خامنهای: محدودیت بلندمدت فعالیت هستهای را قبول نداریم
۱۳۹۴ تیر ۳, چهارشنبهآیتالله علی خامنهای سهشنبه (۲۳ ژوئن/ دوم تیرماه) در "دیدار رمضانی سران قوا و مسئولان و مدیران ارشد نظام" فهرستی از خطوط قرمز نظام را در مورد برنامه هستهای جمهوری اعلام کرد.
متن سخنرانی رهبر ایران در وبسایت رسمی او با عنوان "ترسیم صریح خطوط قرمز هستهای" منتشر شده است. این متن شامل هفت بند است که با عدم پذیرش محدودیت بلند مدت از سوی ایران آغاز میشود.
رهبر جمهوری اسلامی همزمان با دور جدید مذاکرات اتمی میان نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ در وین، تأکید کرد که مخالف پذیرش محدودیت بلندمدت در فعالیتهستهای ایران است. او در سخنرانی سهشنبه شب خود تأکید کرد که "برخلاف اصرار امریکاییها محدودیتهای بلند مدت ۱۰ تا ۱۲ ساله" را قبول ندارد و افزود: «مقدار سالهای مورد قبول محدودیت را به آنها گفتهایم.»
آیتالله خامنهای در حضور روسای قوه قضاییه، مجلس و رئیسجمهور ایران بدون اشاره به زمان "مورد قبول جمهوری اسلامی" گفت: «آنها می گویند در مدت ۱۲ سال هیچ کاری نکنید اما این، یک حرف زور مضاعف و غلط مضاعف است.»
این مورد با عنوان "ادامه کار تحقیق و توسعه و ساخت و ساز در زمان محدودیت" به عنوان دومین بند از خطوط قرمز ایران معرفی شده است.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین لغو فوری تحریمهای ایران و عدم تأکید بر اجرای تعهدات ایران را دو مورد دیگر در خطوط قرمز نظام در مذاکرات دانست.
او افزود: «لغو تحريمها نبايد به اجرای تعهدات ايران منوط شود، نگويند شما تعهدات را انجام دهيد بعد آژانس گواهی دهد تا تحريمها لغو شود. ما اين مسئله را مطلقأ قبول نداريم.»
رهبر ایران در این مورد اضافه کرد: «تحریمهای اقتصادی، مالی و بانکی چه مربوط به شورای امنیت، چه کنگره آمریکا و چه دولت امریکا باید فوراً هنگام امضای موافقتنامه لغو و بقیه تحریمها هم در فواصل معقول برداشته شود.»
او همچنین ضمن رد درخواست گروه ۵+۱ مبنی بر همکاری کامل ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای برداشته شدن تحریمها، گفت: «ما با موکول کردن اجرای تعهدات طرف مقابل به گزارش آژانس، مخالفيم چون آژانس بارها و بارها ثابت کرده مستقل و عادل نيست بنابراين ما به آن بدبين هستيم.»
مخالفت با "موکول کردن هر اقدامی به آژانس" در متن سخنرانی رهبر ایران به عنوان بند پنجم خطوط قرمز ایران معرفی شده است.
واسطه آمریکاییها در تهران
آیتالله خامنهای در ادامه ضمن تأکید بر بدبینی خود در مورد مذاکره با آمریکاییها نیز افزود: «آمریکاییها به دنبال نابود کردن صنعت هستهای ایران هستند.»
او گفت که موضوع مذاکره با آمریکاییها به زمان دولت قبل باز میگردد و به فرستادن واسطه از سوی آمریکا به تهران برای درخواست مذاکره مربوط می شود. رهبر جمهوری اسلامی تصریح کرد: «در آن زمان، یک نفر از محترمین منطقه به عنوان واسطه به دیدار ما آمد و به صراحت گفت رئیسجمهور امریکا از او خواهش کرده که به تهران بیاید و درخواست امریکاییها برای مذاکره را مطرح کند. آمریکاییها به این واسطه گفته بودند می خواهیم ضمن شناخت ایران به عنوان قدرت هستهای، مسئله هستهای را حل و فصل کنیم و تحریمها را ظرف ۶ ماه برداریم البته ما به آن واسطه گفتیم به امریکاییها و حرفهایشان اطمینانی نداریم، اما با اصرار آن واسطه، قبول کردیم که این مسئله را یک بار دیگر امتحان کنیم و مذاکرات شروع شد.»
وی در ادامه گفت که در آن زمان "ما حاضر بودیم اگر آمریکاییها سر حرفها و وعدههای خود به آن واسطه منطقهای ایستادند، ما هم هزینه بدهیم، چون در مذاکرات میتوان براساس عقل و محاسبه، عقبگردهایی نیز داشت اما آنها اندکی بعد از مذاکرات زیاده خواهی و بدعهدی را آغاز کردند."
آیتالله خامنهای در ادامه همچنین درخواست بازرسی از مراکز نظامی ایران را به شدت رد کرد و گفت: «میگویند آژانس باید اطمینان پیدا کند، این چه حرف نامعقولی است چگونه اطمینان پیدا کند مگر اینکه وجب به وجب این سرزمین را بازرسی کند.»
رهبر جمهوی اسلامی ضمن تأکید بر "مخالفت قاطع" خود با "بازرسیهای غیر متعارف، پرسوجو از شخصیتهای ایران و بازرسی از مراکز نظامی"، این موارد را از دیگر خطوط قرمز هستهای جمهوری اسلامی اعلام کرد. او پیشتر نیز درخواست مصاحبه با دانشمندان هستهای ایران را "زیادهروی" خوانده و از این درخواست با عنوان "بازجویی" یاد کرده و گفته بود که "هرگز و مطلقا چنین اجازهای به بیگانگان" نمیدهد.
مورد هفتم در فهرست منتشر شده در وبسایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی "مخالفت با زمانهای ۱۵ تا ۲۵ سال برای اتمام برخی موضوعات" عنوان شده است.
تأکید رهبر جمهوری اسلامی بر این خطوط قرمز که همگی موارد مورد مناقشه میان ایران و گروه ۵+۱ است، گمانهزنی در مورد تمدید مهلت مذاکرات تا دستیابی به توافقی جامع بر سر برنامه اتمی ایران را تقویت میکند.
بیشتر بخوانید: کاخ سفید تمدید مذاکرات هستهای با ایران را ممکن دانست
در حال حاضر مذاکرات هستهای با ایران در سطح معاونان وزارت خارجه در وین در جریان است. عباس عراقچی، معاون ظریف و عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران پیش از حضور در این مذاکرات تأکید کرده بود که مهلت پایانی مقرر (۹ تیر برابر با ۳۰ ژوئن) برای ایران نهایی نیست و در صورت لزوم، مذاکرات "چند روز بیشتر" ادامه خواهد یافت.
عراقچی با اشاره به این که "نگارش متن توافقنامه در سطوح مختلف همچنان ادامه دارد" تأکید کرده بود که "اختلافات در بعضی مسائل جدی است و به بررسیهای بیشتری احتیاج دارد.