روحانی به جنتی: چه کسی مستحق ملامت است؟
۱۳۹۷ اردیبهشت ۲۶, چهارشنبهحسن روحانی در جلسه هیات دولت به بیانیه خبرگان واکنش نشان داد و با گلایه از ایجاد دودستگی در کشور گفت: «امروز روزی نیست که همدیگر را پای میز سوال ببریم.»
او افزود که شاید در آینده چنین فرصتی پیش بیاید: «که بسیار از آن استقبال میکنیم اما در زمان کنونی همه باید در برابر فشارهای آمریکا متحد باشیم.»
روحانی با یادآوری این که آمریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شد، پرسید که دولت ایران در این امر تخلف کرده یا دولت آمریکا؟ او گفت: «این که چه کسی مستحق ملامت است باید روشن شود و مبادا یک عدهای خطا کنند. امروز آمریکا به عنوان ناقض عهد و تخلف از مقررات بینالمللی باید مورد فشار قرار گیرد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بیانیهای که روز یکشنبه (۲۳ اردیبهشت / ۱۳ مه) با نام و آرم مجلس خبرگان خطاب به دولت روحانی صادر شد، به سفارش احمد جنتی، دبیر این نهاد، نوشته شده است؛ روحانی سالخورده و تندرویی که به تازگی به دلیل کهولت و ضعف جسمانی تریبون نماز جمعه تهران را واگذار کرد.
در این بیانیه از روحانی خواسته شده که به خاطر خسارتهای برجام و زیر پا گذاشتن خطوط قرمز تعیین شده از سوی آیتالله خامنهای، از مردم عذرخواهی کند.
حسن روحانی در جلسه هیات دولت، بدون اشاره به نام جنتی یا مجلس خبرگان، تذکر آیتالله خمینی در سال ۱۳۶۵ را یادآوری کرده که به نویسندگان نامهای با هشت امضا نهیب زد. آن نامه که پس از افشای ماجرای مک فارلین (ایران کنترا) نوشته شد، وزارت خارجه را ملزم به ادای توضیح میکرد.
در ماجرای مک فارلین، نمایندگان دو دولت ایران و آمریکا به طور مخفیانه، برای تامین تسلیحات مورد نیاز ایران در جنگ با عراق به ازای آزادی گروگانهای آمریکایی در لبنان مذاکره کردند. افشای این مذاکرات به جریانهای افراطی چپ و راست از طرفین نسبت داده شد.
روحالله خمینی در ۲۹ آبان ۱۳۶۵ گفته بود: «هیچ توقع نداشتم که در این زمان که باید فریاد بزنند سر آمریکا، فریاد میزنند سر مسئولینمان. چه شده است؟ در یک چنین مسأله مهمی باید همه دست به دست هم بدهید و ثابت کنید به دنیا که وحدت دارید، چرا شما میخواهید تفرقه و دودستگی ایجاد کنید، چه شده است شما را و کجا دارید میروید؟»
دبیرخانه شورای اطلاعرسانی دولت پیشتر اطلاعیهای در مورد بیانیه خبرگان صادر کرد؛ بی آن که نامی از آیتالله جنتی یا این نهاد ببرد: «متأسفانه آنان که باید عذرخواه مواضع نادرست خود در گذشته باشند، طلبکارانه به دستاوردهای ملی میتازند و حاضر نیستند به این سئوال پاسخ دهند که خسارتهای تحریم ظالمانه بر ملت ایران چه میزان بوده و برای پیشگیری به موقع از آن خسارتها چه کردهاند.»
احمد خاتمی، عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان، روز چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت گفت که این بیانیه خبرگان رهبری نیست بلکه از جایگاه حقیقی آیتالله جنتی صادر شده است. او توضیح داد: «طبق قانون اساسی در کشور همه افراد در مسائل جزئی و کلی کشور حق اظهارنظر دارند و رئیس مجلس خبرگان رهبری هم اظهارنظر دارد و این که گفته میشود مجلس خبرگان دخالت در دیپلماسی کرده سخن شایستهای نیست. دخالت زمانی صورت میگیرد که نهاد یا شخصی با اعمال قدرت بخواهد مسیری را تغییر دهد.»
بیانیه خبرگان واکنشهای زیادی نزد فعالان و تحلیلگران سیاسی ایجاد کرده است؛ از جمله:
● علی اکبر مسعودی خمینی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: آقای جنتی در کلماتتان مواظب باشید و فکر کنید چه میگویید. اگر رهبری با برجام و مذاکرات مخالف بودند مگر آقای روحانی میتوانست بگوید نه.
● مجید انصاری، دبیر مجمع روحانیون مبارز: فاصله بین دفتر جنتی با دفتر رئیس جمهور کمتر از صد متر است؛ تلفن سیاسی هم دم دستشان است؛ چرا بیانیه؟ صدور بیانیه نشان دهنده نوعی مقابله است.
● عبدالله رمضانزاده، عضو جبهه مشارکت: آقای جنتی صادقانه از پیشگاه ملت به خاطر حذف شایستگان در انتخابات دورههای مختلف مجلس و ریاست جمهوری، عذرخواهی کند.البته بخاطر حمایت کامل از احمدی نژاد باید علاوه بر عذر خواهی صادقانه توبه کند.
● رسول منتجبنیا، قائممقام حزب اعتماد ملی: کسانی باید عذرخواهی کنند که در دولت گذشته دنیا را تحریک کردند. برخی افراد هم در نماز جمعه از او حمایت کردند که باید عذرخواهی کنند. اگر قرار بر عذرخواهی است کل نظام باید عذرخواهی کند نه رئیس جمهور. چون این مسایل کلان را رئیس جمهور تصمیم گیری نمیکند.
● علی مطهری، نایب رئیس مجلس: «آیا تکلیف شرعی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین میکنید یا مقام رهبری؟ همچنین آیا تکلیف قانونی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین میکنید یا مجلس؟»
اصولگراها و گروههای مخالف برجام که از آنها تحت عنوان "دلواپسان" یاد میشود، واکنش چندانی به بیانیه جنتی نشان ندادهاند. ناصر ایمانی، تحلیلگر اصولگرا، از اندک کسانی است که این "پرخاشگریها" و بحث بر سر تقصیر و مقصر را به سود کشور ندانسته است.
روزنامه "اعتماد" به نقل از ایمانی نوشت: «بیانیه میان دبیرخانه مجلس خبرگان و پاسخ شورای اطلاعرسانی دولت ناراحتکننده بود. این مکالمه در حد مسئولان عالیرتبه کشور نیست. حتی در حد دو جریان سیاسی کشور هم نیست که به یکدیگر پاسخ دهند.»