جهان در آستانه جنگ‌های سایبری؟
۱۳۸۹ آذر ۳, چهارشنبه
سال ۱۹۵۸ به عنوان سال تولد اینترنت ثبت شده است. در این سال، کارگروه ARPA در وزارت دفاع آمریکا تشکیل شد. دستور تشکیل این گروه را آیزنهاور رئیس‌جمهور وقت صادر کرد. هدف کارگروه "آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته"، ایجاد شبکه‌ای از مراکز تحقیقاتی مهم جهان اعلام شد. اما هدف اصلی آن بود که برتری تکنولوژیک ایالات متحده آمریکا را در سطح جهان حفظ کند.
سلطه آمریکا بر فن‌آوری دفاعی
چهار سال پس از تاسیس کارگروه ای.آر.پی.ای، در اوج جنگ سرد، بخش Comand and Control (هدایت و کنترل) در آن تشکیل شد که وظیفه مشخص آن، حفظ برتری آمریکا بر فن‌آوری‌های دفاعی و رزمی بود. این مرکز، در مسیر تکامل خود به شبکه جهانی اینترنت رسید. به این ترتیب، اینترنت، در درجه نخست، قرار بود وسیله‌ای برای سلطه وزارت دفاع آمریکا بر تکنولوژی‌های پیشرفته دفاعی باشد.
مخلوقی که نطفه آن ۵۸ سال پیش در پنتاگون بسته شد، در سال‌جاری میلادی، نه تنها به یکی از دغدغه‌های مهم پنتاگون تبدیل شد، بکه پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را نیز دستخوش اضطرابی تازه کرد: خطر حمله سایبری دشمنان به سیستم‌های هدایت‌کننده کامپیوتری سازمان‌ها و مراکز نظامی جهان.
جنگ سایبری، هم‌وزن تروریسم
تابستان امسال، نخستین حمله سایبری با ویروس "استاکس‌نت"، سیستم‌های هدایت‌کننده نیروگاه اتمی بوشهر را فلج کرد. این اتفاق، درست در آستانه بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر، شادمانی سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و اسرائيل را برانگیخت، اما همزمان به این نگرانی هم دامن زد که ممکن است سایر سیستم‌های هدایت‌کننده پیچیده شبکه‌های کامپیوتری جهان نیز، زمانی مورد حمله قرار گیرند. از این‌جا بود که اصطلاح تازه "جنگ سایبری" به فرهنگ اصطلاحات اینترنتی و رسانه‌ای جهان افزوده شد.
خطر چنان جدی بود که ناتو میانه نوامبر امسال، در نشست لیسبون وقت زیادی صرف دستیابی به یک استراتژی واحد علیه جنگ‌های سایبری کرد. در این استراتژی، "حمله‌های سایبری" در کنار "تروریسم" و "سلاح‌های کشتار جمعی" به عنوان یکی از مهمترین تهدیدهای دوران معاصر طبقه بندی شد.
به گزارش دویچه وله استراتژی تازه ناتو در کمیسیونی آماده شد که ریاست آن را مادلین آلبرایت، وزیر‌خارجه پیشین آمریکا به عهده داشت. خانم آلبرایت، در نشست ناتو گفت:«ما دریافته‌ایم که جنگ سایبری مهمترین موضوعی است که باید به آن پرداخت.»
فرماندهی سایبری آمریکا، آماده حمله
ارتش آمریکا در ماه مه امسال مرکزی را با نام "فرماندهی سایبری" ایجاد کرد که وظیفه آن تسلط کامل بر فضای مجازی جهان است. این مرکز از سوی ژنرال کایت الکساندر، رئيس آژانس امنیت ملی آمریکا هدایت می‌شود.
ژنرال آلکساندر درباره وظایف فرماندهی سایبری گفته است:«ما مسئولیت نظارت بر عملیات روزانه شبکه‌های اطلاعاتی وزارت دفاع و حفظ آن‌ها را به عهده داریم. ما همچنین وظیفه داریم کلیه فعالیت‌های سایبری را به صورت سیستماتیک طراحی، همسان و همزمان کنیم.»
ژنرال الکساندر افزوده است:«اگر رئیس‌جمهور، وزیر دفاع یا فرماندهان مراکز استراتژیک دستور بدهند، ما برای تامین آزادی عمل ایالات متحده آمریکا و متحدانش در جنگ سایبری، انواع عملیات نظامی سایبری را انجام می‌دهیم.»
اول نوامبر امسال، سه روز پس از آن که مرکز فرماندهی سایبری آمادگی کامل خود را برای انجام هر عملیاتی اعلام کرد، روزنامه واشنگتن پست نوشت:«ژنرال آلکساندر خواهان این حق قانونی است که برای تامین امنیت شبکه کامپیوتری آمریکا بتواند در سراسر جهان حمله‌های سایبری را پیش ببرد.»
خطر حمله سایبری به ویکی‌لیکس
به گزارش دویچه وله، اگر مرکز فرماندهی سایبری آمریکا اجازه داشته باشد کاری را که می‌خواهد انجام دهد، در اولین قدم، می‌تواند پایگاه اینترنتی "ویکی‌لیکس" را ساقط کند. این پایگاه اینترنتی، در ماه‌های جولای و اکتبر امسال ۸۰ هزار سند مربوط به جنگ افغانستان و ۴۰۰ هزار سند محرمانه جنگ عراق را منتشر کرد.
در این اسناد، سربازان، کارکنان سرویس‌های مخفی و کارمندان سفارت آمریکا در کابل و بغداد، تصویرهای تیره‌ای از وضعیت این دو کشور به دست دادند که خشم شدید فرماندهان نظامی آمریکا را برانگیخت. رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا در واکنش به انتشار اسناد محرمانه افغانستان، مؤسس ویکی‌لیکس را متهم کرد که اعتبار ایالات متحده آمریکا را به شدت خدشه‌دار کرده است.
جولیان آسانگ بنیادگذار ویکی‌لیکس در پاسخ وزیر دفاع آمریکا گفت:«وزیر دفاع از خونی که به فرض ریخته شده سخن گفته است. اما خاک عراق و افغانستان از خون واقعی سیراب است. گیتس در این کشورها نظارت بر ریختن خون هزاران خردسال و بزرگسال را به عهده داشته است.»
اندکی پس از درگیری‌های لفظی میان رابرت گیتس و جولیان آسانگ، بنیادگذار ویکی‌لیکس در سوئد به تجاوز جنسی متهم شد.
جواد طالعی
تحریریه: فرید وحیدی