دیپلماسی هاتداگ و نگرانی عربها
۱۳۸۸ خرداد ۱۳, چهارشنبهسفارتخانههای آمریکا در سرتاسر جهان برای شرکت در جشن استقلال آمریکا (۴ ژوئیه) از دیپلماتهای ایرانی نیز دعوت خواهند کرد. این خبر را نخست روزنامهی "نیویورک تایمز" و به دنبال آن "هرالد تریبون" به نقل از منابعی در دستگاه دیپلماسی ایالات متحدهی آمریکا نوشتهاند. خبر را وزارت امور خارجهی آمریکا تأیید کرده است. در مهمانیهای آمریکایی بسیار پیش میآید که نخست با "هاتداگ" که نوعی سوسیس است، پذیرایی کنند. از این رو شیوهی تازهای که وزارت امور خارجهی آمریکا برای ارتباطجویی با ایران در پیش گرفته، در رسانهها فورا به "دیپلماسی هاتداگ" شهرت یافته است.
نگرانی عربها و اسرائیلیها
دعوت از نمایندگان سفارتخانههای جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف برای صرف "هاتداگ" در سفارتخانههای آمریکا حلقهای از زنجیرهی کنش و واکنشهای اخیر ایران و آمریکا در برابر هم است برای آنکه تکلیف رابطه با یکدیگر را روشن کنند، آن هم با این امیدواری که مناسبات عادی شود. هر دو طرف امتیازهایی را در بهبود روابط میبینند و طبعا به فکر افزودن بر آنها و دستیابی سریع به آنها هستند.
احتمال بهبود روابط ایران و آمریکا هم باعث نگرانی عربها شده است هم اسرائیل. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در سفر اخیرش به آمریکا مدام کوشید خطر ایران را برجسته کند تا از فشار آمریکا بر روی خود برای تن دادن به طرح دولت مستقل فلسطینی و پیشبرد صلح در خاورمیانه بکاهد.
عربها نیز خطر ایران را برجسته میکنند. رویترز در گزارشی در آستانهی سفر اوباما به خاورمیانه که اولین ایستگاه آن عربستان سعودی است، نوشته است که انتظار میرود ملک عبدالله در دیدار با اوباما نگرانی خود را از بابت دیپلماسی جدید واشنگتن در برابر تهران ابراز کند. پادشاه عربستان نگران آن است که تمرکز توجه بر روی ایران در واشنگتن ممکن است به ضرر رابطه آمریکا با ریاض تمام شود.
صلح خاورمیانه و بهبود رابطه با مسلمانان
ایستگاه دوم سفر خاورمیانهای اوباما مصر است. او قرار است در دانشگاه الازهر نطقی کند که خطاب به مسلمانان است و مضمون آشتیجویانهای دارد. اوباما در مصاحبهای با "بی بی سی" گفته است که خوب میداند که مسائل موجود با یک سخنرانی حل نمیشوند.
آمریکا امیدوار است که تلاش بیشتر برای برقراری صلح در خاورمیانه بازتاب مثبتی در جهان اسلام داشته باشد. صلح خاورمیانه یکی از نکات اصلی گفتوگوهای امروز اوباما و ملک عبدالله است. این موضوع نیز به مسئلهی ایران ربط دارد. عربستان سعودی، که در صدد احیای طرح سال ۲۰۰۲ برای تشکیل دولت فلسطینی و برقراری صلح در خاورمیانه است، در پیشبرد این طرح انزوای جمهوری اسلامی ایران را میبیند. این طرح − که مبتکر آن عربستان سعودی است و اتحادیهی عرب را پشت خود دارد − نزاع خاورمیانه را به مسئلهی فلسطین محدود نمیکند و برقراری روابط عادی میان همهی کشورهای عربی با اسرائیل را آماج خود قرار میدهد. با این طرح فضای سیاسی خاورمیانه "عربی"تر میشود و همین امر چیزی است که از نظر عربستان نقش ایران را در صحنهی خاورمیانه تقلیل میدهد.
در میان اعراب و آمریکاییان این اتفاق نظر وجود دارد که ستیز خاورمیانه آبشخور سیاستهای تندروانهی تهران و مورد حمایت تهران بوده است. امید میرود که آرامش در منطقه، تهران را هم آرام کند.
RN/KG