دیپلماتهای غربی: شانس توافق هستهای افزایش یافته است
۱۳۹۴ خرداد ۲۹, جمعهبا نزدیک شدن به پایان ضربالاجل مذاکرات هستهای میان ایران و کشورهای ۵+۱ (ایالات متحده آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا، چین و آلمان) نگرانیها در مورد شکست گفتوگوهای دو ساله، بیشتر شده است.
با این وجود خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از دیپلماتهای حاضر در محل مذاکرات میگوید احتمال دستیابی به یک توافق نهایی بیش از ان چیزی است که منابق رسمی سیاسی کشورهای حاضر در این گفتوگوها اعلام میکنند.
آنها میگویند میتوان محتاطانه میتوان خوشبین بود که ایران و شش کشور قدرتمند جهان بر سر یک نظارت ده ساله بر برنامه هستهای این کشور در ازای لغو تحریمهای بینالمللی به توافق برسند تا این کشمکش دیپلماتیک ۱۲ ساله میان ایران و غرب پایان یابد.
یک مقام ارشد غربی به رویترز میگوید: «نمیتوان شکست مذاکرات را رد کرد اما به نظر میرسد که ما در حال دستیابی به چیزی هستیم. نه تا ۳۰ ژوئن، اما شاید در روزهای پیشرو.»
یک دیپلمات دیگر غربی هم تصریح میکند که به باور او توافق صورت خواهد گرفت زیرا هر دو بازیگر اصلی (ایران و آمریکا) به آن نیاز دارند. ناظران سیاسی با اشاره به تمایل دو طرف اصلی برای توافق تاکید میکنند که این معامله هستهای برای باراک اوباما و حسن روحانی از جنبه سیاسی اهمیت زیادی دارد.
نشانههای توافق
مقاماتهای غربی میگویند سخنان مذاکرهکنندگان ایرانی حاکی از آن است که آژانس بینالمللی انرژی هستهای اجازه دسترسی به مراکز مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران و برخی دانشمندان این کشور را خواهد داشت، با وجود انکه ایران رسما این موضوع را رد کرده است.
از سوی دیگر اظهارات این هفته جان کری، وزیرامورخارجه ایالات متحده آمریکا، نرمش دولت باراک اوباما در قابل جمهوری اسلامی ایران تعبیر شد.
بیشتر بخوانید: «سناریوهای ممکن پس از توافق هستهای»
وزیر خارجه آمریکا گفت که در مذاکره با ایران تمرکز "بر آینده" است و شامل فعالیتهای پیشین این کشور نمیشود. او تاکید کرد که هم آمریکا و هم دیگر کشورهای ۵+۱ از فعالیت های نظامی و شبهنظامی پیشین ایران اطلاعات کافی و کامل دارند و دلیلی نمیبینند که بر گذشته مانور دهند.
کری تاکید کرد که اگر بتوانند با نگاه درست به آینده در مذاکره با ایران پیش روند، میتوان این اطمینان را به دست آورد که در آینده اتفاقهای مشابه گذشته دیگر رخ ندهد و در صورت وقوع نیز "راههای قانونی" برای متوقف کردن ایران، وجود داشته باشد.
موانع پیشرو
در حالی که به نظر میرسد گفتوگوهای فشرده و بی سابقه میان مقامات ایران و ایالات متحده آمریکا، دستیابی به توافق را ممکن کرده است، همچنان اسرائیل و عربستان سعودی نگران این هستند که معامله هستهای، قدرت منطقهای ایران را افزایش دهد.
در این شرایط از فرانسه به عنوان یک عضو "سرکش" حاضر در مذاکرات هستهای یاد میشود که در حال حاضر نزدیکترین دیدگاه را به اسرائیل و عربستان سعودی دارد.
بیشتر بخوانید: آیپک: چشمپوشی کری از پیشنه اتمی ایران نگرانکننده است
یک دیپلمات فرانسوی میگوید که این کشور مصمم به حفظ فشار به ایران است تا به یک توافق خوب به دست بیاید. او اضافه میکند: «ما با آمریکاییها تنها تفاوت معنایی نداریم. ما به دنبال گرفتن تضمینهای لازم هستیم و اجرایی شدن آنها.»
اما به گفته دیپلماتهای غربی، رویکرد طرف ایرانی در این مذاکرات نیز میتواند منجر به شکست آن شود. به گفته یک مقام غربی آمریکا و اروپا در پی مشخص کردن جزئیات توافق و پرکردن جاهای خالی متن نهایی هستند اما ایرانیها با این روند مخالفت میکنند.
به گفته این مقام، مذاکره کنندهگان ایرانی ترجیح میدهند بسیاری از موارد مبهم بماند و در آینده در مورد آنها تصمیمگیری شود.