دستور مهاجرتی ترامپ؛ چشمها به دادگاه استیناف دوخته شده است
۱۳۹۵ بهمن ۲۰, چهارشنبهنمایندگان دولت آمریکا و نمایندگان دو ایالت واشنگتن و مینهسوتا روز سهشنبه (۷ فوریه/ ۱۹ بهمن) در یک دادگاه استیناف فدرال در شهر سانفرانسیسکو دلایل و استدلالهای خود در دفاع و رد دستور مهاجرتی دونالد ترامپ را ارائه کردند. جلسه دادگاه در دو نشست نیمساعته برگزار شد که طرفین به صورت تلفنی در آن حضور داشتند.
وکیل وزارت دادگستری آمریکا در پاسخ به پرسشهای سه قاضی دادگاه استیناف بر تطبیق دستور ترامپ با قانون اساسی ایالات متحده تأکید کرده و گفت صدور این دستور در چارچوب قدرت اجرایی رئیسجمهور به شمار میرود که توسط کنگره به او تفویض شده است. وکیل وزارت دادگستری با این همه نتوانست به طور مشخص از خطراتی که شهروندان هفت کشور ذکر شده در فرمان ترامپ مسئول آن بودهاند، نام ببرد.
قضات دادگاه خواستار پاسخ وکیل وزارت دادگستری به این پرسش شدند که آیا این فرمان موجب اعمال تبعیض علیه مسلمانان میشود، که وکیل وزارت دادگستری این موضوع را رد کرد.
با این همه دادگاه سخنان رودی جولیانی، شهردار پیشین نیویورک را یادآور شد که گفته بود فرمان ترامپ قدم نخست فرمانی گستردهتر برای منع کلی ورود مسلمانان به خاک آمریکاست.
ترامپ اواخر ژانویه فرمان اجرایی خود را با عنوان "حفاظت از آمریکا در مقابل حملات تروریستی" امضا کرد. به موجب این فرمان شهروندان کشورهای ایران، سوریه، عراق، سودان، سومالی، لیبی و یمن برای ۹۰ روز از ورود به آمریکا منع شدهاند.
همچنین ورود پناهجویان به خاک آمریکا نیز برای چهارماه به حالت تعلیق درآمده است.
بیشتر بخوانید: یک قاضی فدرال فرمان ممنوعیت مسافرتی ترامپ را لغو کرد
این فرمان در حال حاضر به واسطه حکم قاضی دادگاه فدرال سیاتل در واکنش به شکایت دو ایالت واشنگتن و مینهسوتا معلق شده است.
وکیل وزارت دادگستری در پاسخ به پرسش دادگاه مبنی بر اینکه آیا واقعا خطری واقعی آمریکا را تهدید میکند، گفت: «رئیسجمهور اینگونه تصمیم گرفته که چنین خطری وجود دارد.»
پس از اینکه قضات از وکیل وزارت دادگستری پرسیدند، چنانچه فعلا هیچ تهدیدی وجود ندارد، پس ما اینجا در مورد چه حرف میزنیم، او پاسخ داد: «من میخواستم الان چند مثال بزنم.» اما قضات به اسناد ارائه شده در پرونده اشاره کردند که در هیچکدامشان چنین مثالهایی ذکر نشدهاند که وکیل دادگستری در جواب گفت: «نه ذکر نشدهاند. ما در مورد ارزیابی چنین ریسکی صحبت میکنیم.»
پس از رد و بدل شدن این پرسش و پاسخها وکیل وزارت دادگستری تلاش کرد تا در برابر دادگاه استدلال کند که روند کل پرونده به قدری سریع بوده که فرصت کافی برای جمعآوری مدارک و شواهد مورد نیاز وجود نداشته است. دادگاه نیز در واکنش به این استدلال یادآور شد که این خود دولت آمریکا بوده که بر اجرای سریع روند پافشاری داشته است.
استدلالها در رد دستور مهاجرتی
پس از اتمام پرسش و پاسخ دادگاه با وکیل وزارت دادگستری، دادستان ایالت واشنگتن در رد فرمان مهاجرتی ترامپ استدلال کرد که به جریان انداختن اجرای این فرمان موجب ایجاد آشفتگی در آمریکا خواهد شد.
با این حال قضات دادگاه نیز از دادستان ایالت واشنگتن پرسشهای انتقادی را مطرح کردند، از جمله اینکه آیا او این نگرانی را ندارد که با رد این فرمان احتمال اجرای عملیات تروریستی در خاک آمریکا وجود داشته باشد؟
وکیل وزارت دادگستری و نیز نمایندگان ایالات واشنگتن و مینهسوتا در این جلسه برای ارجاع این پرونده به دیوان عالی اعلام آمادگی کردند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز پیشتر گفته بود که حاضر است پرونده دستور مهاجرتی خود را به دیوان عالی ببرد.
یک سخنگوی دادگاه استیناف به رسانهها گفت که دادگاه رأی نهایی خود را حداکثر تا پایان هفته جاری اعلام خواهد کرد. با این همه این پرونده صرفنظر از رأی دادگاه استیناف، به احتمال بسیار زیاد به دیوان عالی ارجاع داده خواهد شد.
در حال حاضر یک کرسی دیوان عالی ایالات متحده خالی است. ترامپ، نیل گورسوچ قاضی محافظهکار در کلرادو را برای احراز این پست پیشنهاد کرده است. با این حال مشخص نیست که سنای آمریکا چه زمان این پیشنهاد را تأیید کند. دیوان عالی آمریکا بالاترین نهاد قضایی در این کشور به شمار میرود و ۹ عضو دارد. چنانچه شمار رأیها در دیوان عالی به دستور مهاجرتی ترامپ مساوی (۴ به ۴) شود، وضعیت حقوقی این دستور وابسته به رأی دادگاه استیناف خواهد بود. برای اعمال هر گونه اصلاحیه به ۵ رأی موافق در برابر ۳ رأی مخالف نیاز است.
چنانچه دادگاه استیناف دستور مهاجرتی ترامپ را تأیید کند و دیوان عالی نیز مشکلی در این دستور نبیند، این دستور به قوت خود باقی خواهد ماند. اما اگر دادگاه استیناف و دیوان عالی این دستور را رد کنند، رئیسجمهور اجازه اجرای آن را نخواهد داشت.