دعوت ایران از بازرسان آژانس اتمی برای بازدید از تأسیسات اراک
۱۳۹۲ آذر ۷, پنجشنبه
یوکیو آمانو روز پنجشنبه (۲۸ نوامبر/۷ آذر) گفت که ایران از کارشناسان آژانس دعوت کرده است تا در روز ۸ دسامبر (۱۷ آذر) از تأسیسات آب سنگین اراک بازدید کنند.
آخرین بار کارشناسان آژانس از این تأسیسات در اوت سال ۲۰۱۱ بازدید کردند. جمهوری اسلامی با این دعوت در واقع به یکی از تعهدات ذکر شده در توافق‌نامه هسته‌ای با گروه ۱+۵ در ژنو جامه عمل می‌پوشاند. بر اساس این توافق‌نامه ایران متعهد شده است که فعالیت‌ها در تأسیسات آب سنگین اراک را چه در در مورد سوخت رآکتور و چه در مورد انتقال آب سنگین در شش ماه آینده به حالت تعلیق درآورد.
هر چند کارشناسان آژانس به طور منظم این تأسیسات را بازبینی کرده‌اند اما به گفته آژانس از سال ۲۰۰۶ به بعد هیچ‌گونه برنامه دقیقی در مورد پروژه‌های این تأسیسات از سوی ایران دریافت نشده است.
"بازرسی مدیریت‌شده"
دعوت از کارشناسان آژانس برای سفر به ایران و بازدید از تأسیسات اراک همچنین بر پایه توافقی صورت می‌گیرد که در سفر روز ۱۱ نوامبر یوکیو آمانو به تهران و در دیدار با مقامات ایرانی به دست آمد.
در جریان این مذاکرات ایران و آژانس بر سر نقشه راهی برای ادامه همکاری‌های فنی به تفاهم رسیدند. در همین راستا ایران موافقت کرد تا بازرسان آژانس از سایت آب سنگین اراک و همچنین معدن گچین در بندرعباس بازدید کنند.
تأسیسات اراک از جمله بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران است که نگرانی غرب در مورد ساخت سلاح هسته‌ای را برانگیخته است.
در همین حال رضا نجفی، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به خبرگزاری ایسنا گفته است که دعوت از بازرسان آژانس در قالب تفاهم‌نامه و در "چارچوبی برای همکاری" میان آژانس و ایران صورت گرفته است.
او اضافه کرده است: «این بازرسی بر اساس تفاهم مذکور مدیریت‌شده خواهد بود.»
به گفته وی این بازرسی "ارتباطی با تفاهم‌نامه ایران و ۱+۵ ندارد و به مربوط به تفاهم میان ایران و آژانس است."
این مقام ایرانی به نقل از علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، خاطرنشان کرده است که تفاهم‌نامه ایران و گروه ۱+۵ از اواخر دسامبر (اوایل دی‌ماه) آغاز می‌شود.
آمریکا: ساخت و ساز در اراک مانعی ندارد
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است که ادامه ساخت و ساز‌ها در تأسیسات اراک تا زمانی که در این تأسیسات سوخت اتمی تولید نشود و رآکتور موجود در آن مورد هیچ آزمایشی قرار نگیرد، مانعی ندارد.
جن ساکی، سخنگوی این وزارتخانه، در واکنش به سخنان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در رابطه با ادامه ساخت و ساز در تأسیسات اراک گفت: «ما دقیقا نمی‌دانیم منظور آقای ظریف از ساخت و سازی که در اظهاراتش به آن اشاره کرد چیست٬ اما هیچ فعالیتی بر روی رآکتور صورت نخواهد گرفت٬ هیچ کاری در جهت تولید سوخت برای این رآکتور انجام نخواهد شد و این رآکتور مورد هیچ آزمایشی قرار نخواهد گرفت.»
آقای ظریف گفته بود که توافق هسته‌ای ایران با کشورهای غربی، این کشور را ملزم به عدم ساخت و ساز در این تأسیسات نمی‌کند، بلکه ایران نمی‌تواند سوخت جدید در اراک تولید کند.