«ده‌ها نوجوان در ایران در معرض اعدام قرار دارند»
۱۳۹۴ بهمن ۶, سه‌شنبه
طبق گزارشی که سازمان عفو بین‌الملل در روز سه‌شنبه (۶بهمن/ ۲۶ژانویه) منتشر کرده، ده‌ها نفردر ایران که قبل از رسیدن به ۱۸سالگی مرتکب جرم شده‌اند به رغم اصلاحات اخیر در خطر اعدام قرار دارند.
به گفته این سازمان، ایران دست کم ۷۳ نفر از افرادی را که زیر ۱۸سال مرتکب جرم شده‌اند در حد فاصل سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ اعدام کرده که حداقل ۴ نفر از آنها سال گذشته اعدام شدند.
بیشتر بخوانید: عفو بین‌الملل: اجرای حکم اعدام سالار شادی‌زادی را لغو کنید
گزارش ۱۱۰صفحه‌ای عفو بین‌الملل فشار را بر ایران زمانی که این کشور سرگرم بازسازی روابط خود با غرب بعد از رسیدن به توافق هسته‌ای است بیشتر می‌کند. این توافق در دی‌ماه به مرحله اجرایی رسید و متعاقب آن تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور لغو شد.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران دوشنبه (۵بهمن) در آغاز سفر اروپایی خود وارد رم، پایتخت ایتالیا شد. این نخستین بار در طول دو دهه گذشته است که یکی از رؤسای جمهور ایران به اروپا سفر می‌کند. در این سفر که توأم با دیدار از واتیکان و فرانسه خواهد بود قرار است چندین سند اقتصادی و تجاری امضا شود.
عفو بین‌الملل ایران را در زمره کشورهایی در جهان به حساب می‌آورد که بیشترین آمار اعدام را به خود اختصاص داده‌اند. این کشور در سال ۲۰۱۴ بعد از چین در این زمینه مقام دوم را کسب کرد. عمده‌ترین دلیل اعدام در ایران مربوط به مواد مخدر است. ایران راه ترانزیتی برای انتقال تریاک افغانستان به اروپا به حساب می‌آید.
سازمان عفو بین‌الملل توانسته است از نام و محل ۴۹ تن از مجرمان نوجوانی که با اعدام روبرو هستند آگاه شود، با این توضیح که این سازمان می‌گوید شمار واقعی این گروه می‌تواند بیشتر باشد.
گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۴ تعداد نوجوانان روبرو با مجازات اعدام در ایران را بیش از ۱۶۰ نفر اعلام کرده است.
بیشتر بخوانید: بان کی مون اعدام دو مجرم زیر سن قانونی در ایران را محکوم کرد
اکثریت ۷۳ نوجوانی که به گفته عفو بین‌الملل در دهه گذشته در سنین زیر ۱۸ سال اعدام شدند مرتکب قتل شده بودند. دیگران به خاطر جرایمی مانند تجاوز، جرایم مربوط به مواد مخدر و امنیت ملی، از جمله "محاربه" اعدام شدند.
عفو بین‌الملل به اصلاحاتی در سال ۲۰۱۳ در ایران اشاره می‌کند که به قضات اختیارات بیشتری در به حساب آوردن بلوغ ذهنی مجرمان و در نظر گرفتن مجازات‌های بالقوه خفیف‌تر برای آنان داده است. دیوان عالی ایران نیز گفته است نوجوانانی که با مجازات مرگ روبرو هستنند از امکان محاکمه مجدد برخوردارند. به علاوه در اصلاحاتی که سال گذشته اعلام شد تأکید شده که موارد مربوط به نوجوانان باید در دادگاه‌های مخصوص نوجوانان مطرح شود.
با این همه عفو بین‌الملل از ایران می‌خواهد که کار بیشتری انجام دهد: «بر خلاف برخی اصلاحات جزایی مربوط به نوجوانان قوانین ایران مجازات اعدام برای دختران از ۹ سالگی و پسران از ۱۵ سالگی را مجاز کرده است«.
در اکتبر گذشته احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد هشدار داد که اعدام در ایران از سال ۲۰۰۵ بسیار بالا رفته و ممکن است در سال ۲۰۱۵ به ۱۰۰۰ مورد رسیده باشد. او گفت، سرانه اعدام در ایران از هر کشور دیگری بیشتر است.
به گفته شهید، اکثر مجازات‌های اعدام در ایران با قوانین بین‌المللی که اعدام را برای مجرمان نوجوان و جرایم غیر خشونت‌بار منع کرده سازگاری ندارد.
بیشتر بخوانید: اعدام در ایران؛ حکمی که تغییرش آسان نیست
محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ایران گزارش سازمان ملل متحد را رد کرده و آن را "مجموعه‌ای از اتهام‌های بی‌اساس" نامیده است.
بر اساس قانون جدید مجازات اسلامی، مجازات اعدام برای نوجوانانی که مرتکب جرائمی از قبیل قاچاق مواد مخدر یا تجاوز به عنف شده باشند صادر نمی‌شود و این مجازات تنها برای قتل عمد در مورد این نوجوانان صادر می‌شود، آن هم در صورتی که شبهه‌ای در رشد عقلی آنها وجود نداشته باشد.
همچنین بر اساس قوانین ایران نوجوانان محکوم به اعدام تا سن ۱۸ سالگی در زندان نگه داشته شده و پس از رسیدن به این سن اعدام می‌شوند.