1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خواست رفع حصر رهبران جنبش سبز همچنان در برابر روحانی است

NK۱۳۹۴ فروردین ۲۵, سه‌شنبه

با گذشت دو سال از دولت حسن روحانی هیچ اقدامی برای رسیدگی به وضع رهبران جنبش سبز انجام نگرفته است. این درحالی است که صداها برای رفع حصر هم‌چنان بلند است، چه در درون و چه بیرون حکومت؛ حصری که به بیش از ۱۵۰۰ روز رسیده است.

https://p.dw.com/p/1F7tZ
عکس: AP

کم‌تر اتفاقی در ایران می‌افتد که در آن تجمعی به وجود آید و خواست رفع حصر موسوی، کروبی، رهنورد به یکی از شعارهای تجمع تبدیل نشود. از یک سخنرانی در دانشگاه گرفته تا رسیدن به توافق هسته‌ای در لوزان و تجمع برای استقبال از وزیر خارجه ایران.

این خواست پس از دوسال از زمان روی کار آمدن دولت حسن روحانی در صحن علنی مجلس هم جای خود را باز کرده است. جنجالی که اخیرا در مجلس در واکنش به سخنان علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس راه افتاد بهترین شاهد این مدعاست که موضوع حصر به سادگی قابل اغماض نیست.

مردمی که با وعده‌های روحانی پای صندوق انتخابات رفتند، هم‌چنان انتظار می‌کشند و صدای انتقادها روز به روز بلندتر می‌شود. "ندای سبز آزادی" به نقل از نرگس موسوی، فرزند زهرا رهنورد و میرحسین موسوی، نوشته است که «دومین سال عمر دولت روحانی در حالی رو به پایان است که نه تنها وعده رفع حصر محقق نشده، بلکه حتی یک نفر از مسئولان دولتی نیز به زندان اختر مراجعه نکرده است تا شرایط محل حصر آن‌ها و اشکالات قانونی و انسانی را از نزدیک ببیند.»

"زندان اختر" اشاره به نام کوچه‌ اختر است که زهرا رهنورد و میرحسین موسوی در آن در حصر خانگی به سر می‌برند.

Zerstörtes Auto des iranischen Abgeordneten Ali Motahari
تاکسی علی مطهری در شیراز به نشانه خشم تندروها از اعتراض او به حصر درب و داغان شد.عکس: Tabnak

اراده‌ای برای رفع حصر نیست

محمدتقی کروبی، فرزند مهدی کروبی نیز بارها از تریبون رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور استفاده کرده تا درباره عدم رسیدگی به مسئله حصر و به وضع سلامت پدرش اطلاع رسانی کند. او نیز معترض است که با گذشت دو سال دولت روحانی تنها سرگرم سیاست خارجی است و از وعده‌های انتخاباتی‌اش غافل مانده است.

پسر دیگر مهدی کروبی، محمد حسین کروبی نیز به نشریه تایمز گفته است: «اگر روحانی واقعا اراده‌ای برای رفع حصر داشت به یقین توان آن را دارد، همان‌گونه که در مذاکرات اتمی از بسیاری از خط قرمزها عبور کرد.»

اعتراض‌ها نه تنها متوجه نبود یک اراده در دولت برای رفع حصر که متوجه شرایط حصر رهبران مخالفان نیز هست. معترضان می‌گویند هیچ "ضابطه"‌ای بر این حصر وجود ندارد و هیچ مقامی مسئولیت آن را بر عهده نمی‌گیرد. همین‌طور هنوز روشن نیست که کدام نهاد باید به موضوع حصر رهبران مخالفان رسیدگی کند. همه راه‌ها نهایتا به بیت رهبری ختم می‌شود، ولی از بیت رهبری تاکنون هیچ بیانیه یا سخن رسمی در این باره اعلام نشده است.

"روحانی می‌تواند ایستادگی کند"

ابوالفضل قدیانی، عضو جبهه مشارکت که خود مدتی در زندان بوده، در مصاحبه با سایت کلمه گفته است که به اعتقاد او «رئیس جمهور اگر بخواهد و ایستادگی کند، می تواند مصوبه رفع حصر را در شورای عالی امنیت ملی بگیرد و به این اقدام ظالمانه و غیرقانونی حاکمیت پایان بدهد.»

او به «ضعف عملکرد دولت حسن روحانی» در تغییر فضای سیاسی در داخل ایران اشاره کرده و معتقد است رئیس دولت یازدهم در عرصه سیاست داخلی تاکنون نتوانسته کاری انجام دهد و فضای امنیتی را تغییر دهد.

قدیانی تاکید می‌کند که «شاید بتوان گفت از زمان روی کار آمدن دولت آقای روحانی فضای سیاسی بسته‌تر هم شده است؛ تا جایی که در طی دو سال گذشته احضارها افزایش یافته و احکام حبس سنگین‌تر صادر شده است؛ حتی می‌توانم اشاره کنم به حمله فروردین سال گذشته به بند ۳۵۰ اوین که در طی ده و پانزده سال اخیر بی‌سابقه بوده است.»

