حفاظت از مرزهای اتحادیه اروپا برای حفظ جان پناهجویان
۱۳۹۲ آذر ۱۱, دوشنبهپارلمان اتحادیهی اروپا، چند روز پس از فاجعهی جزیرهی لامپدوسا که در ۳ اکتبر سال جاری بهوقوع پیوست، بکارگیری سیستم جدید کنترل مرزهای کشورهای اروپایی "یوروزور" را به تصویب رساند. به گفتهی مقامات مسئول، این شبکهی اطلاعاتی و کمکرسانی، مجهز به هواپیماهای بدون سرنشین و ماهوارههای متعدد در جهت «حفاظت بیشتر از مرزهای خارجی اتحادیهی اروپا برای حفظ جان پناهجویان» راهاندازی شده است. به نظر کارشناسان، گردآوری هدفمند اطلاعات ایستگاههای دیدهبانی کشورهای اروپایی در مرکز شبکهی "یوروزور"، امکان نشاندادن واکنش سریعتر برای جلوگیری از وقوع فاجعههایی نظیر رویداد جزیرهی لامپدوسا را افزایش میدهد.
کشتی نجات دهندهی "ماره نوسترم"
در ماه اکتبر، در آبهای نزدیک این جزیره، بیش از ۳۶۰ پناهجوی آفریقایی در اثر غرق شدن کشتی جان دادند. نیروی دریایی ایتالیا، از آن پس با کشتی "ماره نوسترم" به کمک کشتیهای آسیبدیدهی حامل پناهجویان آفریقایی میشتابد. به گزارش خبرگزاریها، نیروی دریایی این کشور و یک کشتی بازرگانی در ماه اکتبر، نزدیک به ۸۰۰ تن از کسانی که قصد داشتند با قایقهای ناامن به مرزهای ساحلی ایتالیا وارد شوند، نجات دادند. با بکار افتادن سیستم جدید کنترل مرزهای اروپا، از این پس، اطلاعات کسبشده از سوی شبکهی "یوروزور" در اختیار نیروی دریایی این کشور نیز قرار میگیرد. وزارت دفاع ایتالیا، خود مسیر آبی پناهجویان آفریقایی را با بالگردها و هواپیماهای بدون سرنشین مجهز به دوربینهای مادون قرمز کنترل میکند.
کارشناسان معتقدند که کشورهای اروپایی اکنون با استفاده از امکانات "یوروزور"، میتوانند کشتیشکستگان بیشتری را نجات دهند. ایجینیو زومپانو، افسر ارشد نیروی دریایی ایتالیا که در کشتی "ماره نوسترم" خدمت میکند، در این رابطه میگوید: «"ماره نوسترم" مجهز به بیمارستان و دستگاههای مدرن درمانی است و میتواند بهتر به کشتیشکستگان کمک کند. در محوطهی جلوی این کشتی، تا ۴ بالگرد میتوانند در تردد باشند. از آن گذشته، در قسمت میانی کشتی، حوضچههایی تعبیه شده که قایقهای بادی یا موتوری میتوانند پس از پیادهکردن کشتیشکستگان در آنجا پارک کنند.»
توزیع بهتر پناهندگان
کشتیهای نیروی دریایی ایتالیا، همچنین به توزیع پناهجویان به جزیرهها و شهرهای دیگر ایتالیا نیز یاری میرساند میکنند. پیشتر، بسیاری از کشتیشکستگان تنها در جزیرهی لامپدوسا اسکان داده میشدند. از اینرو ظرفیت اردوگاههای پذیرش پناهجویان این جزیره همواره تکمیل بود و اغلب افزون بر امکانات خود، پناهجو میپذیرفت. بر اساس گزارشها تا چند هفتهی پیش، بازماندگان فاجعهی ۳ اکتبر میبایست با صدها پناهجوی دیگر، در یکی از این اردوگاهها که تنها ۲۵۰ تخت داشت، بسر ببرند.
جیوزی نیکولینی، شهردار جزیرهی لامپدوسا، در این رابطه میگوید: «به نظر من این یک موفقیت بزرگ است که امکانات انتقال پناهجویان به مناطق دیگر فراهم آمده است. پیشتر مدت اقامت این افراد در این جزیره خیلی طولانی میشد. در حال حاضر، اردوگاههای پذیرش پناهجو خالی هستند و پناهجویان مجبور نیستند در شرایط غیرانسانی زندگی کنند.»
نظرات انتقادی
به نظر نهادهای اروپایی حامی پناهجویان و حقوق بشر، سیستم جدید "یوروزور"، در جهت کنترل پناهجویان آفریقایی در مرزهای کشورهای مقصد و جلوگیری از ورود آنان به مرزهای ساحلی ایتالیا و کشورهای دیگر اروپایی تعبیه شده است.
بنا بر آمار رسمی، ۴۰ هزار پناهجوی آفریقایی در سال جاری تا کنون خود را به سواحل ایتالیا رساندهاند. این رقم در سال ۲۰۱۲، بالغ بر ۱۳ هزار تن میشد. به نظر کارشناسان افزایش چشمگیر شمار پناهجویان به اروپا به ادامهی جنگ داخلی در سوریه ارتباط دارد. اغلب پناهجویان از کشورهای آفریقایی اریتره و سومالی که در وضعیت جنگی قرار دارند، به مقصد اروپا کشور خود را ترک میکنند.