حکومت ایران و قدرت اینترنت

بنیاد هله پانکه، بنیادی که هدف آن "آموزش سیاسی از طریق تبادل افکار و عقاید" است همراه بنیاد رسانه‌های چپ‌گرا و روزنامه "تاگس تسایتونگ" در برلین، نشستی برگزار کردند که هدف از آن بررسی حوادث اخیر در ایران و نقش اینترنت در اطلاع‌رسانی از این حوادث بود.

"رسانه‌ها تا چه حد تصویر ما از ایران را شکل می‌دهند؟"

در نشست روز سه‌شنبه پاسخ روشنی برای این سوال پیدا نشد. از جمله به این دلیل که شرکت‌کنندگان در این نشست نقظه نظرات کاملأ متفاوتی در مورد شرایط کنونی ایران داشتند. یلدا زربخش یکی از کارشناسان شرکت‌کننده در ایران نشست به این مسئله اشاره کرد که ایران در میان کشورهای خاورمیانه در زمینه فیلتر اینترنت صدرنشین است. به گفته وی تا ۳۵ درصد جمعیت ایران به اینترنت دسترسی دارند.

یلدا زربخش همچنین به آمار روبه‌رشد وبلاگ‌نویسان ایرانی اشاره کرد و گفت:«در چند سال گذشته، تعداد وبلاگ‌نویسان درون ایران به طور محسوسی بیشتر شده است.» وی در عین‌حال گفت:«این برداشت که اپوزیسیون در ایران از اینترنت زیاد استفاده می‌کنند، اشتباه است. اینترنت در میان ایرانی‌ها بیشتر وسیله‌ای برای انواع گوناگونی از ارتباطات و تبادل نظرهاست، از احوال‌پرسی گرفته تا ردوبدل کردن دستور آشپزی و شعر نوشتن.»

"وبلاگ‌نویسان نماینده تمامی جامعه ایران نیستند"

ژونالیست و تهیه‌کننده فیلم‌های ویدئویی سام ت. فرد، یکی دیگر از کارشناسان شرکت کننده در این نشست نیز معتقد بود نباید فراموش کرد که کاربران اینترنتی در ایران شامل همه اقشار جامعه نمی‌شوند. به گفته او استفاده از اینترنت در میان جوانان، و قشر تحصیلکرده و روشنفکران جامعه متدوال است.

ت.‌فرد گفت:«اکثر کاربران را می‌شود در طبقه نسبتا مرفه جامعه تعریف کرد. در نتیجه اشتباه است که یادداشت‌ها و گزارش‌های وبلاگ‌نویسان را به کل جامعه ایران ربط داد. چون دیدگاه قشرهای کم‌درآمد، ساکنان شهرهای دورافتاده و روستاها در گزارش‌هایی که روزانه در وبلاگ‌های اینترنتی منتشر می‌شود جایی ندارند.»سارا دهکردی از شبکه جوانان ایرانی مقیم برلین، در این مورد نظر دیگری داشت. به عقیده وی اپوزیسیون ایران ریشه در طبقه کارگر، جنبش زنان و جنبش دانشجویی دارد.

سارا دهکردی همچنین به تابوهایی اشاره کرد که در دنیای وبلاگ‌نویسان ایرانی حاکم است. وی در این مورد گفت:«در دنیای وبلاگ‌نویسان ایرانی در مورد حقوق همجنس‌خواهان یا اقلیت‌های مذهبی سکوت می‌شود. البته گاهی این تابوها شکسته می‌شوند مثلأ در هفته‌های گذشته پس از دستگیری مجید توکلی، دانشجویی که ماموران نیروی انتظامی ادعا کردند او را در حال فرار چادر به سر دستگیر کردند، در حمایت از وی مردان بسیاری چادر به سر کردند و عکس‌شان را در اینترنت منتشر کردند.»

"آمادگی افکار عمومی برای حمله نظامی"

در این میان خبرنگار روزنامه دنیای جوان رودیگر گوبل به این نکته اشاره کرد که نباید بدون بررسی دقیق، اخبار و اطلاعاتی که در مورد ناآرامی‌های ایران در اینترنت منتشر می‌شوند را پذیرفت. اخباری که در اینترنت منتشر می‌شود اینطور به نظر می‌رسند که گویی یک حرکت جمعی در ایران در جریان است و از اپوزیسیون حمایت خواهد کرد.

او همچنین گفت از این هراس دارد که از وسایل ارتباط جمعی مدرن در مورد ایران، سواستفاده شود و با نشان دادن تصاویر سرکوب خشنونت‌بار تظاهرکنندگان اذهان عمومی برای حمله نظامی غرب به تاسیسات هسته‌ای ایران آماده شود.

وی با اشاره به دیدار چند روز پیش وزیر امورخارجه آلمان با دولتمردان عربستان سعودی این پرسش را مطرح می‌کند که چرا در این دیدار هیچ‌صحبتی از سرکوب نیروهای مخالف دولت عربستان به میان نیامده است.

گوبل خود در پاسخ می‌گوید:« شاید به این دلیل که رژیم حاکم بر عربستان با دولت‌های غربی روابط بهتری دارد هر چند که دولتمردان این کشور در سرکوب مخالفان داخلی خود خشونت بیشتری به کار می‌برند.»

یکی دیگر از کارشناسان حاضر در این نشست، آقای علی فتح‌الله نژاد با اشاره به محبوبیت دو فرستنده تلویزیونی بی‌بی‌سی و صدای آمریکا این پرسش را مطرح ساخت که آیا این دو رسانه بیش و پیش از آنکه در خدمت اطلاع رسانی به ایرانیان باشند، از منافع کشورهای خود جانبداری نمی‌کنند؟ سارا دهکردی در انتها شاره کرد:«در ایران هم دسترسی به برنامه‌های ماهواره‌ای سخت شده است و هم قوانین تاز‌ه‌ای تصویب شده که دسترسی به اینترنت را محدود و گذر از فیلترینگ را سخت‌تر می‌کنند.»