دوره‌ی جدیدی از همکاری میان ناتو و روسیه
۱۳۸۸ شهریور ۲۸, شنبه
فوگ راسموسن، دبیر کل جدید پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، خواهان شروع دوره‌ی نوینی از همکاری‌ها میان روسیه و ناتو است. ۱۳ ماه پس از آغاز جنگ میان روسیه و گرجستان در قفقاز، پیمان نظامی ناتو درصد بهبود مناسبات خود با روسیه برآمده است.
با اعلام انصراف آمریکا از استقرار سپر دفاع موشکی در اروپای شرقی، یکی از موانع بزرگ برای نزدیکی ناتو به روسیه از سر راه برداشته شده است. دبیرکل ناتو در بروکسل در سخنان نیمه ساعته‌ی خود گفت: «تاکنون انرژی زیادی از هر دو سوی برای برجسته کردن نقاط اختلاف صرف شده است. به جای آن، باید بر نکاتی متمرکز شویم، که ما را به یکدیگر پیوند می‌دهند.»
عرصه مشترک همکاری میان ناتو و روسیه
راسموسن در سخنان دیروز خود به کلی‌گویی بسنده نکرد و از سه حوزه‌ی مشخص همکاری میان روسیه و ناتو نام برد. به گفته دبیرکل ناتو نخستین عرصه همکاری میان روسیه و ناتو در زمینه مقابله با تروریسم در سطح بین‌المللی است. راسموسن همچنین مبارزه با باندهای قاچاق مواد مخدر در افغانستان و جلوگیری از گسترش تسلیحات اتمی و ایجاد سامانه‌های دفاع موشکی را از دیگر موارد همکاری میان روسیه و ناتو نامید.
با توجه با تصمیمات جدید دولت اوباما، راسموسن برآن است که روسیه را برای ساخت سپر دفاع موشکی جدیدی، به همکاری با ناتو ترغیب کند. به گفته دبیرکل ناتو، استقرار سامانه دفاع موشکی منافع هر دو سو را تامین می‌کند، زیرا روسیه نیز همچون کشورهای غربی در معرض تهدیدات موشکی قرار دارد.
در اساس راسموسن مایل است، که برنامه‌های دفاع موشکی ناتو، آمریکا و روسیه با یکدیگر پیوند یابند. راسموسن بار دیگر تاکید کرد، که انصراف آمریکا از برپایی سپر دفاع موشکی در لهستان و جمهوری چک بدین معنا نیست که لزوم ساخت یک سامانه دفاع موشکی برای اروپا منتفی شده است.
به گفته دبیرکل ناتو، اروپا در صدد ایجاد سامانه‌های دفاع موشکی متحرک و کارآمد است.
به نظر کارشناسان سیاسی، دعوت راسموسن از روسیه برای همکاری‌های بیشتر، نشانگر تغییراتی اصولی در سیاست امنیتی ناتو است. یاپ دهوپ سخفر، دبیرکل پیشین ناتو، یکی از طرفداران خط مشی جورج بوش به شمار می‌آمد. برخلاف تمام سخنان رسمی و فرمایشی، سخفر مانعی برای نزدیکی روسیه به ناتو به حساب می‌آمد.
دبیرکل جدید ناتو نیز به روشنی گفته است، پیمان نظامی آتلانتیک شمالی در وهله‌ی نخست در پی تامین منافع خود است، اما در همکاری را بر روی کسی نخواهد بست. بدین ترتیب مذاکرات برای پیوستن گرجستان و اوکرایین، دو جمهور شوروی سابق، به ناتو همچنان در جریان خواهد بود. به گفنته راسموسن این موضوع به نفع مسکو نیز هست، زیرا روسیه، همچون دیگر کشورهای اروپایی، از وجود ثبات و امنیت در اروپا بهره خواهد برد.
انصراف روسیه از استقرار پایگاه موشکی در کالنین‌گراد
ولادیمیر پوتین، نخست‌وزیر روسیه، تصمیم اوباما را ستود و آن را مثبت ارزیابی کرد. به گفته پوتین، انصرف آمریکا از استقرار سامانه موشکی در اروپا مناسبات دو کشور را بطور ماهوی بهبود خواهد بخشید. پوتین برنامه جدید آمریکا را «درست و شجاعانه» خواند.
بنا به خبرهای رسیده از مسکو، روسیه ظاهراً برنامه‌ی استقرار موشک‌های خود در کالنین‌گراد را متوقف ساخته است.خبرگزاری روسی اینترفاکس نیز به نقل از محافل نظامی این کشور، این خبر را در روز جمعه ۱۸ سپتامبر تایید کرد. ظاهراً این اقدام در جهت پشتیبانی عملی از تصمیم اوباما صورت گرفته است.
اوباما پیشتر در توضیح تصمیم جدید خود در واشنگتن اعلام کرده بود، سپر دفاع موشکی آمریکا هیچگاه علیه روسیه نبوده و استقرار آن در لهستان و جمهوری چک تنها به منظور مقابله با تهدیدات موشکی ایران بوده است.
به گفته سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، بارک اوباما قصد دارد، در حاشیه نشست عمومی سازمان ملل متحد، در هفته آینده با رهبران روسیه و چین و احتمالاً ژاپن گفت‌وگو کند. اما رایس دیدار اوباما با محمود احمدی‌نژاد را در نیویورک بعید دانست.
SI/SJ