خداحافظی الکس فرگوسن، سرمربی همه فن حریف
سر الکس فرگوسن، سرمربی اسطورهای منچستر یونایتد، پس از ۲۶ سال فعالیت موفق صحنه مربیگری را وداع میگوید و به جمع بازنشستگان میپیوندد. نگاهی به بیش از ربع قرن مربیگری آقای "رئیس" از دریچه دوربین.
رکورددار قهرمانی
سر الکس فرگوسن تا کنون ۳۶ عنوان قهرمانی برای منچستر یونایتد به ارمغان آورده است؛ از جمله ۱۳ عنوان قهرمانی لیگ برتر انگلیس و دو عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان باشگاههای اروپا (۱۹۹۹ و ۲۰۰۸). او از این لحاظ رکورددار عنوانهای قهرمانی در این تیم است. برخیها او را "پدرخوانده"ی فوتبال مینامند و برخی دیگر او را در یک کلام "رئیس" خطاب میکنند.
آغاز کاری که بیش از ربع قرن طول کشید
از دید مجید جلالی، مدرس فیفا، سه عامل در تداوم کار و موفقیت الکس فرگوسن نقش داشتهاند: یکی شخصیت، خصوصیات فردی و دانشی که از آن برخوردار بوده، دوم اعتمادی که مجموعهی باشگاه به او داشته و سوم مجموعهی هواداران منچستر یونایتد که آنها هم این حس اعتماد را نسبت به او داشتهاند. تصویری از الکس فرگوسن در ژوئن سال ۱۹۸۶، چند ماه پیش از آنکه سکان هدایت منچستر یونایتد را در دست بگیرد.
همه فن حریف
به اعتقاد مجید جلالی، فرگوسن قابلیتهای گوناگونی را در خود گرد آورده که به ندرت میتوان همهی آنها را در وجود یک مربی دید: «در عالم مربیگری خیلیها هستند که میتوانند بازیکنساز باشند، ولی نمیتوانند نتیجهساز باشند. یا برعکس. جمع شدن تمام این خصوصیات در وجود یک نفر، باید بگوییم که اتفاقی است که همیشه نمیافتد و به نظر من این یک اتفاق تاریخی است.»
از استعداد خدادادی تا پشتکار بیاندازه
تصویری از الکس فرگوسن به همراه ستارهاش دیوید بکهام در اکتبر سال ۲۰۰۲. به گفتهی فرگوسن «دیوید بکهام به دلیل استعداد خدادادی بهترین بازیکن انگلیس نیست، بلکه به این خاطر که با عشق و علاقهای خستگیناپذیر تمرین میکند؛ پشتکاری که اکثر بازیکنان کماستعدادتر از او حتی تصورش را هم نمیتوانند بکنند.»
به زانو درآوردن رقبا
تصویری از شادی فرگوسن پس از پیروزی یک بر صفر منچستر یونایتد در مقابل رقیب دیرینه، چلسی لندن، در دیدار رفت دور یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان باشگاههای اروپا (۶ آوریل ۲۰۱۱). حضور پرفراز و نشیب سر الکس فرگوسن در منچستر یونایتد پر است از لحظههای فراموشنشدنی و درگیریهای لفظی با حریفان و رقیبان.
«رئیس» و دستیارش
تصویری دیدنی از الکس فرگوسن و کارلوس کیروش، سرمربی کنونی تیم ملی فوتبال ایران. کیروش در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ کمکمربی فرگوسن در باشگاه منچستر یونایتد بود.
طعم شیرین پیروزی باورنکردنی در ثانیه آخر
جشن شادی الکس فرگوسن و شاگردانش پس از پیروزی ۲ بر یک بر بایرن مونیخ در فینال لیگ قهرمانان باشگاههای اروپا در ۲۶ ماه مه ۱۹۹۹. منچستر یونایتد که تا لحظات پایانی یک بر صفر از حریف عقب بود، توانست در دقایق ۹۱ و ۹۳ بازی دو گل به ثمر برساند و بر جام قهرمانی بوسه بزند. فرگوسن در بین دو نیمه به بازیکنان خود گفته بود: «اگر (در نیمهی دوم) بهترین بازی را از خود نشان ندهید، بهتر است به رختکن برنگردید.»
دریافت لقب سر
فرگوسن در سال ۱۹۹۹ به پاس خدماتش به ورزش فوتبال و همچنین کسب سه عنوان قهرمانی مهم در یک فصل (لیگ برتر و جام حذفی انگلیس و لیگ قهرمانان باشگاههای اروپا) از سوی ملکه الیزابت دوم لقب "سر" را دریافت کرد.
