خبرهای ضدونقیض درباره سرنوشت یک دیپلمات ایرانی در منا
۱۳۹۴ مهر ۶, دوشنبه
سرنوشت غضنفر رکن‌آبادی، سفیر سابق جمهوری اسلامی در لبنان که دولت ایران ادعا می‌کند در سفر حج بوده و در حادثه منا ناپدید شده، با خبرهای ضدونقیض و شایعات و سناریوهای توطئه‌گونه همراه شده است.
رسانه‌های ایران نوشته‌اند که غضنفر رکن‌آبادی امسال همانند همه حجاج دیگر، برای زیارت خانه خدا راهی عربستان شد و همانند دیگر حجاج وارد این کشور شد. بنابر این گزارش‌ها، رکن‌آبادی در روز حادثه منا نیز در آنجا حضور داشت و محمدرحیم آقایی‌پور، دیپلمات دیگر ایرانی هم که در این حادثه کشته شد، در کنار او بوده است.
اما وبسایت شبکه خبری "العربیه" وابسته به عربستان سعودی روز دوشنبه (۲۸ سپتامبر/ ۶ مهر) در این باره نوشت، منابع سعودی گفته‌اند که "غضنفر رکن‌آبادی سفیر سابق ایران در لبنان، با نام اصلی خود وارد کشور پادشاهی سعودی نشده است و نام وی در حج امسال، در هیچ یک از معابر ورودی هوایی، زمینی یا دریایی سعودی ثبت نشده است".
العربیه هم‌چنین نوشت: «در صورت صحت خبر مشارکت رکن‌آبادی در حج امسال، وی با نام جعلی وارد این کشور شده است.»
برخی رسانه‌های ایران نیز این امکان را محتمل دانستند که دیپلمات ایرانی به دلیل اینکه در رسانه‌ها و فضای عمومی کشورهای عرب منطقه مشهور بوده، "با نام دیگری و از راه غیررسمی" وارد عربستان شده است.
اما مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه این گزارش‌ها را رد کرد و گفت: «ایشان با گذرنامه عادی خود عازم سفر حج شده‌اند و اطلاعات دقیق پاسپورت مربوط به همه حجاج و از جمله ایشان در اختیار مراجع رسمی دولت سعودی می‌باشد و هیچگونه شائبه‌ای در خصوص اطلاعات و جزئیات مربوطه و نحوه ورود ایشان به کشور عربستان وجود ندارد.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران افزود: «پاسپورت عادی آقای غضنفر اصل رکن‌آبادی، همکار ما در وزارت امور خارجه، ممهور به مهر روادید حج می‌باشد و طبق اطلاعات واصله در شرایط کنونی بدلیل لزوم ارائه مدارک هویتی همه مفقودین سوابق ایشان نیز که در فهرست اسامی مفقودین واقعه منا می‌باشند در اختیار مقامات سعودی قرار گرفته و خبرسازی‌های موجود در خصوص این موضوع نادرست و ناشی از اغراض و اهداف دیگر است.»
پیشتر برخی رسانه‌ها از کشته‌شدن رکن‌آبادی در حادثه منا خبر داده و نوشته بودند سفیر پیشین ایران در لبنان نیز در میان قربانیان حادثه مرگبار مراسم حج امسال در منا قرار دارد. اما بعدا سازمان حج و زیارت ایران او را از جمله مفقودشدگان حادثه ذکر کرده است.
شایعه "ربوده‌شدن" رکن‌آبادی
خبرگزاری "میزان"، وابسته به قوه قضاییه ایران، به نقل از "العربیه" نوشته است که غضنفر رکن‌آبادی با "ماموریت امنیتی" به عربستان رفته بود: «غضنفر رکن‌آبادی سفیر پیشین ایران در لبنان در راس ماموریت امنیتی در عربستان قرار گرفت و برای ادای مراسم حج با وجود پر بودن برنامه‌های کاری‌اش به عربستان اعزام شد.»
خبرگزاری قوه قضاییه ایران احتمال داده که غضنفر رکن‌آبادی نیز سرنوشت مشابه احمد متوسلیان، دیپلمات دیگر ایرانی را داشته باشد که گفته می‌شود ۲۳ سال پیش در لبنان ربوده شد.
خبرگزاری "میزان" نوشت: «اظهار نظر عجیب دستگاه تبلیغاتی دربار آل سعود که همکاری تنگاتنگی با دستگاه امنیتی و جاسوسی این کشور دارد، سرنوشت مبهم حاج احمد متوسلیان در سال‌های اخیر را به ذهن متبادر می‌کند.»
