در قرقیزستان احتمالاَ ۲۰۰۰ نفر کشته شدهاند
۱۳۸۹ خرداد ۲۸, جمعهخانم رزا اوتونبایوا، رئیس دولت موقت قرقیزستان از شهر اوش در نواحی جنوبی کشور دیدن کرد. این شهر از مراکز اصلی درگیریها و حملات مسلحانه بوده است. رئیس دولت موقت شمار قربانیان را بیش از آنچه تصور میرفت اعلام داشت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، اوتونبایوا که جلیتقهی ضدگلوله بر تن داشت، به خبرنگاران گفت: «ما هر کاری از دستمان برآید انجام خواهیم داد تا شهر را بازسازی کنیم».
«آمار رسمی قربانیان را ده برابر کنید»
رئیس دولت موقت قرقیزستان به روزنامه روسی "کومرسانت" گفت: «من اگر باشم آمار رسمی را ده برابر میکنم». افراد زیادی در کشور به خاک افتادند که بر اساس آیین مرسوم در کشور میبایستی اجساد آنها را پیش از غروب خورشید به خاک سپرد. بنابراین تعداد و نام بسیاری از این کشتهشدگان اصلا به اطلاع مقامهای رسمی رسانده نشدهاند.
تا کنون شمار کشتهشدگان به طور رسمی دستکم ۱۹۱ نفر اعلام شده و حدود ۲۰۰۰ نفر نیز در درگیریمسلحانه میان قرقیزیها و وابستگان به اقلیت ازبک زخمی شدهاند.
خانم اوتونبایوا در شهر اوش که کانون درگیریهای خونینی بوده است گفت: «این گونه نیست که ما بخواهیم حقیقت را کتمان کنیم، بلکه دلیل این است که ما آماری غیر از این نداریم».
نخست وزیر دولت موقت در مرکز شهر در برابر گروهی از مردم اظهار داشت، او به این شهر که در ۳۰۰ کیلومتری جنوب پایتخت، بیشکک قرار دارد آمده «تا با انسانها از نزدیک گفتوگو کند و دریابد چه اتفاقی افتاده است».
وی این انتقاد را رد کرد که دولت از گسترش مناقشهی قومی جلوگیری نکرده است. اوتونبایوا گفت: «بگذارید امیدی برای ما باقی بماند! بس کنید از اینکه مدام بگویید، ما کاری نکردهایم!»
یک میلیون مردم آسیبدیده
بر اساس ارزیابی سازمان بهداشت جهانی، حدود یک میلیون انسان، «مستقیم و غیرمستقیم» از این مناقشه آسیب دیدهاند. جوزپه، آنونسیاتا، هماهنگکنندهی این سازمان در امور برنامههای امداد سازمان ملل روز جمعه (۱۸ ژوئن / ۲۸ خرداد) در ژنو گفت که این رقم تخمینی است. حدود ۳۰۰ هزار نفر از مردم بیخانمان کشور را ترک گفتهاند و حدود ۷۰۰ هزار نفر نیز آسیب دیده و به طور کلی آواره شدهاند.
دفتر سازمان ملل در امور انسانی (OCHA) روز پنجشنبه در ژنو رقمی دستکم بالغ بر ۴۰۰ هزار نفر را اعلام داشت. یک سخنگوی سازمان امداد کودکان "یونیسف" روز جمعه از وضعیت شکننده و اسفناک زنان، کودکان و سالمندان سخن راند.
حدود ۹۰ درصد آوارگان زنان و کودکان هستند که «در وضعیت جسمی و روحی بسیار وخیمی» به سر میبرند. بسیاری از آنها شاهد عینی خشونت بودهاند. دهها مورد تجاوز جنسی گزارش شده است.
روسیه: در امور داخلی قرقیزستان دخالت نمیکنیم
دمیتری مدودیف، رئیس جمهوری روسیه یک بار دیگر تصریح کرد که مسئولیت حل این مناقشه بر عهدهی مقامهای این کشور است. وی به روزنامهی "وال استریت ژورنال" گفت، «ضرورتی ندارد» که سربازان روسی وارد این مناقشه بشوند.
رئیس جمهوری روسیه اظهار داشت، قرقیزستان باید این معضل را خود حل کند و این یک «مسئله داخلی» است. کاخ کرملین روز جمعه (۱۸ ژوئن / ۲۸ خرداد) این مصاحبه را در سایت اینترنتی دولت روسیه گذاشت.
آمریکا خواستار کمیسیون مستقل تحقیق
رابرت بلیک، مدیرکل آسیای مرکزی و جنوبی در وزارت خارجه آمریکا خواستار یک کمیسیون مستقل برای تحقیق در این مناقشهی قومی شد. وی از همکاری دولت همجوار ازبکستان در زمینه کمک به آوارگان تقدیر کرد.
دو سازمان حقوق بشر "گروه بحران" و "دیدبان حقوق بشر" در یک نامه مشترک از شورای امنیت خواستار "اقدامات فوری" شدند.
DK/FW