روحانی به پوتین: جلوی اقدامات تخریبی علیه برجام گرفته شود
۱۳۹۶ بهمن ۱۷, سهشنبهحسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز سهشنبه (۱۷ بهمن/ ۶ فوریه) در تماسی تلفنی با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین، در مورد روابط دوجانبه، توافق هستهای، اوضاع سوریه و مسایل منطقه تبادل نظر کرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
رئیس جمهوری ایران در این گفتوگو ضمن تأکید بر اهمیت همکاریهای مشترک تهران، آنکارا و مسکو "برای مبارزه با تروریسم و بازگرداندن آرامش و ثبات در سوریه" از برگزاری "نشستی میان رؤسای جمهوری ایران ، روسیه و ترکیه" برای تداوم همکاریهای منطقهای سه کشور استقبال کرد.
پیامی نهچندان جدی به ترکیه
روحانی در عین حال بدون نام بردن از ترکیه، مخالفت جمهوری اسلامی با "حضور نیروهای خارجی در خاک سوریه بدون اجازه دولت و ملت این کشور" را اعلام کرد و گفت: «ادامه تنش در شمال سوریه به نفع هیچکس نیست و امیدواریم همه کشورهای منطقه به تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه احترام بگذارند».
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، ولادیمیر پوتین نیز در این گفتوگوی تلفنی ضمن مخالفت با "تحمیل هر تصمیمی خارج از سوریه بر مردم این کشور" گفته است: «تلاش برخی کشورهای فرامنطقهای برای تجهیز تروریستها و تجزیه سوریه نگرانکننده است و معتقدیم حضور هرگونه نیروهای نظامی در خاک یک کشور، باید با اجازه دولت آن کشور و یا با مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد باشد و خلاف این امر دخالت آشکار در امور یک کشور مستقل محسوب میشود».
ارتش ترکیه از روز ۲۰ ژانویه عملیاتی را علیه "یگانهای مدافع خلق" (یپگ) در عفرین، واقع در شمال غربی سوریه، زیر عنوان "شاخه زیتون" آغاز کرد. نیروهای کرد "یپگ" مورد حمایت آمریکا هستند. ترکیه اما حضور کردهای مسلح در مرزهایش را تهدیدی علیه حاکمیت خود میداند.
ایران یک روز پس از آغاز حمله به عفرین، خواستار پایان دادن به عملیات ترکیه در سوریه شد و اعلام کرد که این تحولات را "با نگرانی" پیگیری میکند. مخالفت ایران اما چندان پررنگ نبود و به نظر هم نمیرسد که ترکیه آن را چندان جدی گرفته باشد. روسیه نیز از ابتدا متهم بود که با دادن چراغ سبز به ترکیه، عملیات عفرین را امکانپذیر کرده است. از دردسرساز شدن احتمالی کردهای مورد حمایت آمریکا برای تثبیت حضور ایران در سوریه، استفاده از نفوذ ترکیه برای عقبنشینی شورشیان از مناطقی در جنوب این کشور و نیز تضعیف آمریکا در سوریه، به عنوان فاکتورهای اصلی این "چراغ سبز" نام برده میشود.
پایبندی "مشروط" به برجام
حسن روحانی در بخش دیگری از گفتوگوی تلفنی خود با همتای روساش، به توافق هستهای قدرتهای بزرگ با ایران نیز پرداخت و پایبندی ایران به برجام را عملا با این جمله به پایبندی طرف مقابل منوط کرد: «ایران همچنان به تعهداتش به برجام تا زمانی که طرف مقابل به آن پایبند باشد، متعهد خواهد ماند».
رئیس جمهوری ایران همچنین خواستار جلوگیری از "اقدامات تخریبی برخی کشورها" علیه برجام شد و ضمن "کاملا تبلیغاتی و بیاساس" خواندن اتهام ارسال موشک برای حوثیهای یمن از سوی واشنگتن و ریاض، آن را "صرفا تلاشی در ادامه اقدامات دولت ترامپ برای تضعیف برجام" دانست.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز توافق هستهای با ایران را "بسیار مهم" خوانده و گفته است: «روسیه معتقد است هر تلاشی برای تضعیف این توافق برای منطقه بسیار مضر و خطرناک است و ما این موضع خود را صراحتا به اطلاع همتایان خود رساندهایم».
نتیجه توافق هستهای با ایران موسوم به برجام در تیرماه ۱۳۹۴، لغو تحریمهای مرتبط با برنامه اتمی جمهوری اسلامی در قبال محدودیت این برنامه بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز ۱۲ ژانویه با تعلیق تحریمهای هستهای علیه ایران برای یک دوره ۴ ماهه دیگر موافقت کرد. او اما همزمان، با اشاره به اینکه این "آخرین باری" است که تعلیق تحریمها را تمدید میکند، تأکید کرد که دوره ده سالهی توقف غنیسازی اورانیوم در ایران باید دائمی شود، زیرا در غیر این صورت خطر دست یافتن جمهوری اسلامی به سلاح اتمی منتفی نخواهد بود.
رئیس جمهوری آمریکا جمهوری اسلامی را بارها به خاطر "حمایت از تروریسم" و گروههای شبهنظامی در خاورمیانه، بیثباتسازی منطقه و برنامه موشکهای بالستیکاش متهم به نقض "روح برجام" کرده است. ترامپ که بارها تهدید به خروج از برجام کرده، خواستار مذاکره طرفین توافق هستهای با ایران برای اصلاح مواردی است که به نظر او نقض این توافق هستند. ایران اما تاکنون هرگونه مذاکرهای برای ایجاد تغییر در برجام را رد کرده است.