خبر، شایعه و تزریق ارز؛ عوامل کاهش بهای دلار در ایران

رسانه‌های ایران از کاهش چشم‌گیر نرخ ارزهای خارجی در بازار آزاد تهران خبر داده‌اند. در پایان روز دوشنبه ۱۴ اسفند، قیمت هر دلار آمریکا  به ۳۳۰۰ تومان و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز به یک میلیون و سیصد هزار تومان رسید. تا یک هفته پیش، قیمت دلار در بازار آزاد ایران  بین ۳۸۵۰ تا ۳۹۰۰ تومان در نوسان بود.

این کاهش قیمت شامل سایر ارزهای خارجی نیز شده است. روز گذشته یورو ۴۳۰۰ تومان و پوند انگلیس ۵۳۰۰ تومان بود. شمس‌الدین حسینی وزیر  امور اقتصادی و دارایی گفته است روند کاهش بهای ارزهای خارجی ادامه خواهد یافت.

کاهش شدید و یکباره بهای ارزهای خارجی توجه بسیاری از تحلیل‌گران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. برخی دلیل اصلی این کاهش را سیاسی و نتیجه  مذاکرات آلماتی قزاقستان عنوان کرده‌اند. وبسایت "خبرآنلاین" نوشته است آنچه فضای روانی بازار را طی روزهای اخیر شکسته است دو خبر متناوب بودند. اولی رسمی و دومی شایعه‌ای که در بازار دهان به دهان شد.

خبر رسمی را علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران روز یکشنبه ۱۳ اسفند اعلام کرد. او گفت: «ما نمی‌گذاریم تحریم‌ها تشدید شود و از امروز شاهد رفع شدن تحریم‌ها خواهیم بود.»

به محض انتشار این اظهارنظر صالحی، قیمت دلار که در آغاز روز یکشنبه ۳۶۴۰ تومان بود در پایان روز با ۹۰ تومان کاهش به ۳۵۵۰ تومان رسید.

خبر آنلاین نوشته است، تکان اصلی در بازار ارز را یک شایعه بوجود آورد که روز دوشنبه ۱۴ اسفند پخش شد؛ شایعه‌ای که با توجه به اظهارات رسمی صالحی تقویت شد. شایعه این بود: «ایران از تحریم سوئیفت خارج می‌شود.» با انتشار این شایعه که "خبرگزاری فارس" دامن زد، قیمت دلار در روز دوشنبه به ۳۳۰۰ تومان رسید.

سوئیفت (swift) تشکیلاتی است که عملیات بین‌المللی بین بانکی از طریق آن صورت می‌گیرد. تحریم یک کشور از سوی سوئیفت به معنای اختلال و یا حتی قطع کامل مبادلات مالی آن کشور با جهان خارج است. سوئیفت مارس سال ۲۰۱۲ همکاری خود با ایران را قطع کرد.

اما در کنار خبر و شایعه مورد اشاره خبر آنلاین، اظهارات روز سه‌شنبه (۱۵اسفند/۵ مارس) وزیر امور اقتصادی و دارایی نشان می‌دهد دولت نیز اخیرا وارد عمل شده و با تزریق گسترده ارز به بازار به کاهش نرح ارز کمک کرده است.

شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه "همایش ملی رسانه، مردم و اقتصاد مقاومتی" در جمع خبرنگاران گفته است: «گشایش‌هایی در بازار ارز صورت گرفته و بانک مرکزی بر اساس این گشایشها و منابع ارزی که استحصال شده ، تلاش کرده که عرضه ارز را در ماهها و روزهای پایانی سال افزایش دهد».

شمس‌الدین حسینی تزریق ارز به بازار را عامل اصلی کاهش قیمت ارزهای خارجی اعلام کرده و گفته است: «عرضه گسترده ارز مهمترین عامل کاهش قیمتها در بازار بوده اما کاهش برخی التهابات ناشی از فشارهای تحریم‌ها نیز در این باره موثر بوده است.»

خبرگزاری ایسنا روز دوشنبه در خبری نوشت: «مرکز مبادلات ارزی یکشنبه سیزدهم اسفندماه شاهد بیشترین تعداد ثبت سفارش‌های پذیرفته شده بود. ضمن این که ۱۸۲ میلیون دلار ارز تخصیص یافته نشان دهنده رشد ۵/ ۴ برابری متوسط تخصیص روزانه ارز طی ماه‌های مهر تا بهمن است.»