1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

رویترز: در اعتراض‌های ایران حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شده‌اند

۱۳۹۸ دی ۲, دوشنبه

خبرگزاری رویترز به نقل از چهار منبع موثق و مقام رسمی ایران گزارش داد که در اعتراض‌های هفته آخر آبان‌ماه در ایران حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شده‌اند. این کشتار پس از فرمان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفته است.

https://p.dw.com/p/3VFsv
عکس: picture-alliance/abaca/SalamPix

پس از گذشت حدود ۵ هفته از اعتراض‌های خونین در دهها شهر کوچک و بزرگ ایران، نخستین آمار قربانیان منتشر شد. 

خبرگزاری رویترز روز دوشنبه دوم دی‌ماه ۹۸ (۲۳ دسامبر) در یک گزارش اختصاصی به نقل از مقام‌های رسمی ایران گزارش داد که در اعتراض‌های هفته آخر آن‌ماه در ایران حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شده‌اند.

رویترز نوشته است خود آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، دستور برخورد شدید با معترضان را صادر کرده است.

این خبرگزاری نوشته است دستور آیت‌االه خامنه‌ای برای سرکوب شدید معترضان از سوی سه منبع نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی تایید شده است.

فرمان علی خامنه‌ای: هر کاری می‌توانید انجام دهید

رویترز در گزارش ویژه خود درباره ناآرامی‌های آبان‌ماه می‌نویسد، پس از چندین روز اعتراضات گسترده در ماه گذشته، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی با چهره‌ای نگران و نابردبار خود را در انظار نشان داد. او کارکنان ارشد امور امنیتی و دولت را گرد خود جمع کرد و فرمانی با این مضمون صادر کرد: "هر کاری می‌توانید انجام دهید تا جلوی آنها را بگیرید".

رویترز می‌نویسد که سه منبع موثق درون محفل رهبر جمهوری اسلامی، صحت این فرمان علی خامنه‌ای را تأیید کرده‌اند. یک فرد چهارم که یک مقام رسمی جمهوری اسلامی است، نیز تأیید کرده است که چنین فرمانی صادر شده است. و به این ترتیب خونین‌ترین رویداد پس از انقلاب ۵۷ در ایران، به دستور علی خامنه‌ای صورت گرفته است.

Ali Khamenei
عکس: picture-alliance/AP Photo/Office of the Iranian Supreme Leader

به گزارش رویترز، در جریان این اعتراضات از ۱۵ نوامبر آغاز شد و به دو هفته نکشید که حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند.

چندین مقام وزارت کشور جمهوری اسلامی تأیید کرده‌اند که در میان قربانیان ۱۷ نوجوان، حدود ۴۰۰ زن و نیز وابستگان نیروهای امنیتی و پلیس دیده می‌شوند.

رقم ۱۵۰۰ قربانی بسیار بالاتر از ارقامی است که گروه‌های حقوق بشری بین‌المللی و مقامات آمریکا ارائه داده‌اند. سازمان عفو بین‌الملل در گزارش ۱۶ دسامبر خود از دستکم ۳۰۴ کشته سخن گفته است.

وزارت خارجه آمریکا در قبال پرسش خبرگزاری رویترز از حدود صدها ایرانی کشته شده نام برده است و احتمال می‌دهد که این رقم می‌تواند بالای یک‌هزار نفر باشد.

آماری که به دست خبرگزاری رویترز رسیده است، متکی است بر اطلاعاتی که از نهادهای مختلفی چون نیروهای امنیتی، غسالخانه‌ها و سردخانه‌ها، بیمارستان‌ها و پزشکی‌های قانونی جمع‌آوری شده است.

رویترز می‌نویسد که نمایندگان دولت امتناع می‌کنند از اینکه بگویند این فرمان از سوی شخص علی خامنه‌ای در جلسه‌ای که او در ۱۷ نوامبر (۲۶ آبان) تشکیل داد، صادر شده است. حتا نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل نیز از پاسخ دادن به پرسش‌هایی در این زمینه طفره می‌رود.

به گزارش رویترز، موج اعتراضات در ۲۶ آبان، که دومین روز اعتراضات بود، به تهران رسید. مردم خواستار پایان دادن به نظام جمهوری اسلامی بودند و سرنگونی رهبر جمهوری اسلامی را می‌خواستند. رویترز با تکیه بر ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی می‌نویسد که در شماری از شهرها معترضان تصاویر علی خامنه‌ای را به زیر کشیده و خواستار بازگشت رضا پهلوی به کشور شده بودند.

در شامگاه همین ۲۶ آبان علی خامنه‌ای مسئولان ارشد امنیتی و دولتی و نیز رئیس‌جمهوری و اعضای دولت را به بیت خود فراخواند.

