روسیه: گروه ۵+۱ باید به ایران ضمانتهای امنیتی بدهد
۱۳۸۷ اردیبهشت ۲۵, چهارشنبه«در رویکردهای بعدی نسبت به پروندهی اتمی ایران باید هر اقدامی انجام شود تا انسجام و یک دستی جامعهی جهانی حفظ شود.» این نکتهای بود که والتر اشتاین-مایر و سرگئی لاوروف، وزرای خارجهی آلمان و روسیه پس از مذاکرات روز چهارشنبه ، ۱۴ مه، در یکاترینبورگ روسیه، بر آن تاکید کردند. به گفتهی وزیر خارجهی آلمان این کماکان وظیفهی ایران است که در بارهی برنامهی هستهای خود شفافیت لازم را ایجاد کند و به رفع ابهامات در بارهی آن بپردازد. اشتاین- مایر تاکید کرد که ایران باید به نحو قانعکنندهای روشن کند که برنامه هستهایاش بیخطر است.
وزیر خارجهی روسیه نیز در کنفرانس خبری مشترک، به گونهای احتیاطآمیز نسبت به بستهی پیشنهادی ایران واکنش مثبت نشان داد. این بسته که به گفتهی مقامات ایرانی حول ۴محور دمکراسی، امنیت، انرژی و اقتصاد تدوین شده، روز سهشنبه تحویل خاویر سولانا، هماهنگکننده سیاست خارجی و امنیتی اتحادیهی اروپا شد. لاوروف در کنفرانس خبری یکاترینبورگ گفت که گرچه از همهی جزئیات بسته ایران باخبر نیست، ولی در مجموع حاوی محورهای متعددی، از جمله در بارهی مسائل مربوط به انرژی و امنیت منطقهای است. لاوروف افزود که او میتواند تصور کند که جامعهی جهانی «گام بعدی» خود را بر اساس بسته پیشنهادی ایران بردارد.
انتقاد به آمریکا و انگلستان
لاوروف در بخش دیگری از اظهارات خود، بار دیگر به طور غیرمستقیم انگلستان و آمریکا را در ارتباط با مذاکرات گروه ۵+۱ به شدت به باد انتقاد گرفت. او این دو کشور را متهم را کرد که مصوبات آخرین وزرای خارجه گروه ۵+۱ را به گونهای نادرست و تحریفشده بازتاب دادهاند. به گفتهی لاوروف، بر خلاف ادعاهای مطرحشده، در نشست وزرای خارجهی گروه ۵+۱ که ۲ مه در لندن، در بارهی تحریم بیشتر ایران تصمیمی اتخاذ نشد. وزیر خارجهی روسیه همچنین گفت: «اگر برخی از کشورهای گروه ۵+۱ ورای تصمیمات مشترک به اقدامات یک جانبهای دست بزنند، علیه کشورهای ثالث تحریم یک جانبه اعمال کنند و قوانین ملی خود را به قلمرویی ورای مرزهای خود تعمیم دهند، آن وقت باید گفت که این گونه رویکردها کارآیی تلاشهای مشترک را بر باد خواهد داد.» اشاره لاوروف ظاهراَ به فشارهایی است که آمریکا بر کشورها و شرکتهای غیرآمریکایی وارد میآورد تا آنها را از معاملات و مبادلات اقتصادی با ایران منصرف کند.
ارائهی تضمین امنیتی به ایران
وزیر خارجهی روسیه سپس از اعضای دائم شورای امنیت و آلمان خواست که به ایران ضمانتهای امنیتی ارائه کنند. به گفته لاوروف، این ۶ کشور «میتوانند پیشنهادهای مشخصی را ارائه کنند که متضمن امنیت ایران باشد.» علاوه بر این آنها « باید حق ایران به داشتن جایگاهی آبرومندانه و برابرحقوق در مذاکرات مربوط به حل مسائل خاورمیانه به رسمیت بشناسند.» در برابر، تهران «باید به همهی خواستهای جامعهی جهانی پاسخ مثبت دهد.»
گفتنی است که روسیه تا کنون با قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل در اعمال تحریمهای مالی و بانکی علیه ایران موافقت کرده است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور سابق روسیه در یکی از آخرین اقدامات خود، روز ۵ ماه مه حکمی را امضا کرد که به موجب آن دولت روسیه باید برای عمل به آخرین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران ( قطعنامهی ۱۸۰۳) تدابیر لازم را اتخاذ کند. در این قطعنامه ، ممنوعیت سفر خارجی برای برخی از مسئولین ایرانی که در اجرای برنامه هسته ای مشارکت دارند و نیز توقیف حساب های برخی شرکتها و بانک های ایران و نیز بازرسی بارهایی که به ایران می روند و یا از این کشور می آیند، در نظر گرفته شده است.
در همین حال، محمود احمدی نژاد روز سه شنبه طی کنفرانس مطبوعاتی خود در تهران گفت که اقدام روسیه در پیوستن عملی به تحریمها تاثیری بر روابط ایران با این کشور نخواهد داشت. او افزود: «در مذاکرات با دوستان روس، ما می دانیم که چه فشاری بر آنها وارد می شود.»
مخالفت آمریکا با خواست روسیه
در همین حال، گوردون جاندرو، سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه نسبت به اظهارات وزیر خارجه روسیه واکنش نشان داد. او که همراه جرج بوش در اسرائیل به سر میبرد به خبرنگاران گفت که موضوع ارائهی تضمین های امنیتی به جمهوری اسلامی ایران مطرح نیست. آقای جاندرو اضافه کرد که این ایران است که باید تضمین امنیتی بدهد، زیرا این کشور تهدید به محو اسرائیل از نقشه جهان کرده است.
ادامهی سومین دور مذاکرات با آژانس
سومین دور از مذاکرات ایران و آژانس که از روز دوشنبه (۱۲ مه) در تهران آغاز شده روز چهارشنبه نیز ادامه یافت. دور اخیر مذاکرات ایران و آژانس در راستای روشنسازی صحت و سقم ادعاهایی است که به تازگی در مورد برنامهی هستهای ایران مطرح شدهاند.
در آخرین گزارشی که در ماه مارس گذشته محمد البرادعی به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کرد، گفته شده بود که ایران به مواردی از ابهامات در بارهی برنامهی هستهایاش پاسخ داده است، ولی کماکان همکاریهای مطلوب را با آژانس ندارد. همزمان آژانس با استناد به گزارشهای برخی از کشورهای غربی سؤالات و ابهامات جدیدی را در بارهی احتمال جهتگیری تسلیحاتی برنامه هستهای ایران مطرح نمود. تلاش برای دستیابی به تکنولوژی قراردادن کلاهک هسته ای بر روی موشک و انجام آزمایشهایی برای ساخت چاشنی و ساختار انفجاری لازم برای منفجر کردن یک بمب اتمی از جمله اتهامات تازه علیه ایران بودهاند.
اولین دور از آخرین مذاکرات فنی ایران و آژانس دوم اردیبهشت و دومین دور آن ۹ اردیبهشت در تهران با حضور معاون البرداعی در امور پادمانها و نماینده دائم ایران در آژانس برگزار شد.
گفته میشود که مذاکرات جاری روز چهارشنبه، ۱۴ مه پایان مییابد. هیچکدام از طرفین تا کنون در بارهی روند و نتایج این مذاکرات ابراز نظری کرده است.