دبیر سیاسی جبهه مشارکت: اتهام انقلاب مخملی برای توجیه کودتای مخملی است

آذر منصوری دبیر سیاسی جبهه مشارکت در گفت و گو با بخش فارسی دویچه وله به تشریح مواضع این جبهه در وقایع اخیر کشور پرداخت. وی همچنین دستگیری سعید شریعتی مسئول کمیته اطلاع‌‌رسانی جبهه مشارکت را اقدام محفلی خودسر می‌داند که به عقیده‌ی وی ظاهرا اختیاراتشان از رئیس قوه قضائیه نیز بیشتر است.

دویچه‌وله:خانم منصوری نکات اصلی‌ای که جبهه‌ی مشارکت در مورد آنها نگرانی دارد و اساس نگرانی‌های اعضای این جبهه را تشکیل می‌دهد، چه هست که باعث انتشار این بیانیه شد؟

آذر منصوری: آنچه بعد از انتخابات ۲۲ خرداد در کشور ما اتفاق افتاد و در واقع یک کودتا به نام انتخابات در کشور ما صورت گرفت، موجب شد که نتیجه‌ی اعلام شده با آنچه مورد نظر قاطبه‌ی مردم ایران بود تطبیق نداشت و چنین وضعیتی را در کشور ما بوجود آورد. کسانی که این چنین با رأی مردم برخورد کردند، بجای این که پاسخ روشن و قانع‌کننده‌ای به مردم بدهند و زمینه‌ای فراهم بکنند که اعتماد مردم جلب بشود، دست به یکسری اقداماتی زدند که روشن و مشخص کرد که این انتخابات نبوده، بلکه کودتا بوده است و الان هم آنها در پی این هستند که با حداکثر امکاناتی که در اختیارشان هست در مقابل خواست و اراده‌ی مردم قد علم بکنند.

دستگیری‌ها و بازداشت بسیاری از فعالین سیاسی به بهانه‌ی این که این آنها دارند این اعتراضات را برنامه‌ریزی می‌کنند و به اتهام «انقلاب مخملی»، بازداشت بسیاری از جوانانی که در اعتراضات شرکت کردند و تنها خواست‌شان برگه‌ی رأی‌شان بود و تنها نماد اعتراض‌شان سکوت بود یا حداکثر یک نوار سبز، همچنین اشتباهات مکرر و پی در پی موجب شده است که امروز کشور در یک شرایط بحرانی قرار بگیرد.

کشته‌شدگانی که به نظر می‌آید به صورت قطره‌چکانی به خانواده‌ها تحویل داده می‌شوند، تداوم بازداشت‌ها، بی‌خبری خانواده‌ها از وضعیت بازداشت‌شدگان‌شان و در واقع نقض حقوق بشر و نقض قانون اساسی کشور ما که به شکل آشکار دارد در کشور ما اتفاق می‌افتد و در حال تبدیل شدن به یک رویه است و به نظر می‌آید که در شرایط فعلی بایستی کسانی که دل در گرو این کشور و این نظام دارند، کاری بکنند که کشور از شرایط فعلی خارج بشود و این بحران خاتمه پیدا بکند. به نظر می‌آید که با توجه به تأکیدی که خیلی از دلسوزان کشور ما چه طیف اصلاح‌طلبان و چه کسانی که شاید در ماه‌های گذشته در طیف محافظه‌کاران تقسیم‌بندی می‌شدند در شرایط فعلی داشتند، نشان می‌دهد که لازمه‌ی خاتمه‌دادن به این شرایط موجود اعتمادسازی‌ست و زمینه‌ی اعتمادسازی هم پیشنهاداتی هست که ما سعی کردیم در بیانیه‌ی جبهه‌ی مشارکت آنها را مطرح بکنیم.

یکی از پیشنهادات جبهه مشارکت، محاکمه آمران و فرماندهان وقایع اخیر است. الان با توجه به این که هم قوه قضاییه، هم قوه مجریه و هم قوه مقننه در دست یک جناح است، چه طور جبهه‌ی مشارکت انتظار دارد که آمران و فرماندهان این وقایع محاکمه بشوند؟

قطعا اگر آنها بخواهند به این روند موجود ادامه بدهند، اوضاع کشور به وخامت بیشتری می‌رسد و بقول معروف نه از دوغ اثری می‌ماند نه از دوشاب. با توجه به وضعیت اقتصادی که در زمان انتخابات ما به آن اشاره داشتیم و اعتراض‌مان نسبت به شرایط اقتصادی و شرایط بین‌المللی موجود بود و وضعیتی که بعد از انتخابات در کشور ما بوجود آمد، چنانچه مدعی حفظ کشور و نظام هستند، بایستی به این پیشنهادات جامه‌عمل بپوشانند. من فکر می‌کنم کشور در مقطع و شرایطی قرار گرفته است که این موج اعتراضات و سرکوب اعتراضات بهرحال بیشترین فاصله را بین مردم و نظام ایجاد کرده است. و همین ایجاد فاصله بین نظام و مردم خودش عاملی است برای فروپاشی و از بین رفتن همه‌ی تلاش سی ساله که در این کشور صورت گرفته است.

