«خط و نشان» وزارت اطلاعات در مورد همکاری با بی بی سی
۱۳۹۰ مهر ۳, یکشنبهیک هفته از اعلام رسمی بازداشت ۶ مستندساز در ایران میگذرد. وزیر اطلاعات اکنون بدون آنکه توضیح بیشتری در مورد پروندهی بازداشت این ۶ نفر ارائه کند، تهدید کرد که این بازداشتها آغاز کار است.
حیدر مصلحی روز یکشنبه (۳ مهر / ۲۵ سپتامبر) مدعی شد که شبکه بی بی سی «تشکیلات اطلاعاتی» انگلیس است. وی هدف از دستگیری شماری از مستندسازان را «پیشگیری از آلوده شدن افراد بیشتر در دام سرویس اطلاعاتی این کشور» عنوان کرد.
افزایش فعالیت وزارت اطلاعات پس از پخش یک مستند
دستگیری ۶ مستندساز در ایران، همزمان با پخش مستندی از شبکه بی بی سی صورت گرفت که موضوع آن به قدرت رسیدن آیتالله علی خامنهای در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران بود.
این مستند نگاهی داشت به زندگی سیاسی آیتالله خامنهای و همینطور شکلگیری مجموعه حکومتی نهاد رهبری و معرفی شماری از نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی که در کنترل اوضاع کشور و خاموش کردن منتقدان «نقشی کلیدی» دارند.
شکلگیری و ساختار وزارت اطلاعات که زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی اداره میشود نیز بخشی از این مستند بود. تهیه و پخش این فیلم مستند توسط شبکه بیبی سی دلیل افزایش یکبارهی فعالیت وزارت اطلاعات و آغاز دوره تازهای از تهدید و ارعاب در مورد همکاری با شبکه بی بی سی عنوان میشود.
۶ مستندساز با نامهای هادی آفریده، مجتبی میرطهماسب، کتایون شهابی ، ناصر صفاریان، محسن شهرنازدار و شهنام بازدار به اتهام همکاری با شبکه بی بی سی و آنطور که وزارت اطلاعات عنوان کرده است «جمعآوری سوژه تبلیغاتی برای متخصصان جنگ روانی دشمنان ایران و اسلام» بازداشت شدند.
این وزارتخانه البته هیچ توضیحی در مورد سوژههای مورد نظر خود یا شیوه «جمعآوری» آنها نداده است. در مورد نحوهی همکاری این ۶ مستندساز مستقل که در زمینههای متفادت از یکدیگر فعالیت میکنند با شبکه بی بی سی نیز هیچ اطلاعاتی منتشر نشده است.
اعتراض به امنیتی شدن پرونده قضایی بازداشتشدگان
معاون اول قوه قضاییه روز یکشنبه (۳ مهر) در مورد پرونده این ۶ نفر گفت: «پرونده این افراد با این نگاه که با رسانهای همکاری داشتهاند که قصدش ضربه زدن به نظام بوده است بررسی و رسیدگی میشود.» سید ابراهیم رئیسی در ادامه تأکید کرد: «این شبکه اطلاعات خود را از شبکههای اطلاعاتی و جاسوسی غرب میگیرند که بحق اطلاعات ناصواب و نادرستی است.»
شبکه بی بی سی رسما اعلام کرده است در ایران «همکار» ندارد. صادق صبا، رئیس تلویزیون، رادیو و سایت فارسی بی بی سی گفت: «فیلمهای برخی از این مستندسازانی که بازداشت شدهاند، یک سال و نیم پیش از بی بی سی پخش شده و خود این فیلم ها بیش از۷ یا ۸ سال پیش ساخته شدهاند. کنون چرا با اینها برخورد میکنند جای سئوال و تعجب دارد.»
خانه سینما به «امنیتی» کردن در جرم این هنرمندان معترض است و در بیانیهای خواستار آن شد: «تا هنگامی كه موضوع اتهام توسط دادگاه صالحه بررسی و رای صادر نشده است از تكرار چنین اظهاراتی خودداری شود.» خانه سینما در بیانیه دومی که روز یکشنبه (۳ مهر منتشر شد، ضمن اشاره به بازتاب گسترده بیانیه نخست خود در رسانههای داخلی و خارجی، خواستار توجه به حساسیت و ابعاد این ماجرا شده است.
حساسیت رسانهها و مقامات جمهوری اسلامی به واکنشها
در بیانیه دوم خانه سینما آمده است: «ضمن محکوم کردن هرگونه سوء استفاده از مفاد این بیانیه از سوی شبکههای تلویزیونی و خبرگزاریهایی که سابقهی دشمنی آنها با جمهوری اسلامی ایران روشن است، بار دیگر بر اساس وظیفه صنفی خود بر رعایت حقوق بازداشتشدگان و مراعات کامل مفاد قانون آیین دادرسی تأکید کرده و انتظار دارد مادامی که مراحل تحقیقات و رسیدگی قضایی به اتهامات منتسبه جریان دارد، از التهابآفرینی پیرامون این موضوع خودداری شود.»
بلافاصله پس از انتشار این بیانیه خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران، ضمن تأکید بر «دشمنی» شبکه بی بی سی با جمهوری اسلامی از مطرح نشدن نام این شبکه در بیانیه دوم خانه سینما انتقاد کرده و حتی از تلاش این خبرگزاری برای پیدا کردن «نویسنده بیانیههای خانه سینما» خبر داده است.
حساسیت یکباره مقامات جمهوری اسلامی، به ویژه وزارت اطلاعات، نهاد زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی، به برنامههای شبکه تلویزیونی بی بی سی و واکنشها در مورد بازداشت مستندسازان تا جایی پیش رفته است که وزیر اطلاعات، روز یکشنبه (۳مهر/۲۵ سپتامبر) رسما اعلام کرد: «ما کلیه واکنشها را زیر نظر داریم هم در خارج و هم داخل کشور.برای ما فرقی نمیکند کدام فرقه و گروه و جریان در این ماجرا تحریککننده باشد چون ما کلیه واکنشها را در اقدامات آتی مورد توجه قرار میدهیم.»