روحانی با طرح "ابتکار صلح هرمز" عازم نیویورک شد
۱۳۹۸ مهر ۱, دوشنبهحسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در آستانه سفر به نیویورک برای شرکت در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد بار دیگر اعلام کرد که طرحی به نام "ابتکار صلح هرمز" را به این نهاد بینالمللی خواهد برد.
روحانی روز دوشنبه اول مهر (۲۳ سپتامبر) سفر خود به نیویورک را دارای "اهمیت ویژهای" دانست و با اشاره به اینکه "احساس ما این بود که آمریکا خیلی تمایلی ندارد که هیاتهای ایرانی در سازمان ملل حضور داشته باشند" گفت: «وقتی آنها تمایلی برای این سفر ندارند ما باید برای انجام این سفر اصرار داشته باشیم ما باید به سازمان ملل رفته و حرف خود را بزنیم، چون دارای منطق و استدلال کافی هستیم.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
به گزارش ایسنا، رئیس جمهوری ایران همچنین تشدید تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی را نشانه "استیصال کامل" این کشور دانست و با تأکید بر اینکه "مسائل منطقه حاد شده است" افزود: «برخوردها و نگرانیهایی وجود دارد که ریشه آن معلوم است، ولی وقتی حادثهای آغاز میشود اتهامات شروع میشود اما معلوم است که آمریکا اهداف دیگری دارد. وزیر خارجه آمریکا مدام حرفهای بیمنطق میزند و من ندیدهام تا حالا یک حرف منطقی بزند، همه حرفهایش نادرست است. غیرمنطقی بودن وزیر خارجه آمریکا از عجایب تاریخ است.»
حسن روحانی سپس به حادثه حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی پرداخت و با بیان اینکه "آمریکا خسارت آرامکو را بیشتر از آنچه هست تبلیغ میکند" گفت: «خساراتی که در دو هفته جبران میشود را میگویند تا یک ماه جبران آن طول میکشد. هدف آمریکا تصرف منطقه است. آنها میخواهند کل نفت شرقی عربستان سعودی را در مشت بگیرند، البته این دعوا دعوای مخصوص ما نیست. دعوای مخصوص آمریکا و چین است و آنها از این مسائل منطقه سوءاستفاده میکنند و دنبال قراردادهای نظامی جدید هستند و سر و صداها برای حضور بیشتر در منطقه است.»
روحانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «در حادثه آرامکو افکار عمومی تجاوز به یمن را محکوم میکند. آرامکو محصول تجاوز عربستان سعودی، امارات متحده عربی و آمریکا به یمن است که اگر این تجاوز انجام نمیشد، این حمله هم صورت نمیگرفت.»
پس از حملات گسترده به تاسیسات نفتی عربستان، احتمال دیدار بین رؤسای جمهوری ایران و آمریکا برای حل مسالمتآمیز اختلافات دو کشور بهشدت کاهش یافت. پس از این حملات که حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی مسئولیت آن را برعهده گرفتند، آمریکا بر دامنه تحریمها علیه ایران افزود و خبر از اعزام نیروی نظامی بیشتر به منطقه داد.
روحانی در ادامه سخنان امروز خود گفت: «ما در این شرایط طرحی را به نام ابتکار صلح هرمز به سازمان ملل میبریم که اساس آن همکاری جمعی کشورهای درون منطقه خلیج فارس است، البته این طرح امنیتی نیست بلکه اقتصادی و سیاسی هم هست.»
رئیس جمهوری ایران افزود: «ما از همه کشورهای حوزه خلیج فارس و هرمز در این ائتلاف دعوت میکنیم تا خودمان امنیت منطقه را تضمین کنیم، البته عکسالعملها به این طرح هنوز روشن نیست. امیدواریم این طرح را در سازمان ملل تشریح کرده و به دنیا اعلام کنیم ایران دنبال صلح بلندمدت در منطقه است.»
روحانی با اشاره به اینکه "در این طرح از سازمان ملل هم دعوت شده" افزود: «ما معتقدیم راهحل منطقه از درون منطقه خواهد بود و آنها که از بیرون منطقه میآیند نمیتوانند صلح و امنیت را تامین کنند. آمریکا از سال ۲۰۰۱ در منطقه است، ولی نتوانسته امنیت را به وجود بیاورد.»