فکر می‌کنید در حال حاضر جناحی درون حاکمیت باشد که بخواهد به درخواست‌های هفتگانه‌ای که شما در بیانیه‌تان مطرح کردید، عمل بکند؟ اصلاً امکان عملی شدن این درخواست‌ها الان وجود دارد؟

آنچه مسلم است در شرایط فعلی حاکم شدن یکسری رویه‌های فراقانونی هست که متأسفانه به نام اسلام، به نام قانون و به نام خیلی از مقدسات دیگر در کشور ما دارد انجام می‌شود. ما اعلام کردیم چنانچه این رویه‌ها ادامه پیدا بکند، آینده‌ی کشور در چه شرایطی است. آقایان خاتمی، هاشمی، مهندس موسوی و آقای کروبی هرکدام پیشنهادات مشخصی را برای برون‌رفت از شرایط موجود داده‌اند، آیند‌ه آیند‌ه‌ای بسیار نگران‌کننده‌‌ است. با توجه به این که ما از نزدیک شاهد میزان نارضایتی‌ها و میزان عقده‌های فروخورده‌ای که در اثر این سرکوبها دارد در کشور ما انباشته می‌شود هستیم و این انباشته‌شدن می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد.

علی‌رغم این که رییس قوه قضاییه این هفته دستور دادند که هرچه سریع‌تر به وضعیت‌ زندانیان رسیدگی بشود، شب گذشته یکی دیگر از اعضای جبهه‌ی مشارکت آقای سعید شریعتی هم بازداشت شدند. دلیل بازداشت ایشان را در این زمان که تقریباً همه به تکاپو افتاده‌اند که مسایل حل بشود، شما در چه می‌بینید؟

آنچه درطول این وقایع بعد از انتخابات روشن شده این است که دستگاه قضایی و نهادهایی که در این کشور مسئول هستند و بایستی به تناسب مسئولیت‌شان، اختیاراتی هم داشته باشند، این اختیارات متأسفانه به تناسب مسئولیت‌وجود ندارد و یک محفلی در کشور ما شکل گرفته که اینها دست به اقدامات غیرقانونی می‌زنند و شاید کسانی هستند که مسئولیت و اختیارات فراتر از رییس قوه قضاییه دارند و چنین اقداماتی می‌کنند. ولی بهرحال براساس قانون اساسی کسانی که مسئولیت دارند ، آنها بایستی پاسخگو باشند.

از قوای مجریه، مقننه و قضاییه گرفته تا نهادهای دیگری که بهرحال در کشور ما دارای قدرت هستند. اینها کسانی هستند که براساس قانون اساسی، این مسئولیت و اختیار به آنها داده شده تا ایفای نقش بکنند. حال اگر اتفاق غیرقانونی دارد در کشور ما رخ می‌دهد، به معنای سلب مسئولیت از این مسئولین نیست. آنها بایستی که پیگیر باشند و روشن بکنند که مسببان این اتفاقات و این فجایع دردناک چه کسی هست و اگر، چنانچه، به این نتیجه برسند که آنها نقشی در این زمینه ندارند، خب این را علنا به مردم اعلام بکنند.

اما بازداشت آقای شریعتی شب گذشته علی‌رغم این که آقای شاهرودی هم دستور تشکیل هیأتی را برای پیگیری داده بودند و علی‌رغم این که روز گذشته تعدادی از بازداشت‌شدگان آزاد شدند، بهرحال از این حیث می‌تواند نگران‌کننده باشد که آن محفلی که من گفتم، دارد به کار خودش ادامه می‌دهد و نهادهایی که اسماً و به طور رسمی مسئولیت دارند باید پاسخگوی این رویه‌های غیرقانونی در کشور ما باشند.

خانم منصوری اعلام شده که هفته‌ی آینده‌محاکمه‌ی تعداد زیادی از بازداشت‌شدگان آغاز می‌شود. آیا ممکن است سران جبهه‌ی مشارکت جزو کسانی باشند که قرار است هفته‌ی آینده محاکمه بشوند؟

با توجه به این که بسیاری از چهر‌ه‌های شاخص جبهه‌ی مشارکت امروز در زندان هستند، این احتمال وجود دارد که برخی از این افراد از اعضای حزب ما باشند. اما نکته‌ای را لازم می‌دانم اینجا به شما بگویم. در تمام بازجویی‌هایی که از اعضای جبهه‌ی مشارکت صورت گرفته، افرادی که آزاد شده‌اند و ما با آنها صحبت کرده‌ایم، تمام پرسش‌ها به یک شکل بوده و تمام پاسخ‌هایی هم که داده شده به یک شکل بوده. یعنی جبهه‌ی مشارکت مسئله‌‌ای نداشته که بخواهد در طول فعالیت‌اش این مسئله را از دید اذهان عمومی مخفی نگهدارد.

تمام موضع‌گیری‌های اصلاح‌طلبان شفاف و علنی بوده و به نظر می‌آید که گردانندگان این کودتا به دنبال توجیهی هستند برای این که بتوانند با برچسب‌«انقلاب مخملی» درواقع کودتای مخملی خودشان را توجیه بکنند. همه‌ی بازجویی‌هایی هم که در طول این مدت صورت گرفته، کسانی که آزاد شدند و ما پیگیری کردیم، نشان می‌دهد که در تمام این بازجویی‌ها آنچه اساساً هیچ رنگی از واقعیت به خودش نگرفته و آنچه آنها در پی‌اش بودند، یعنی «انقلاب مخملی»، اساساً وصله‌ای نبوده است که به اصلاح‌طلبان بچسبد و با توجه به این که بعد از انتخابات بسیاری از این سران دستگیر شده‌اند، خب این اعتراضات همچنان به قوت خودش باقی‌ست و من فکر نمی‌کنم این طرح اعترافات و طرح محاکمه بتواند مشکلی را از مشکل آقایان حل بکند. من فکر می‌کنم تنها راهکاری که می‌تواند در شرایط فعلی به این وضعیت خاتمه بدهد، اعتمادسازی است و اعتمادسازی هم لوازمی دارد که ما سعی کردیم در پیشنهادات‌مان به آنها اشاره کنیم.

میترا شجاعی

تحریریه: فرید وحیدی