دولت روحانی در چنبره "سونامی" طرحها و مصوبات مجلس
۱۳۹۹ آذر ۱۹, چهارشنبهحسن روحانی، رئیس جمهوری ایران روز چهارشنبه ۱۹ آذر (نهم دسامبر) در جلسه هئیت تاکید کرد که طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی «تعیین برنامه و خط مشی جزو اختیارات خاص رئیس جمهور به حساب می آید» و افزود: «بر همین اساس برنامه را برای دوره بعد کسی نمی تواند تعیین کند و برنامه را فقط رئیس جمهور تعیین می کند». او در انتقاد از مجلس گفت که نمایندگان لوایح دولت را به بایگانی برده و «سونامی طرحها» را راه انداختهاند.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
رئیس جمهوری این روزها به شدت از سوی مجلس فشار گذاشته شده است تا ««قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» را سریعا اجرایی کند. این درحالی است که روحانی، وزیر خارجه و برخی مسئولان دولت آنرا مانعی برای «پیشرفت دیپلماسی» میدانند. روحانی در جلسه امروز هیئت دولت گفت که جمهوری اسلامی به صدای «واحدی» نیاز دارد و سیاست کنونی مجلس را «خلاف اهداف توسعه کشور» دانست.
افزایش فشار مجلس به روحانی
روز گذشته (سهشنبه ۱۸ آذر) محمدباقر قالیباف، رئيس مجلس در نامهای خطاب به رئیس هیاتمدیره و مدیرعامل خبرگزاری ایسنا خواستار چاپ و انتشار «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» شد. به گزارش ایسنا «طبق قانون ماده ۱ قانون مدنی، مصوبات مجلس به رئیس جمهور ابلاغ میشود و رئیس جمهور باید ظرف پنج روز آن را امضاء و به دولت ابلاغ کند.»
در صورت «استنکاف رئیس جمهور از امضاء یا ابلاغ به دولت، دولت موظف است مصوبه را پس از انقضای مدت مذکور ظرف ۴۸ ساعت منتشر کند.» همچنین «در صورت استنکاف رئیس جمهور از امضاء یا ابلاغ در مدت مذکور، به دستور رئیس مجلس روزنامه رسمی موظف است ظرف ۷۲ ساعت مصوبه را چاپ و منتشر کند.»
قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» ظرف مدت کوتاهی در مجلس بررسی و تصویب شد و هفته گذشته (۱۲ آذر) به تایید شورای نگهبان نیز رسید و نهایی شد. این قانون دولت را موظف میکند که در صورتی که ظرف دو ماه پس از لازمالاجرا شدن آن در مجلس « در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآوردههای نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش» کلیه نظارتهای فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند.
این در حالی است که برای مجلس، دولت و رهبری ایران روشن است که امکان بازگشت آمریکا به برجام و برداشته شدن تحریمهای گستردهای که دولت فعلی آمریکا برقرار کرده، ظرف دو ماه آینده وجود ندارد.
روحانی در نخستین واکنش خود به مصوبه نیز روشن ساخت که «دولت موافق نیست و آن را برای روند فعالیتهای دیپلماتیک مضر میداند. او خطاب به نمایندگان گفت «غصه نخورید اگر دولت موفق شد آن را تقدیم شما میکند» و از مخالفان جناحی خواست از دخالت در سیاست هستهای دولت دست بردارند. اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی نیز مصوبه مجلس را دخالت در اختیارات شورای عالی امنیت ملی و دخالت در قوه مجریه دانست.
منتقدین در داخل و خارج از ایران، از جمله سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا به مقامهای جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که سیاست فعلی جمهوری اسلامی میتواند راه مذاکره و رسیدن به توافق در آینده را بسیار دشوار کند. آنها از ایران خواستهاند به تعهدات هستهای خود پشت نکند.
با رفتن «آن کم سواد تاجر مسلک» همه چیز «با یک امضا» سرجایش بازمیگردد؟
حسن روحانی با اشاره به این هشدار در جلسه هیئت دولت گفت: «آن چیزی که در نظنز نصب شده و یا سانتریفیوژهای IR۲M موضوع جدیدی نیست که اروپایی ها برای آن نوحه می خوانند این که سینه زنی ندارد»، و همزمان اضافه کرد که «ممکن است ۱۰ هزار سانتریفیوژ را راه بیندازیم ولی هر زمان بخواهیم آنها را خاموش کنیم.» و وعده داد که «برگشت به تعهدات زمان نیاز ندارد بلکه به اراده نیاز دارد.»
حسن روحانی فرض را بر این گذاشت که حالا که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری فعلی آمریکا یا به گفته او «آن آدم کم سواد تاجر مسلک» میرود و «نفر بعد» میآید، کافی است «یک کاغذ خوب بگذارد و امضا کند» تا همه چیز سرجای اول بازگردد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
این درحالی است که برای رئیس جمهوری، وزیر خارجه و بسیاری اعضای کابینه فعلی روشن است که مصوبه تازه مجلس و فشاری که برای اجرایی شدن آن گذاشته شده، عملا راه را دستکم برای دولت فعلی برای هرگونه مانوری در بازگشت پای میز مذاکره با طرفهای دیگر برجام میبندد.
این نکته بویژه در سخنان محمدجواد ظریف خود را نشان داد. او در این باره به "انتخاب" گفت که برخی اصولگرایان به آمریکا «گرا میدهند که با ما بهتر میتوانید کار کنید» و این سیاست را «جفا به نسلهای بعدی» دانست. به گفته او «تحولات سیاسی و بینالمللی و فرصتهای آن در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰ لااقل بر یک یا دو نسل آتی اثر خواهند گذاشت.»
علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز دو روز پیش (دوشنبه ۱۷) گفت که شکست ترامپ و سیاستهای او «شرایط مناسبی برای منافع ملی به وجود آورده که در صورت استفاده از آن آثارش در آینده نمایان خواهد شد.» او با کنایه به کسانی که به سنگاندازی در مسیر دولت حسن روحانی برای احیای برجام متهم میشوند گفت: «عدهای فکر نکنند که میتوانند یک برش از تاریخ را کنار بگذارند با این فرض که جناح متبوعشان در آینده بتواند این کار را ادامه دهد.» منظور از این برش تاریخی مذاکرات و توافق هستهای است که در دولت اول روحانی انجام شد.