روز جهانی سرطان در خدمت آگاهی رسانی برای پیشگیری و درمان بیماری
چهارم فوریه، روز جهانی سرطان، از سال ۲۰۰۶ به همت سازمان جهانی سرطان و سازمان بهداشت جهانی پایهگذاری شد. در این روز تازهترین پژوهشها پیرامون پیشگیری و درمان این بیماری در محور مباحث علم پزشکی قرار میگیرد.
چهارم فوریه روز جهانی سرطان است
سیگاریها حواسشان را جمع کنند
سیگار نکشید. از تنباکوی جویدنی یا استنشاق توتون پرهیز کنید. در محیطی عاری از دود سیگار کار و زندگی کنید. زیرا تنفس غیرمستقیم دود سیگار از مهمترین عوامل ابتلا به سرطان تشخیص داده شده است. پس از ترک سیگار احتمال ابتلای شما به سرطان کم و کمتر میشود. پس از پنج سال احتمال این که مبتلا به سرطان شوید ۵۰ درصد کاهش مییابد.
جلوی چاق شدن را بگیرید
سعی کنید وزن طبیعی داشته باشید. نحوه محاسبه وزن طبیعی، تعیین "شاخص توده بدنی" یا BMI است: وزن بدن (به کیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد (به متر). برای نمونه ۶۰ کیلوگرم تقسیم بر ۱،۶ متر به توان دو، برابر است با ۲۳،۴. محدوده سلامت وزنی رقم ۱۹ تا ۲۴،۹ است. تحقیقات جدید نشان میدهند که اضافه وزن عامل ابتلا به انواع سرطان است.
فعالیت بدنی داشته باشید
هر روز فعالیت بدنی بالایی داشته باشید. هر کس بیشتر مسیرها را پیاده طی میکند و ورزش را جزو برنامه روزانه خود قرار میدهد، تنها به شادابی بیشتر خود کمک نمیکند، بلکه از احتمال ابتلا به سرطان نیز به شکل قابل توجهی میکاهد. بهتر است مثلا سه بار در هفته ۳۰ دقیقه بدوید تا این که دو بار، دو ساعت. فعالیت بدنی روزانه نیز مهم است. پس به جای آسانسور، پله را انتخاب کنید.
تا میتوانید از این میوهها و سبزیجات هوسانگیز میل کنید
تغذیه سالم را فراموش نکنید. پنج بار در روز میوه و سبزیجات، انواع حبوبات و دانههای روغنی را در برنامه غذاییتان بگنجانید. تا میتوانید از نوشیدن نوشابههایی که شکر و کالری بالا دارند خودداری کنید. از مصرف گوشت فراوری شده بپرهیزید. گوشت قرمز و نمک زیاد را در برنامه غذاییتان کاهش دهید.
آنتی اکسیدانهای خوشمزه و دشمن سرطان
تحقیقات نشان میدهند که ویتامین سی، روی، سلنیوم و گنجاندن سبزیجاتی مانند مرکبات و بروکلی با خاصیت فیتوشیمیایی در برنامه غذایی به دفع سریعتر سمومی کمک میکنند که میتوانند سرطانزا باشند. مواد فیتوشیمیایی دارای خواص محافظتی در برابر عاملهای بیماری برای گیاهان هستند که همین عملکرد را در بدن انسان نیز دارند. این مواد همچنین روند خودتخریبی سلولهای سرطانی را شتاب میبخشند.
کمبود ویتامین دی را جدی بگیرید
دانشمندان دریافتهاند که کمبود ویتامین دی میتواند به ابتلا به سرطان پیشرفته بویژه در سینه و پروستات و متاستاز به سایر ارگانهای بدن کمک کند. منشاء ویتامین دی برای بدن نور خورشید است. اما این ویتامین در مواد غذایی مانند گوشت مرغ، ماهی و قارچ هم یافت میشود.
نوشیدن الکل را بگذارید برای مهمانی
اشکالی ندارد اگر گاهی بخواهید دمی به خمره بزنید. ولی سعی کنید مصرف الکل را پایین نگهدارید، فرقی نمیکند شراب یا آبجو یا عرق. انجمن تغذیه آلمان به زنان تنها ۱۰ گرم و به مردان ۲۰ گرم الکل در روز را توصیه میکند. ۱۰ گرم الکل معادل یک لیوان شراب یا آبجو، یا یک پیک عرق است.
برنزه شوید اما بیخطر
کمی نور خورشید به شما ضرری نمیزند و نباید از آن پرهیز کنید. اما تا جایی که میتوانید از گرفتن حمام آفتاب بپرهیزید. بخصوص کودکان را در معرض تابش نور خورشید برای مدتی طولانی قرار ندهید. حتما از کرمهای ضد آفتاب استفاده کنید. قرار گرفتن در معرض اشعه خورشید بدون استفاده از ضد آفتاب عامل مهمی در ابتلا به سرطان پوست است.
چکآپ را به فردا موکول نکنید
تشخیص زودهنگام سرطان یکی از مهمترین عوامل برای درمان موثر این بیماری و زنده ماندن است. آزمایش به موقع حتی میتواند مراحل پیش از سرطان را تشخیص دهد و به درمان آن بپردازد به نحوی که سرطان اصلا مجال بروز پیدا نکند. هرچه زودتر سرطان تشخیص داده شود، بیشتر شانس درمان آن هست.
خودتان پزشک خود باشید
در آلمان برای زنان ۵۰ تا ۶۹ ساله آزمایش ماموگرافی رایگان است و هر دو سال یک بار انجام میشود. اما پزشکان به زنان توصیه میکنند تنها به آزمایشهای دوساله برای تشخیص سرطان پستان اکتفا نکنند بلکه خود نیز نسبت به ایجاد توده سخت در پستانها حساس باشند. شیر دادن از میزان ابتلا به سرطان پستان کم میکند و استفاده از هورمون برای مقابله با عوارض دوران یائسگی احتمال ابتلا به سرطان پستان را بالا میبرد.
سرطان میتواند منشاء ویروسی داشته باشد
بعضی ویروسها، کرمها و باکتریها میتوانند از عوامل کمک به ابتلا به سرطان باشند. بیماری هپاتیت ب مزمن یکی از عوامل کمک کننده به سرطان کبد است. به همین دلیل پزشکان واکسینه کردن بزرگسالان و حتی کودکان در مقابل این بیماری را توصیه میکنند.
سازمان بهداشت جهانی آماری را منتشر کرده که نشان میدهد بر شمار بیماران سرطانی دائما افزوده میشود. در سال ۲۰۱۸ عده کسانی که در بدنشان بیماری سرطان کشف شد ۱۸ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بود. بیشترین قربانیان این بیماری مبتلایان به سرطان ریه، روده و معده، کبد و پستان بودهاند. یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در جهان بر اثر سرطان ریه مردهاند. سرطان روده ۸۸۱ هزار قربانی، معده ۷۸۳ هزار، کبد ۷۸۲ هزار و پستان ۶۲۷ هزار قربانی گرفته است.
اما سرطان چیست؟ نقطه آغاز سرطان تکثیر غیر طبیعی سلولهای بدن است. این سلولهای غیر طبیعی به سرعت رشد میکنند و سلولهای سالم را از بین میبرند. سرطان در هر انسان به گونهای دیگر بروز میکند، علل بروز آن نیز بسیار مختلف است و علم پزشکی تا کنون نتوانسته جوابی قطعی برای آن پیدا کند.