در انتظار گام بعدی پس از شکست طرح صلح عنان در سوریه

خشونت مهارنشدنی در سوریه و پیوستگی کشتار شهروندان٬ روز شنبه (۲۷ خرداد/۱۶ ژوئن) نیروها و ناظران سازمان ملل در این کشور را وادار به توقف عملیات کرد. این تصمیم سازمان ملل از آشکارترین نشانه‌های شکست و فروپاشی طرح صلحی است که توسط جامعه جهانی پیشنهاد و به واسطه کوفی عنان به مقامات سوری ارائه شده بود.

طرح عنان برای آتش‌بس و پایان دادن به خون‌ریزی و کشتار در سوریه٬ از ۱۲ آپریل وارد مرحله‌ی اجرایی شد٬ اما هیچ‌یک از طرفین درگیر در این کشور هرگز به مفاد و شروط آن پای‌بندی نشان ندادند.

رابرت مورد٬ سرپرست ناظران سازمان ملل تاکید کرده که «فقدان اراده هر دو طرف برای پی‌گیری یک روند صلح‌آمیز برای گذار سیاسی و اصرار بر تقویت مواضع نظامی٬ هم‌اکنون بر تلفات و خسارات هر دو طرف می‌افزاید.» به گفته او خشونت در سوریه٬ برای ۳۰۰ ناظر غیرمسلح سازمان ملل "ریسک‌های جدی" پدید آورده است.

یشتر بخوانید: تعلیق فعالیت ناظران سازمان ملل در سوریه

حالا هم‌زمان با گسترش چشمگیر خشونت مسلحانه در سراسر سوریه و رنگ باختن امیدها نسبت به طرح‌های صلح و آتش‌بس٬ غرب در اندیشه طراحی گام‌های بعدی است.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ دیپلمات‌ها می‌گویند قرار است رابرت مورد روز دوشنبه یا سه‌شنبه هفته جاری با حضور در شورای امنیت سازمان ملل گزارش خود را درباره ناآرامی‌های سوریه ارائه کند. او اوایل هفته جاری گفته بود آنچه در سوریه در جریان است٬ یک "جنگ داخلی تمام‌عیار" است.

ویلیام هیگ٬ وزیر خارجه بریتانیا با محکوم کردن ناکامی دولت بشار اسد در پیاده‌سازی طرح آتش‌بس و متوقف کردن خون‌ریزی‌ها٬ ادامه ماموریت نیروهای سازمان ملل در سوریه را ناممکن خواند و گفت نسبت به این مساله تردیدهای جدی وجود دارد. او تاکید کرد که دولت سوریه فقط اوضاع را بدتر کرده است.

گریز غرب از پیاده‌سازی مدل لیبی در سوریه

به‌رغم محکومیت پیوسته اقدامات دولت بشار اسد در دامن زدن به بحران سیاسی و تداوم کشتار معترضان سوری٬ گویا کشورهای غربی و هم‌پیمانان آنها تمایل چندانی برای مداخله نظامی و پیاده‌سازی مدل لیبی در سوریه ندارند؛ آن هم در حالی که روسیه و چین٬ دو عضو دائم و دارای حق وتو در شورای امنیت٬ تا کنون چند باری حتی تحریم‌ها و قطع‌نامه‌های این شورا علیه سوریه را وتو کرده‌اند.

روز دوشنبه هفته جاری (۲۹ خرداد/۱۸ ژوئن) قرار است باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا در حاشیه اجلاس G20 در مکزیک با ولادیمیر پوتین٬ رئیس‌جمهور روسیه دیدار کند٬ اما گفته می‌شود امید چندانی به نتیجه‌بخش بودن این گفت‌وگوها برای شکستن بن‌بست سیاسی در سوریه وجود ندارد.

دولت سوریه همچنان "تروریست‌های مسلح" را مسئول بحران‌ها می‌داند. وزارت خارجه این کشور اعلام کرد از عصر جمعه از تصمیم رابرت مود و تیم او آگاه شده و مخالفان سیاسی را مسئول حملات مسلحانه به ناظران سازمان ملل خواند.

تداوم کشتار و خون‌ریزی

سرکوب گسترده همچنان ادامه دارد. دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرد که در روز شنبه دست‌کم ۶۰ نفر در سراسر کشور کشته شده‌اند. شورای ملی مخالفان سوریه هم نسبت به وقوع یک قتل‌عام دیگر در حمص هشدار داده است؛ جایی که ۳۰ هزار نفر از نیروهای مخالف رژیم و شبه‌نظامیان به محاصره درآمده‌اند.

گفته می‌شود بیش از هزار خانواده در حمص در محاصره نیروهای امنیتی حامی رژیم قرار گرفته‌اند. فرانسه روز جمعه به شدت نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کرده بود.

از ماه مارس ۲۰۱۱ تا کنون٬ بنا بر گزارش‌های منتشرشده از سوی سازمان ملل بیش از ۱۰ هزار نفر در سوریه کشته شده‌اند. مقام‌های سوری کشتار و خون‌ریزی را به گردن "اسلام‌گرایان تحت حمایت خارجی" می‌اندازند و می‌گویند آنها دست‌‌کم ۲۶۰۰ سرباز و نیروی امنیتی را کشته‌اند.