روحانی: آزادی سه آمریکایی در گرو آزادی شهروندان ایرانی

حسن روحانی که برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده است، در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی سی ان ان به احتمال آزادی سه آمریکایی در صورت آزادی شهروندان ایرانی که در آمریکا زندانی هستند، اشاره کرد.

رئیس‌جمهور ایران روز یکشنبه (۲۷ سپتامبر / ۵ مهر) در گفت‌وگو با کریستیان امانپور، خبرنگار سی‌ان‌ان، با اشاره به زندانیان ایرانی در آمریکا تصریح کرد که اگر ایالات متحده گام‌های لازم را در راه آزادی آنان بردارد، او نیز تمامی تلاش خود را خواهد کرد تا شهروندان آمریکایی ‌زندانی در ایران فوری آزاد شوند.

بیشتر بخوانید: روحانی: مشکلات ایران و آمریکا با دست دادن حل نمی‌شود

به گزارش خبرگزاری فرانسه، روحانی در این مصاحبه همچنین گفته است که هیچ چیزی به اندازه تحقق این امر "باعث خوشحالی او نخواهد شد".

جسیون رضاییان، امیر حکمتی و سعید عابدینی سه شهروند آمریکایی ‌زندانی در ایران هستند. افزون بر این سه‌نفر شهروند دیگری از آمریکا به نام رابرت لوینسون که گفته می‌شود، جاسوس اف‌ بی ‌آی بوده، در سال ۲۰۰۷ در سفری به جزیره‌ی کیش ناپدید شد.

در حالی که آمریکا بر این باور است که مقامات جمهوری اسلامی ممکن است از سرنوشت لوینسون آگاه باشند، ایران در این باره اظهار بی‌اطلاعی کرده است.

جیسون رضاییان خبرنگار روزنامه آمریکایی "واشنگتن‌پست" در ایران تیر ماه سال ۱۳۹۳ بازداشت و حدود یک سال بعد به اتهام "جاسوسی" دادگاهی شد. آخرین جلسه دادگاه او ۱۹ مرداد ماه امسال برگزار شد. طبق آخرین گزارش‌ها حکم پرونده رضاییان صادر شده، اما هنوز به مرحله ابلاغ نرسیده است.

بیشتر بخوانید: "زمان توجه دولت روحانی به حقوق بشر فرا رسیده است"

امیر حکمتی که در آمریکا متولد شده، در ماه اوت سال ۲۰۱۱ برای دیدار با بستگانش به ایران سفر کرد. او پس از مدتی بازداشت و متهم به جاسوسی شد. ایران ادعا کرده که او در عراق و افغانستان آموزش جاسوسی دیده است. جان کری، وزیر خارجه آمریکا در ماه اوت سال جاری میلادی در آستانه چهارمین سالگرد بازداشت این زندانی آمریکایی خواستار آزادی او شده بود.

سعید عابدینی کشیش آمریکایی ایرانی‌تبار است که بیش از دو سال و نیم پیش به اتهام نقض امنیت ملی از طریق تشکیل کلیساهای خانگی در ایران دستگیر و به هشت سال حبس محکوم شد.

بحث مبادله زندانیان

این نخستین بار نیست که موضوع آزادی متقابل زندانیان آمریکایی مطرح می‌شود. سرنوشت زندانیان آمریکایی در ایران از موضوعاتی بود که در دیدار اخیر جان کری و محمدجواد ظریف، وزیران خارجه ایالات متحده و جمهوری اسلامی نیز مورد بحث قرار گرفت.

این دیدار یک روز پیش از گفت‌وگوی حسن روحانی با شبکه تلویزیونی سی ان ان انجام گرفت.

به گفته‌ی جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، کری در دیدار خود با ظریف مراتب نگرانی دولت آمریکا از ادامه بازداشت شهروندان این کشور در ایران را به همتای ایرانی خود ابراز داشته و "خواهان بازگشت آنان به کشورشان شده است".

طبق گزارش اشپیگل آنلاین جان کری نیز تایید کرده که با ایران در مورد "تبادل زندانیان" چند گفت‌وگو صورت گرفته است. به گفته‌ی وزیر خارجه آمریکا باید منتظر ماند و دید که روند تحولات چگونه خواهد بود.

تلاش متقابل ایران

جمهوری اسلامی نیز در مقابل در تلاش افزایش فشار بر آمریکا برای آزادی شهروندان ایرانی است. وزارت خارجه ایران در اوایل شهریور ماه امسال از آمریکا خواستار آزادی هر چه زودتر آنان شده بود.

مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز ۴ شهریور ماه در نشستی خبری از دولت و مراجع قضایی آمریکا خواسته بود که هر چه سریع‌تر به بازداشت ایرانیان زندانی در این کشور خاتمه دهند.

خبرگزاری ایرنا به نقل از او گزارش داده بود که "۱۹ ایرانی با ادعای نقض تحریم‌های آمریکا" در این کشور زندانی هستند. سخنگوی وزارت خارجه ایران وضعیت آنان را "یکی از دغدغه‌های" مقامات جمهوری اسلامی خوانده بود.

درخور توجه آنکه حسن قشقاوی یک روز پیش از سخنان مرضیه افخم موضوع مبادله زندانیان ایرانی و آمریکایی را رده کرده و در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد احتمال مبادله جیسون رضاییان گفته بود که این موضوع واقعیت ندارد.

بیشتر بخوانید: حسن قشقاوی: معاوضه زندانیان ایرانی و آمریکایی واقعیت ندارد

قشقاوی که معاونت کنسولی و پارلمانی وزارت خارجه جمهوری اسلامی را برعهده دارد، اظهار داشته بود: «بحث تبادل زندانیان مطرح نیست و چنین چیزی واقعیت ندارد. زیرا هر کدام از این موارد شرایط خاصی را دارد و ما در حال پیگیری این موارد هستیم و چنین چیزی را تا کنون نشنیده‌ام.»

این تنها رویکرد متناقض مقامات ایران در این باره نیست. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی روز ۲ سپتامبر در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی سی ان ان در ارتباط با زندانیان آمریکایی در ایران گفته بود که جمهوری اسلامی "علاقه‌ای به نگاه داشتن این افراد در زندان ندارد". او تلاش‌های دیپلمتاتیک در این زمینه را مناسب خواند بود.