«رییس» و ستارهاش
کریستیانو رونالدو که در بین سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۹ در خدمت باشگاه منچستر یونایتد بود، یکی از مهرههای کلیدی فرگوسن محسوب میشد. فرگوسن زمانی درباره رونالدو گفته بود: «من با او شرط بستم که نمیتواند در بازیهای لیگ ۱۵ گل هم به ثمر برساند. اما میتوانم در صورت لزوم، کم و کیف شرط را عوض کنم. اگر او بیش از ۱۵ گل بزند، میتوانم در شرطی که با او بستهام، دخل و تصرف کنم، حال دیگر سر ۱۵۰ گل شرط میبندم.»
دو اسطوره در کنار هم
الکس فرگوسن به همراه بابی چارلتون، اسطورهی فوتبال انگلیس و باشگاه منچستر یونایتد، به هنگام معرفی کتابی ۸۵۰ صفحهای درباره تاریخچهی این باشگاه. فرگوسن که رابطه خوبی با پیشکسوتان منچستر یونایتد داشته، درباره توصیه مت بازبی (سرمربی این تیم در سالهای ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۹) میگوید: «مهمترین توصیهای که او به من کرد این بود که روزنامه نخوانم. این توصیهای فوقالعاده بود که تا کنون همواره به آن عمل کردهام.»
حکمران مطلق
حکمران منچستر یونایتد در حال دادن دستورات تاکتیکی به بازیکنانش در حین دیدار منچستر یونایتد و اسپورتینگ لیسبون در رقابتهای لیگ قهرمانان باشگاههای اروپا در سپتامبر سال ۲۰۰۷.
رقبای دیرینه
الکس فرگوسن (راست) در حین گفتوگو با ارسن ونگر (چپ) سرمربی فرانسوی آرسنال در کنگره مربیان یوفا پیش از آماده شدن برای عکاسان. در وسط نیز میشل پلاتینی، رییس فدراسیون فوتبال اروپا، نشستهاست. فرگوسن زمانی درباره آرسن ونگر گفته بود: «میگویند او مردی باهوش است، مگر نه؟ به پنج زبان صحبت میکند! من هم یک پسربچه ۱۵ ساله میشناسم از کشور ساحل عاج که به پنج زبان سخن میگوید!»
تولد در آفساید
شمار گزینگویههای فرگوسن درباره مربیان و بازیکان فوتبال کم نیست؛ از رونالدو گرفته تا رونی، گیگز و بکهام. یکی دیگر از چهرههایی که مورد عنایت سخنان "رئیس" قرار گرفته، فیلیپو اینزاگی (تصویر)، مهاجم پشین تیم ملی فوتبال ایتالیا است که همواره در مرز آفساید در جنب و جوش بود. فرگوسن درباره او گفته بود: «این پسر احتمالا در آفساید به دنیا آمده است.»
در کنار رقیب جوان
الکس فرگوسن در کنار پپ گواردیولا، سرمربی پیشین اف ث بارسلونا، در فینال لیگ قهرمانان اروپا در ماه مه سال ۲۰۱۱. فرگوسن و شاگردانش که در سال ۲۰۰۹ در فینال لیگ قهرمانان ۲ بر صفر مغلوب بارسلونا شده بودند، در سال ۲۰۱۱ نیز بار دیگر با نتیجه ۳ بر یک مغلوب این تیم شدند، آنهم در زمین "مقدس" ویمبلی در لندن.
سرمربی بیآرام و قرار
فرگوسن در حین بازی همواره در جنبوجوش بوده؛ در این صحنه او که ظاهرا از روند بازی چندان راضی نیست، به ستارهاش وین رونی دستورهای تاکتیکی میدهد. رونی زمانی به این هوس افتاده بود که منچستر یونایتد را به مقصد به منچستر سیتی ترک کند و فرگوسن نیز در آن زمان گفته بود: «تو گاهی گاوی در چمن میبینی و فکر میکنی که این گاو بهتر از آنی است که در چمن تو میچرد. اما آخر سر میبینی که اصلا این خبرها نیست.»
عشق بیکران به فوتبال
فرگوسن که در دسامبر سال ۲۰۱۱ تولد هفتاد سالگیاش را جشن گرفته، فعالیت خود به عنوان سرمربی منچستر یونایتد را با کسب عنوان قهرمانی انگلیس به پایان میبرد. او در دوران اخیر با ناراحتیهای جسمی دست به گریبان بوده و از این رو زمان خداحافظیاش را مناسب دانسته است. فرگوسن خود درباره بزرگترین دستاوردش میگوید: «بزرگترین چالشی که با آن روبرو بودهام، سرنگون کردن لیورپول از تخت رکوردداری بوده.»