احمد متوسلیان و سه نفر از همراهان او چهارده تیرماه سال ۱۳۶۱ در لبنان به هنگام ورود به بیروت در یکی از پست‌های بازرسی این شهر ربوده شدند. از آن زمان تاکنون از سرنوشت این چهار نفر اطلاعی در دست نیست.
سنگ‌پرانی به سفارت عربستان
مناسبات ایران و عربستان پس از روی کار آمدن "نظام جمهوری اسلامی" در ایران، سرد و تیره بوده است. این دو کشور سال‌هاست که در لبنان درگیر یک رقابت پنهان از طریق حمایت از بلوک‌های سیاسی متخاصم و رقیب هستند.
در دوره‌ی ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد سردی مناسبات دو کشور افزایش یافت و پس از حوادت بحرین و سپس یمن، به شدت تنش‌آلود و خصمانه شده است. حادثه مرگبار منا نیز در این میان به این تنش‌ها افزوده است.
روز گذشته (یکشنبه ۵ مهر) ده‌ها نفر که خبرگزاری فارس آنها را "دانشجو" معرفی کرده در برابر سفارت عربستان سعودی در تهران تجمع کردند و علیه عربستان و آمریکا شعار دادند.
خبرگزاری فارس نوشت: «تعدادی از دانشجویان به صورت خودجوش در اعتراض به بی‌کفایتی سعودی‌ها در اداره حج، مقابل سفارت عربستان تجمع کردند.»
این تجمع بدون مجوز بوده و رسانه‌های ایران نوشته‌اند که وزارت کشور پیشتر درخواست این عده برای تجمع در مقابل سفارت عربیستان را رد کرده بود.
خبرگزاری فارس هم‌چنین نوشت: «معترضان که تعداد آنها در حدود ۲۰۰ الی ۳۰۰ نفر بود با خشم به طرف سفارت عربستان سنگ پرتاب کردند.»
"آمار کشته‌ها بیش از آمار فعلی است"
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، پیش از ظهر روز دوشنبه (۶ مهر/ ۲۸ سپتامبر) در یک نشست خبری در تهران گفت که آمار کشته‌شدگان حادثه منا بیش از آمار فعلی است.
منابع عربستان سعودی می‌گویند که در حادثه منا حدود ۸۰۰ نفر کشته و نزدیک به همین تعداد نیز زخمی شدند. اما منابع ایرانی تعداد زائران کشته‌شده در منا را بسیار بیش از اینها می‌دانند. برخی رسانه‌های ایران ادعا می‌کنند شمار کشته‌شدگان منا سر به ۲ هزار نفر می‌زند.
وزیر کشور ایران نیز تعداد کشته‌ها را بیش از آمار اعلام‌شده می‌داند. او در تهران به خبرنگاران گفت: «بر اساس اطلاعی که به ما رسیده تعداد فوتی‌ها در مکه بیش از آن چیزی است که اعلام شده است. ما اکنون منتظر اعلام آمار جدید فوتی‌های مراسم منا هستیم که البته این آمار مربوط به کل زائران است نه فقط زائران ایرانی.»
به گفته رحمانی فضلی، طبق آخرین آمار تاکنون ۱۶۹ نفر از زائران ایرانی جان خود را از دست داده‌اند، ۲۹۵ نفر مفقود و ۴۵ نفر نیز مجروح هستند که تعدادی از آنها امروز از بیمارستان‌ها مرخص می‌شوند.
وزیر کشور با اشاره به فضای تند به‌وجود آمده در ایران علیه دولت عربستان سعودی گفت: «نباید موضوع پیچیده‌تر شود. رهبری و رئیس جمهور اشاره کردند که دولت عربستان باید مسئولیت خود را قبول کرده عذرخواهی کند و با عوامل در صحنه و برنامه ریز که کوتاهی کرده‌اند برخورد کنند. از نظر ما برکناری چند مسئول کافی نیست. باید با برخورد منطقی، قانونی و مناسب دولت عربستان کوتاهی خود را جبران کند.»
رسانه‌های ایران روز یکشنبه گزارش دادند که در پی فاجعه منا پادشاه عربستان وزیر حج این کشور و پنج مسئول دیگر سعودی را برکنار کرد.
"ایسنا" نوشت: «ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان طی حکمی بندر بن حجار، وزیر حج عربستان سعودی و پنج تن از مسئولان این وزارتخانه و سازمان امنیت این کشور را از سمت‌هایشان برکنار کرد.»