کارشکنی برای نشان دادن عدم توانایی دولت

به دولت روحانی نه تنها در زمینه برخورد با مسئله حصر رهبران جنبش سبز، که به بسیاری ضعف‌های دیگر دولت نیز انتقاد می‌شود. از جمله این‌که او در سخنرانی‌هایش مواضعی را اعلام می‌کند که در فردای ‌آن نیروهای محافظه‌کار عکس آن را عمل می‌کنند و ظاهرا آب از آب تکان نمی‌خورد. از آزادی‌های فردی گرفته تا آزادی اینترنت و رسانه و یا مشارکت زنان در عرصه‌های مختلف بویژه در حوزه اشتغال.

Abolfazl Ghadiani
ابوالفضل قدیانی، عضو جبهه مشارکت معتقد است که رئیس جمهور اگر بخواهد و ایستادگی کند، می تواند به موضوع حصر پایان بدهد.

ابوالفضل قدیانی معتقد است که نیروی تندرو مخالف دولت «تعمدا این کارها را انجام می دهد و به نظر می‌رسد حاکمیت می‌خواهد بگوید همچنان از موضع بالا برخورد می کند و آراء مردم در حاکمیت تاثیری نداشته است. متاسفانه آقای روحانی و دولتش نتوانستند در زمینه بهبود حقوق بشر در کشور اقدام عملی انجام دهند و چه بسا فضا در عرصه سیاسی بسته‌تر هم شده است. »

این فعال اصلاح‌طلب نیز مانند بسیاری دیگر از همفکران خود حل بحران اقتصادی کشور را نه خلاصه در توافق اتمی که در گرو حل مشکلات سیاسی می‌داند و بر این باور است که «زمانی بحران اقتصادی حل خواهد شد که استبداد به قانون تن دهد و قانون اساسی را اجرا کند؛ همان‌گونه که بسیاری از اقتصاددانان راه حل بحران اقتصادی را سیاسی می‌دانند. از همین رو در فضای سیاسی کشور تاثیر این تفاهم مانند تیغ دودَم است. ممکن است حکومت فکر کند اگر کمی فضا را باز کند این تلقی شود که مذاکرات سبب آن شده، و دولت فکر کند اگر فضا باز شود به نام دولت تمام می‌شود. در هر حال باید منتظر ماند اما تصورم این است که مدتی فضا را به همین شکل پیش می‌برند.»

سال نو، وعده‌های نو؟

سال نو هم‌زمان بود با مذاکرات داغ هسته‌ای در لوزان و دنبال کردن لحظه به لحظه اخبار آن‌جا برای مردم ایران. پس از هشت روز ماراتون مذاکره، بالاخره اعلام شد که «به راه حل رسیدیم»!

اما منتقدان به سیاست داخلی می‌گویند در این عرصه هنوز «راه حلی» در چشم‌انداز اقدامات دولت نیست. سایت کلمه نوشته است: «با آنکه سال نو برای ایرانیان با امیدهای تازه برای تحقق وعده دولت در حوزه سیاست خارجی آغاز شد، مهم‌ترین وعده‌های دولت در حوزه سیاست داخلی همچنان بر روی زمین مانده است و دولتمردان اقدام موثری برای رفع حصر، آزادی زندانیان سیاسی و از بین بردن فضای امنیتی پس از سال ۸۸ صورت نداده‌اند.»

«با ریش سفیدی حل شود»

با گذشت شش سال از رخدادهای انتخابات سال ۸۸، هنوز هم این مسئله بر ذهن موافقان و مخالفان در اعتراض به نتایج انتخابات سنگینی می‌کند.

Iran Kondolieren
منتقدان می‌گویند حسن روحانی همه توانش را روی سیاست خارجی گذاشته است.عکس: IRNA

فارس نیوز، وابسته به سپاه پاسداران در مصاحبه‌ای که روزدوشبنه ۲۴ فروردین با مسعود پزشکیان، نماینده نزدیک به اصلاح‌طلبان در مجلس کرده، با سماجت از او خواسته است که نظرش را در مورد «قانونی» بودن حصر موسوی و کروبی و «خلاف» بودن سخنان علی‌مطهری در اعتراض به این حصر در مجلس بگوید.

مسعود پزشکیان در پاسخ تاکید کرده است که «آیا این حق یک نماینده نیست که بتواند درخواست بررسی دوباره یک مصوبه قانونی را داشته باشد؟ چرا باید فضا طوری شود که کسی جرئت حرف زدن نداشته باشد؟ کجای درخواست آقای مطهری خلاف امنیت ملی بوده است؟»

این نماینده میانه‌رو پرسیده که مردم اگر اعتراض داشته باشند چگونه باید این اعتراض را به نمایش بگذارند، آن‌هم در شرایطی که هر اقدام مخالفان مهر غیرقانونی می‌خورد: «شما به من می‌توانید بگویید امروز راهپیمایی نکن فردا راهپیمایی نکن اما بالاخره چی؟ من باید کجا بروم حرف بزنم؟ کجا اعتراض کنم؟ شما هیچ وقت مجوز نمی‌دهید و این باعث می‌شود اعتراض از جای دیگری سرباز کند. از این طرف یک عده‌ای می‌ریزند خانه کسی را از بین می‌برند، می‌گویند خودجوش بوده‌اند. این طرفی‌ها این کار را می‌کنند می‌گویند خودجوش است اما آن‌طرفی‌ها اعتراض کنند خرابکار هستند.»

مسعود پزشکیان در مقابل اصرارهای فارس نیوز برای «خائن» قلمداد کردن رهبران مخالفان مقاومت می‌کند و دست آخر می‌گوید که این موضوع باید با «ریش سفیدی» حل شود.