقل از دیپلماتهای غربی گزارش داد که چنین توافقی حاصل شده است.
رویترز به نقل از "یک مقام غربی" نوشت: «میان شش قدرت جهانی از جمله روسیه و چین توافق نسبتا محکمی در مورد ساز و کار بازگشت سریع تحریمها وجود دارد. حال باید طرف ایرانی با آن موافقت کند». "یک مقام ارشد غربی دیگر" به همین دلیل توافق شش قدرت جهانی را "موقتی" خوانده است.
به نوشته رویترز، مقامهای روسیه و چین به پرسش این خبرگزاری در مورد امضای طرح بازگشت سریع تحریمها فعلا پاسخی ندادهاند.
رویترز به نقل از "یک دیپلمات ارشد" ایرانی هم نوشت که جمهوری اسلامی در حال بررسی گزینههای مختلف بازگشت سریع تحریمهای سازمان ملل است.
سازوکار بازگشت سریع تحریمها
به نوشتهی رویترز، بر اساس بندی از توافق مزبور، در صورت تردید در پایبندی ایران به تعهدات، موضوع در یک هیئت حل اختلاف مطرح میشود. این هیئت که احتمالا از نمایندگان ایران و گروه ۱+۵ تشکیل خواهد شد، پس از رسیدگی، نظر غیرالزامآور خود را اعلام میکند.
صفحه ویژه: پرونده هستهای جمهوری اسلامی
از سوی دیگر، آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز به صورت مداوم از برنامه هستهای ایران گزارش میدهد. گروه ۱+۵ و شورای امنیت در ارزیابیهای خود از این اطلاعات هم استفاده میکنند.
با توجه به این ارزیابیها اگر مشخص شود که ایران به تعهدات خود عمل نکرده، تحریمها بار دیگر برقرار میشوند.
حق وتو روسیه و چین
جزئیات بیشتری از نحوه برقراری سریع تحریمها منتشر نشده است. همچنین مشخص نیست اگر روسیه و چین بازگشت تحریمها علیه ایران را وتو کنند، کار چگونه ادامه خواهد یافت.
آمریکا و اروپا خواستار آن هستند که در صورت سرپیچی ایران از عمل به تعهدات، تحریمهای بینالمللی سریع و به صورت خودکار برقرار شوند. روسیه و چین با بازگشت خودکار تحریمها مخالفند زیرا معتقدند چنین فرایندی حق وتوی آنها در شورای امنیت را تضعیف میکند.
به گفته سامانتا پاور، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل، واشنگتن مایل نیست وتوهای پی در پی روسیه و چین علیه رژیم سوریه در مورد برنامه هستهای ایران هم تکرار شود.
نماینده فرانسه در سازمان ملل نیز هفته گذشته در واشنگتن موضعی مشابه اتخاذ کرد. به گفتهی ژرار آرو، نظر فرانسه این است که تحریمها بایست در صورت عدم پایبندی ایران به تعهدات به صورت خودکار برقرار شوند و این امر به حق وتو کشورها در شورای امنیت بستگی نداشته باشد.
کشورهای غربی تا کنون بارها تأکید کردهاند که بازگشت تحریمها نیازی به قطعنامه جدیدی نخواهد داشت.
بنا بر اعلام کشورهای غربی، پس از توافق نهایی با ایران قطعنامهای در شورای امنیت به تصویب خواهد رسید و در آن قطعنامه بندی گنجانده خواهد شد که چگونگی بازگشت تحریمها را روشن میکند. در چنین صورتی برقراری دوباره تحریمها نیازی به قطعنامه جدید نخواهد داشت.