رایزنیهای فشرده ایران و بریتانیا برای احیای روابط
۱۳۹۲ مهر ۱۶, سهشنبهبه گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر امور خارجهی بریتانیا به مجلس این کشور از گفتوگوهایی که با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجهی ایران انجام داده است، گزارش داد. وزرای امور خارجه ایران و بریتانیا، دو بار در حاشیهی نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با یکدیگر ملاقات و گفتوگو کرده بودند. ویلیام هیگ، همچنین روز دوشنبه (۷ اکتبر) تلفنی با محمدجواد ظریف تماس گرفته بود. وی دربارهی گسترش مناسبات سیاسی میان دو کشور و گشایش سفارت بریتانیا در تهران در نیویورک گفته بود: «لندن باید اطمینان پیدا کند که سفارتش میتواند کارهای یک سفارت را بهراحتی انجام دهد.»
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز روز سهشنبه با اشاره به گفتوگوهای هیگ و ظریف درباره روابط ایران و بریتانیا، گفت: «پیرو مذاکرات دو وزیر خارجه در نیویورک مقرر شد گفتوگوها بین نمایندگان دو وزارت خارجه ادامه یابد و پیرو این گفتوگوها روز دوشنبه ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس در تماس تلفنی بامحمدجواد ظریف پیشنهاد داد که دو کشور نسبت به تعیین کاردار غیرمقیم در پایتختهای دو کشور اقدام کنند.»
برقراری روابط دوستانه
ویلیام هیگ در ادامه گزارشش به نمایندگان پارلمان چشمانداز بازگشایی سفارتها را مثبت توصیف کرد. او گفت: «من خیلی روشن به آقای ظریف گفتم که بریتانیا خواهان ارتباط مستقیم و برقراری روابط مجدد با ایران است.» وی ضمن اشاره به توضیح موضع ظریف، افزود: «هر دوی ما بر این نکته تاکید کردیم که خواهان روابط مقابلهجویانه با یکدیگر نیستیم.» وزیر امور خارجهی بریتانیا، سپس گفت که ادامهی گفتوگوها میتواند احتمالا به بازگشایی سفارت ایران در لندن و نمایندگی بریتانیا در تهران بیانجامد.
ویلیام هیگ، همچنین یادآور شد که "لحن ایران پس از انتخاب روحانی تغییر کرده است." وی افزود: «با این حال ما نباید به دشواریهای پیشرو، کم بها بدهیم.» وزیر امور خارجهی بریتانیا همچنین گفت که دولت متبوعش، از "تمام امکانات خود برای سنجش صداقت ایران" استفاده خواهد کرد.
بنا به گزارش ویلیام هیگ به مجلس این کشور، گفتوگوهای وزرای امور خارجه ایران و بریتانیا در مرحلهی تعیین شمار افراد سفارت، بررسی شرایط کادر محلی و حوزهی وظایف آنها در سفارت است.
وزیر امور خارجهی بریتانیا، در پایان گزارش خود گفت که او و همتای ایرانیاش بر سر این نکته توافق دارند که "برقراری این رابطهی تاریخی، به روندی گام به گام و دو جانبه نیاز دارد."
دلیل تیرگی روابط دو کشور
روابط ایران و بریتانیا از سال ۲۰۱۱، در پی حملهی گروهی که ظاهرا از دانشجویان بسیجی و هوادار دولت احمدینژاد بودهاند، به سفارت بریتانیا در تهران به پایینترین سطح خود رسید.
در پی این حمله، دولت بریتانیا کارکنان سفارت این کشور در تهران را فراخواند و فعالیت خود را در ایران به حال تعلیق درآورد. دولت دیوید کامرون٬ نخستوزیر بریتانیا٬ همچنین دستور اخراج دیپلماتهای ایرانی از لندن را صادر کرد.
پس از انتخاب حسن روحانی به مقام ریاستجمهوری ایران٬ نخستوزیر بریتانیا طی نامهای رسمی اعلام کرد که خواهان بهبود روابط تیرهی میان تهران و لندن است.
کامرون در نامهی خود اظهار امیدواری کرده بود که ایران، "مسیر متفاوتی در پیش گیرد و آمادهی بهبود قدم به قدم و دو جانبهی روابط تهران و لندن شود". نخستوزیر بریتانیا همچنین تاکید کرد بود که "بهبود روابط دوجانبه، فرایندی تدریجی و مستلزم رسیدگی به موضوعات مختلف است."