در این جلسه که رویترز از سه منبع نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی محتوای آن را تأیید کرده است، علی خامنه‌ای ۸۰ ساله که تصمیم‌های نهایی کشوری و لشکری را اتخاذ می‌کند، از نوع برخورد مسئولان با معترضان انتقاد کرده و از سوزاندن تصاویر خود و عکس‌ها و نمادهای روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی به دست مردم خشمگین بوده است.

به گفته یک منبع موثق، علی خامنه‌ای سپس گفته است: «جمهوری اسلامی در خطر است. هر کاری می‌توانید انجام دهید تا به این غائله پایان داده شود. شماها این اختیار را از سوی من دارید.»

به گزارش رویترز، خامنه‌ای خطاب به مقام‌ها و کارگزارانی که در دفتر او جمع بودند گفته است، در صورتی که در اسرع وقت به اعتراضات خاتمه داده نشود، او آنها را مسئول پیامدهای آن خواهد دانست. جمعی که در بیت خامنه‌ای حضور داشتند به اتفاق معتقد بوده‌اند که تظاهرکنندگان به دنبال سرنگونی جمهوری اسلامی هستند.

بنا به اظهارات یک منبع حکومتی: «دشمنان قصد سرنگونی جمهوری اسلامی را داشتند و بنابراین یک واکنش فوری ضروری بوده است.»

یک مقام رسمی چهارم که در جریان جلسه ۲۶ آبان (۱۷ نوامبر) بوده است، می‌افزاید که خامنه‌ای به وضوح تأکید کرده که این تظاهرات‌ها، یک واکنش قاطع را ضروری ساخته است.

این مقام رسمی با استناد به اظهارات علی خامنه‌ای گفته است: «امام [خامنه‌ای] ما فقط در برابر خداوند پاسخگوست. او مسئول امور انسان‌ها و انقلاب است. او قاطعانه گفته است که این اغتشاش‌گران را باید سرکوب کرد.»

تلویزیون دولتی ایران در گزارشی (۱۲ آذر / سوم دسامبر) تأیید می‌کند که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی شهروندان معترض را هدف گلوله قرار داده‌اند. در این گزارش گفته شد: «شماری از اغتشاش‌گران در درگیری‌ها کشته شدند.»

یک فرمانده ارشد سپاه پاسداران در استان کرمانشاه گفته است که استاندار کرمانشاه در یک جلسه اضطراری روز ۲۷ آبان (۱۸ نوامبر)، یک روز پس از فرمان خامنه‌ای، دستوراتی داد که گفته بوده از مقامات بالاتر آمده است.

این فرمانده سپاه پاسداران پس از جلسه مشترک با استاندار می‌گوید: «ما از بالاترین مقامات تهران دستور گرفتیم که به اعتراضات باید خاتمه بدهیم. رحم نکنیم. اغتشاش‌گران می‌خواهند جمهوری اسلامی را سرنگون کنند و ما باید آنها را نابود کنیم.»

سرخوردگی خامنه‌ای از خشم معترضان

رویترز به نقل از سه منبع موثق حکومتی خود می‌نویسد، در پی سرکوب خونین اعتراضات، مسئولان امنیتی وزارت اطلاعات و وزارت کشور خامنه‌ای را در جریان شمار کشته‌شدگان و بازداشت‌شدگان قرار می‌دهند. این مقامات امنیتی بر روی فعالیت گروه‌های اپوزیسیون تمرکز داشته‌اند.

سه منبع رویترز می‌گویند، خامنه‌ای از خشم کارگران و طبقه ضعیف جامعه در شهرهای کوچک به شدت نگران بوده است؛ لایه‌های اجتماعی با درآمدی بسیار اندک که زمانی ستون و پشتیبان جمهوری اسلامی بودند. در انتخابات پارلمانی که قرار است در اسفندماه برگزار شود، نقش همین طبقات ضعیف اجتماعی تعیین‌کننده خواهد بود.

گزارش رویترز به اظهارات چندین مقام دیگر استناد می‌کند، حاکی از اینکه "اگر ناآرامی‌ها سرکوب نمی‌شد، آن وقت مردم برای اعتراضات آینده تشویق می‌شدند".

یک مقام محلی شهر کرج گفته است که "دستورات از تهران آمده بود". این فرد که نمی‌خواسته نامش فاش شود می‌گوید، دستور دادند: «حتا اگر شده به سوی مردم شلیک کنید، آنها را باید به خانه‌هایشان بفرستید.»

گزارش ویژه رویترز به رویداد خونین ماهشهر نیز می‌پردازد که معترضان در نیزارها در محاصره نیروهای امنیتی قرار گرفتند و در جریان آن با شلیک تیربارهای سنگین دستکم ۱۰۰ نفر کشته شدند.