رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی در شورای عالی فضای مجازی
۱۴۰۳ دی ۴, سه‌شنبه
به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، در سومین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم، به ریاست مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، "رفع فیلتر پیام‌رسان واتس‌اپ و همچنین اپلیکیشن گوگل‌پلی" به تصویب رسید.
در این جلسه که روز سه‌شنبه، ۴ دی ماه و با حضور سران قوای مقننه و قضائیه و همچنین اعضای حقوقی و حقیقی شورای عالی فضای مجازی برگزار شد، بر "اهمیت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی و همچنین حمایت از سکوهای داخلی" تاکید شد.
در همین حال، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات در شبکه اجتماعی اکس (توئیتر سابق) نوشت: «گام اول رفع محدودیت از اینترنت را با همدلی و وفاق برداشتیم.»
وزیر ارتباطات طی روزهای گذشته در گفتگو با رسانه‌های داخلی ایران بر "جدیت دولت چهاردهم در رفع فلیترینگ" تاکید کرده بود. هاشمی در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت با استناد به آمارها گفته بود که در ۸۰.۵ درصد گوشی‌های کشور "وی‌پی‌ان" نصب شده است.
هاشمی تاکید کرده بود: «فیلترشکن‌ها علیه زیرساخت‌های کشور اقدام می‌کنند و تهدید امنیتی برای کشور محسوب می‌شوند.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
از جمله وعده‌های پزشکیان در تبلیغات انتخاباتی‌اش، سامان دادن به وضع اینترنت و برداشتن فیلترینگ بود. او گفته بود: «من به ریاست برسم، قطع به یقین در رابطه با ممنوعیت‌هایی که گذاشته شده و باعث عصبانیت کاربران شده و باعث شده خیلی از شغل‌ها تخریب شود، برخورد خواهم کرد و با قاطعیت جلوی آن خواهم ایستاد.»
بیشتر بخوانید: سخنگوی دولت: فیلترینگ به اهداف مورد نظر نرسیده است
رئيس دولت چهاردهم اما در اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی که ۱۰ مهر با حضور روسای قوا برگزار شد، بر "لزوم اجرایی‌شدن سیاست‌های ابلاغی" علی خامنه‌ای در حوزه فضای مجازی تاکید کرد. رهبر جمهوری اسلامی بارها از "ول بودن" فضای مجازی به‌رغم فلیترینگ انتقاد کرده و خواستار کنترل بیشتر فضای مجازی شده بود.
پزشکیان همچنین در این جلسه به جای آن که گامی برای رفع فیلترینگ بردارد، تنها دستور داد وضعیت اینترنت در ایران "بررسی" شود.
روزنامه شرق در آن زمان و در واکنش به این اظهارات رئیس‌جمهور نوشت: «اگر قرار است تازه مسئولان مربوطه به بررسی وضعیت اینترنت بپردازند و آن را گزارش دهند، پس چرا او در کارزارهای انتخاباتی‌اش روی این نقطه دست گذاشت که از وضعیت اسف‌بار اینترنت باخبر است و اگر رئیس‌جمهور شود، با سیاست‌گذاری مشخص جلوی محدودیت‌های اینترنتی و فیلترینگ بدون ضابطه را می‌گیرد؟»
بیشتر بخوانید: دولت به جای رفع فیلترینگ، فروش فیلترشکن را هدف گرفته است
مسعود پزشکیان ۲۳ آبان ماه و در جلسه با اعضای هیئت دولت با اظهارات متفاوت‌تری در حوزه فضای مجازی و فیلترینگ حضور یافت.
رئيس جمهوری ایران در این جلسه گفت: «فیلترینگ نه تنها مشکلی از کشور حل نکرده است بلکه "علاوه بر بدتر کردن شرایط" باعث ایجاد "رانت‌خواری در فروش فیلترشکن" و "ایجاد نارضایتی برای مردم" شده است.»
او بدون اینکه به نام شخص یا نهادی اشاره کند، اصرار به ادامه فیلترینگ و محدودسازی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی را "تعجب‌آور" خواند و در بخش دیگری از صحبت‌هایش توضیح داد که طرح دولت برای رفع فیلترینگ "به معنای رها کردن فضای مجازی نیست" و باعث "تقویت حکمرانی و استفاده بهینه مردم از آن خواهد شد."
او همچنین افزود، دولت به دنبال ایجاد نگاه مشترک با دیگر نهادهای حاکمیتی درباره رفع فیلترینگ است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
علی مطهری، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و از مخالفان فیلترینگ گسترده در ایران نیز پیشتر با انتقاد از کارایی فیلترینگ در کشور گفته بود: «فیلترینگ به اقدامی بی‌حاصل تبدیل شده و به صلاح مردم و کشور است که سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی فیلترشده به حالت عادی بازگردند.»
مطهری همچنین به محدودیت‌های دولت در شورای عالی فضای مجازی اشاره کرده و گفته بود که آرای مخالف در این شورا غالب است.
مطهری تاکید کرده بود که بهتر است وعده‌های داده‌شده درباره رفع فیلترینگ عملی شود تا این وضعیت زیان‌بار برای کشور پایان یابد.
ایران یکی از سخت‌گیرانه‌ترین قوانین کنترل اینترنت در جهان را اعمال می‌کند. اما ایرانیان با استفاده از فیلترشکن‌ها به‌طور گسترده محدودیت‌ها را دور می‌زنند و به پلتفرم‌های مسدود شده‌ای مانند فیس‌بوک، توییتر، تلگرام و یوتیوب دسترسی پیدا می‌کنند. با این حال مدت‌هاست که فیلترینگ، بخصوص فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال را تحت فشار گذاشته است.
فیلترینگ به‌ویژه از شهریور ۱۴۰۱ و در پی موج اعتراضات "زن زندگی آزادی" در ایران تشدید شد. دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی برای سرکوب اعتراضات مردمی فیلترینگ گسترده‌ای را اعمال کردند.
این مساله گاه با قطعی چند روزه یا چند ساعته اینترنت توأم بوده است.