برنامههای "فشرده"
رئیس جمهوری ایران همچنین خبر داد که در جریان سفر او به نیویورک جلسهای در سطح وزیران خارجه میان ایران و کشورهای ۱+۴ برای بررسی "مسایل هستهای و کاهش تعهدات برجامی" برگزار خواهد شد. روحانی افزود که در جریان سفر به نیویورک، علاوه بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، "۱۵ ملاقات با سران کشورهای مختلف" و "چند نشست با مدیران و مسئولان رسانهها و فرهیختگان و صاحبنظران آمریکا و چند مصاحبه" خواهد داشت.
پرویز اسماعیلی، معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر ریاستجمهوری ایران نیز اعلام کرده است که روحانی در جریان سفر به نیویورک با سران کشورهای فرانسه، بریتانیا، ژاپن، سوئیس، اسپانیا، عراق، سوئد و پاکستان دیدار خواهد کرد. اسماعیلی همچنین از مصاحبه تلویزیونی روحانی با "دو شبکه مهم آمریکا" و دیدار او با دبیرکل سازمان ملل متحد خبر داد و گفت: «نشست مطبوعاتی در پایان سفر رئیسجمهور در ظهر پنجشنبه انجام شده و سپس وی نیویورک را به سمت تهران ترک میکند.»
به گزارش ایسنا، آمریکا به معاونان دفتر ریاست جمهوری ایران که "برنامههای حسن روحانی را اداره میکنند" و نیز به "کل تیم رسانهای هیأت ایرانی" ویزا نداده است. همچنین گفته شده که رفتوآمد روحانی میان محل اقامت او و سازمان ملل و نمایندگی جمهوریاسلامی در نیویورک محدود شده است. طبق همین گزارش، مدت ویزای روحانی برای سفر به نیویورک نیز چنان کوتاه است که دیدارها و گفتوگوهای مهمی که برای او با سران کشورهای جهان پیشبینی شده، در "چارچوب فشردهای" برنامهریزی شده است.
نیویورکتایمز نیز نوشته است که هیأت ایرانی شرکتکننده در مجمع عمومی سازمان ملل و تیم همراه آنان در مجموع ۱۲۴ نفر بودهاند، اما آمریکا از صدور روادید برای حدود ۴۰ نفر از آنان خودداری کرده است. به گزارش این روزنامه آمریکایی، این اقدام به دلیل ارتباط این افراد با نیروهای مسلح ایران صورت گرفته است. یک مقام آمریکایی به نیویورکتایمز گفته است که گرچه برای محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روادید صادر شده است، اما تردد او محدود به حوالی مقر سازمان ملل خواهد بود.
وزیر خارجه ایران که جمعه گذشته به نیویورک سفر کرده، در مصاحبه با شبکه خبری سیبیاس گفت که مقامهای آمریکایی به او گفتهاند که ویزایش با اغماض صادر شده، وگرنه واجد دریافت آن نبوده است. نام ظریف در فهرست تحریمهای آمریکا قرار دارد. او در سفر قبلی به نیویورک نیز تنها حق رفت و آمد به مقر سازمان ملل و نمایندگیهای جمهوری اسلامی را داشت.
"آمادگی مشروط" برای دیدار با ترامپ
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، گرچه بار دیگر از تمایل خود برای حل مسالمتآمیز مناقشه با ایران سخن گفته، اما همزمان تأکید کرده است که قصد دیدار با هیچ مقام ایرانی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل را ندارد. ترامپ در عین حال گفته است که هیچ گزینهای در مورد ایران به طور کامل از روی میز برداشته نشده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در چنین شرایطی گفته میشود که روحانی برای دیدار خود با ترامپ به شکل مشروط ابراز آمادگی کرده است. کریستین امانپور، مجری شبکه سیانان که با وزیر خارجه ایران در محل نمایندگی ایران در نیویورک گفتوگویی تلویزیونی داشت، دیروز یکشنبه در توییتر نوشت: «جواد ظریف امروز به من گفت روحانی حاضر استاین هفته در نیویورک با ترامپ دیدار کند؛ اگر ترامپ بپذیرد تحریمهای ایران را بردارد و در ازایش، برای همیشه بر برنامه هستهای ایران نظارت بینالمللی باشد.»
رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته بار دیگر موضوع دیدار با همتای ایرانی خود را مطرح کرده و گفته بود که اگر شرایط دیدار با روحانی فراهم شود، احتمال چنین دیداری کاملا منتفی نیست. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز بر تمایل کشورش برای حل مسالمتآمیز مناقشه با ایران تاکید کرده است.