روحانی در اجلاس اکو: برجام برای همه منطقه مفید است
۱۳۹۵ اسفند ۱۱, چهارشنبه
سیزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) صبح چهارشنبه (۱۱ اسفند/ ۱ مارس) در شهر اسلام‌آباد پاکستان کار خود را آغاز کرد.
در آغاز این نشست الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان که ریاست دوره‌ای کشورهای عضو اکو را برعهده داشت این سمت را به محمد نواز شریف، نخست وزیر پاکستان سپرد.
رئیس جمهور ایران، حسن روحانی سخنرانی خود در این نشست را با تشریح دستاوردهای توافق هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و کشورهای ۵+۱ و اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) آغاز کرد.
بیشتر بخوانید: پایان رکود اقتصادی ایران در سایه توافق هسته‌ای
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، روحانی برجام را " توافقی جهانی و مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد" خواند و تاکید کرد: «عمیقاً اعتقاد دارم که منافع عادی‌سازی روابط تجاری ایران با جهان نه فقط برای مردم ما بلکه برای همه کشورهای منطقه مفید خواهد بود.»
منطقه آزاد تجاری اکو
رئیس دولت یازدهم می‌گوید، ایران نه تنها هیچ مانعی پیش روی تعمیق همکاری‌های منطقه اکو نمی‌بیند، بلکه آماده است "با انگیزه‌ای بیش از گذشته" و با مشارکت سایر اعضا به جلو حرکت کند تا طرح‌هایی مانند ایجاد "منطقه آزاد تجاری اکو" هر چه سریعتر اجرایی شوند.
روحانی گفت: «دولت من به نوبه خود در تلاش است تا هرچه سریعتر موانع پیشرفت در این حوزه‌ها را بررسی و برطرف کند. امیدوارم که سایر اعضا هم فعالانه اراده خود را در این راه به کار بگیرند.»
بیشتر بخوانید: نشست سازمان اکو و تلاش ایران برای خروج از تحریم‌ها
سازمان همکاری اقتصادی (اکو) را حدود نیم قرن پیش سه کشور ایران، ترکیه و پاکستان پایه‌گذاری کردند. از ابتدای دهه‌ی هفتاد خورشیدی و با پیوستن کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان به این سازمان تعداد اعضای آن به ۱۰ کشور افزایش یافته است.
اختلاف‌ها و ضرورت اصلاح و بازنگری
اکو به رغم ظرفیت‌های قابل توجه منطقه‌ای تا کنون موفقیت چندانی در دستیابی به اهداف اقتصادی و تجاری خود نداشته و تلاش‌هایش از جمله به علت اختلاف‌ها و تنش‌های سیاسی میان کشورهای عضو به ثمر ننشسته است.
نمونه‌ی این اختلاف‌ها، تنش شدید میان دو کشور همسایه، افغانستان و پاکستان است. به دلیل این وضعیت، رئیس جمهور افغانستان از شرکت در اجلاس اسلام‌آباد خودداری کرده و هیئت نمایندگی این کشور تنها در سطح وزیر خارجه این نشست را همراهی می‌کند.
بیشتر بخوانید: روحانی: برجام الگویی برای ده‌ها مذاکره دیگر است
حسن روحانی آذر ماه ۹۲، در بیست و یکمین نشست وزیران خارجه اکو که در تهران برگزار شد، با اشاره به ضعف‌های این سازمان تاکید کرد که اکو برای این که بتواند به سازمانی تبدیل شود که پاسخگوی نیاز‌های منطقه و کشورهای عضو آن باشد نیازمند اصلاحات است.
به گزارش ایرنا، روحانی در اجلاس اسلام‌آباد نیز با اشاره به تاسیس "آژانس مؤسسات و نهادهای تخصصی" سازمان اکو در ۳۲ سال پیش خاطر نشان کرد که اکنون و بیش از سه دهه تجربه زمان آن فرا رسیده تا بار دیگر به "بازنگری اهداف کلان و روند اداره این سازمان مهم منطقه‌ای" بپردازیم.
واقعیت غم‌انگیز اکو
یکی دیگر از نهادهای کم موفقیت سازمان همکاری اقتصادی، بانک توسعه تجارت اکو است که نتوانسته نقش مورد انتظار کشورهای عضو در مبادلات بانکی و تجاری را بر عهده بگیرد.
هزینه مبادلات تجاری میان کشورهای عضو اکو به این دلیل که اغلب مجبور به استفاده از خدمات بانکی کشور سوم هستند بسیار بالاست و همین امر رونق همکاری‌های بازرگانی در این منطقه را با چالش روبرو کرده است.
رئیس دولت یازدهم در اسلام‌آباد گفت: «ما از گسترش همکاری در حوزه‌های ترانزیت و حمل و نقل، مالی و بانکی، علم و فناوری، کشاورزی و امنیت غذایی، زیست محیطی و مقابله با بلایای طبیعی، و فرهنگی و گردشگری استقبال می‌کنیم.»
حسن روحانی در عین حال این امر را که حجم تجارت درون منطقه‌ای اکو کمتر از ۱۰ درصد میزان تجارت فرامنطقه‌ای کشورهای عضو این سازمان است یک "واقعیت غم‌انگیز" توصیف کرد.